Ali Kemal ERDEM

Kiralarda yaşanan denetimsiz artış pek çok insanın hayatını zorlaştırıyor.

Fahiş artışların önüne geçmek için iktidar tarafından kira artışlarına yüzde 25 sonu getirildi.

Ancak buna karşın %25 sonunun kalkacağına dair argümanlar ve haberler vakit zaman gündeme geliyor.

Son olarak geçtiğimiz günlerde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi (istinaf mahkemesi) 54. Hukuk Dairesi’nin konut kiralarında uygulanan artış oranı üst hududunun “adil” olmadığına hükmettiği tez edildi.

Söz konusu haber toplumsal medyada yüzde 25 hududu kalkıyor mu yorumlarına yol açtı ve buna dair yorumlar yapıldı.

Ancak verilen kararı sorduğumuz emlak hukuku üzerine çalışan Avukat Yankı Büyüksezer, kamuoyunda bir yanlış manaya olduğunu ve kararın yüzde 25 hududunu kaldırmadığını sav etti.

KARAR YANLIŞ YORUMLANIYOR

Sorumuz üzerine son aylarda basına sık sık “%25 hududuna yüksek yargı dur” dedi halinde haberler düştüğünü belirten Büyüksezer, fakat haberlere husus mahkeme kararının yanlış yorumlanarak haber yapıldığını ve bunun da birtakım vatandaşların yanlış düşünmesine neden olduğunu öne sürerek durumu şöyle açıkladı:

“Kira hukukumuzda, konut yahut çatılı işyerlerine dair kira parasının ne olacağı 5 yıllık bir sürece tabi. Türk Borçlar Kanunu’nun 344. Unsuru uyarınca kira mukavelesi 5 yılı geçmişse taraflar “kira parasının tespitini” isteyebilir. Genelde bu davayı kiraya veren yani mal sahipleri açıp, kira parasının beşinci yılından sonra emsalleri oranına getirilmesini istiyor. Bu davayı, emsallerine nazaran yüksek kira ödediğini düşünen kiracı da açabilir. Bir de tekrar Türk Borçlar Kanunu’nun 138. unsuru var. Bu unsur ise kira kontratlarından bağımsız tüm kontratlara uygulanabilen ve halk ortasında “uyarlama” davası olarak bilinen dava. Lakin fark şu, 138. unsurun uygulanabilmesi için kanun kuvvetli kaideler öngörmüş. Öngörülemeyen önemli bir değişiklik olmalı, mukavelenin bu halde sürdürülmesi çekilmez hale gelmeli vs. Kamuoyunda ‘Sözleşme 5 yılın altındaysa uyarlama, 5 yılın üzerindeyse tespit açılır’ formunda yanlış bir kodlama oluşmaya başladı. Bu demin bahsettiğimiz karar da yanlış yorumlanarak bu algıya imkan sağlıyor.

İSTİNAF MAHKEMESİ’NİN İTİRAZI ÖTEKİ KONUYA

Bahse bahis kararın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 54. Hukuk Dairesinin verdiği bir istinaf kararı olduğunu belirten Büyüksezer, “O kararda şimdi beş yılı dolmamış, kontratının dördüncü yılına girmiş bir konut için tespit açılamadığı için uyarlama davası açılıyor. Birinci derece mahkemesi yani Sulh Hukuk Mahkemesi davayı birinci celseden “uyarlama açılamaz” diye reddediyor. Bölge Adliye Mahkemesi ise “uyarlama açılamaz diye reddedemezsin, davayı gör, rapor aldır, kanundaki kuralları sağlıyor mu talep ona bak, buna nazaran karar ver diyor”. Yani İstinaf Mahkemesi “uyarlama davasını kabul et” demiyor.

Avukat Yankı Büyüksezer

“KARAR YÜZDE 25 SONUNA DOKUNMUYOR”

Söz konusu davanın avukatlarından birinin arkadaşı olduğunu kaydeden Büyüksezer, “Zaten bu dava bir arkadaşımın. Kendisi karar birinci çıktığında bana haber vermişti ancak kararın hukukçular ve kamuoyu tarafından yanlış anlaşılabileceğini, gereksiz bir dava yükü oluşturacağını iddia ettiğinden paylaşmamamı rica etmişti. Zira dediğim üzere karar varsayımımız üzerine yanlış yorumlanıyor. Biz o vakit da bu karar üzerine, belge üzerinden tartışmıştık. Evrak bende mevcut. Zati kararı incelediğinizde karar %25 sonuna dokunmuyor, uyarlamanın koşullarını belirliyor ve mahkemeye bu tarafta bir inceleme yapması gereğini hatırlatıyor” argümanında bulundu.

YARGITAY, ENFLASYON VE DÖVİZDEKİ DALGALANMAYI FEVKALÂDE ŞART SAYMIYOR

Yargıtay, uyarlama davası için inanılmaz şartlar istediğini ve bunların zelzele, pandemi, sel, bir savaş hali vb. şartlar olduğunu belirten Büyüksezer, “Enflasyon yahut dövizdeki dalgalanmayı fevkalâde şart saymıyor. Hatta Yargıtay bir kararında uzun uzun, 1958’den beri ülkemizde devalüasyon olduğuna, ülkemizde enflasyonun öngörülemez olmadığına dair bir belirleme yapmış. Bu tabi Yargıtay’ın görüşü” dedi.

“EV SAHİPLERİNİ VE KİRACILARI DAHA DA MAĞDUR EDEBİLİR”

Büyüksezer, sonuç olarak aylardır gündeme getirilen uyarlama kararının %25 hududu ile ilgisi olmadığını da kaydederek, kelamlarını “Kamuoyunu aldatıcı formda bu bahse yaklaşılması orta vadede hem mal sahiplerini hem de kiracıları daha da mağdur edebilir. Hukukçuların toplumu gerçek bilgilendirmesi gerekir” diyerek kelamlarını bitirdi.

patronlardunyasi.com