Dünya genelinde 29 Ekim Pazar günü kış saati uygulamasına geçildi. Saatler, 1 saat geri alındı. Türkiye’de, 8 Eylül 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Bakanlar Şurası Kararnamesine ile yaz saati uygulaması kalıcı hâle getirildi. Kararnamede, kalıcı yaz saati uygulamasına münasebet olarak, “Gün ışığından daha fazla yararlanma hedefi” gösterildi.
Türkiye ile Almanya, Fransa, Belçika, Hollanda, İtalya, İsveç, İsviçre ve Danimarka ortasındaki saat farkı 1’den 2’ye, İngiltere ile 3’e çıktı.
KARAR, 2016 YILINDA ALINDI
Türkiye’de, 2016 yılından bu yana kış saati uygulanmıyor, saatler geri alınmıyor. Kış mevsimiyle birlikte kalıcı yaz saati uygulaması tartışmalara mevzu oluyor.
Muhalefet, uygulamayı eleştiriyor. Yaz saati uygulamasının rastgele bir faydası olmadığını, güvenlik problemine yol açtığını, çalışanları da öğrencileri de olumsuz etkilediğini lisana getiriyor.
İktidar, tenkitleri vakit zaman sessizce geçiştiriyor, vakit zaman da savunuyor. Eski Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Mart 2022’de yaptığı bir açıklamada, “Uygulama sonucunda bugüne kadar (6 yıllık dönemde) yaklaşık 8,3 milyar kilovatsaat tasarruf sağladık. Bu tasarrufla yaklaşık 9,2 milyar lira vatandaşımız çıkar elde etti” demişti.
İŞTE KARARIN ART PLANI
Kalıcı yaz saati uygulamasına ait karar, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı eski Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak devrinde alındı. Bu periyotta misyon yapan üst seviye güç bürokratlarının bir kısmı emekli oldu. Kimileri da misyondan ayrıldı.
Halktv.com.tr, her kış mevsiminde tartışmalara ve reaksiyonlara yol açan kararın art planını araştırdı. Devrin üst seviye bürokratları ile görüştü.
Buna nazaran Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) üst idaresi, elektrik tüketiminin düşmesi, piyasada oluşan elektrik fiyatların da besbelli biçimde gerilemesi üzerine Bakan Albayrak’ın kapısını çaldı.
EÜAŞ idaresi Albayrak’a, fiyatların düşmesinin piyasada elektrikle üretim süreçlerini ve istikrarları olumsuz etkileyebileceğini belirterek, tüketimi artıracak kimi adımlar atılmasının değerine işaret etti.
Tüketimi artırmak için kimi formüller ve seçenekler üzerinde duruldu. Yaz saati uygulamasının kalıcı hale getirilmesi de bu kapsamda gündeme geldi. Güç Bakanlığı, yaz saati uygulamasının kalıcı hale getirilmesini benimsedi.
Konu, Bakanlar Kurulu’na taşındı. Bakanlar Heyeti Kararnamesi ile yaz saati kalıcı hale getirildi.
Hemen, bu noktada aklımıza bir soru geliyor. Kelam konusu kararın, Türkiye’nin saat istikametinden Arap ülkeleri kategorisine dahil edilmesiyle bir ilgisi var mı?
Kalıcı yaz saati kararının akabinde kamuoyunda bu mevzu ağır biçimde tartışıldı. Bürokratlar, siyasi yönelimin karar üzerindeki tesirini bilemeyeceklerini söyledi.
KALDIRILACAK MI?
Peki, güç idaresi, yansılar üzerine yaz saati uygulamasıyla ilgili bir çalışma yapıyor mu? Ankara’da, bu istikamette bir çalışma kelam konusu değil. Bu etapta uygulamanın gözden geçirilmesi de düşünülmüyor.
Konu teknik olmaktan çoktan çıktı. Siyasi bir durumun korunmasına dönüştü. Müzakere yerine inat hükümran epeyce da yaz saati kalıcı olmaya devam edecektir.
