İsrail Yüksek Mahkemesi, 2 Ocak’ta da yargı ıslahatı kapsamındaki “Akla Yatkınlık Yasası”nı iptal etmişti.
“Akla uygunluk” standardı, hükümetin aldığı bir kararın makul görülmediği durumlarda Yüksek Mahkemeye bu kararı bozma yetkisi veriyor. Buna nazaran, “akla uygun olmayan” bir karar, “kamu faydasını gereğince dikkate almadan orantısız bir biçimde siyasi çıkarlara odaklanan karar” olarak tanımlanıyor.
Mecliste çoğunluğu oluşturan koalisyon hükümeti, yargı düzenlemesine karşı büyüyen siyasi ve toplumsal muhalefete ve kitlesel protestolara karşın kelam konusu maddeyi geçen yıl 24 Temmuz’da Meclisten geçirmişti.
Ertelendi
İsrail devlet televizyonu KAN’a nazaran, İsrail Yüksek Mahkemesi, oy çokluğuyla başbakanın misyondan alınmasını zorlaştıran yasanın uygulanmasının ertelenmesine hükmetti.
İsrail merkezli sivil toplum kuruluşu Kaliteli İdare Hareketi’nin sunduğu dilekçe sonrası alınan kararla, yasanın uygulanması gelecek parlamento seçimlerinden sonraki meclis periyoduna ertelendi.
Kararda, kelam konusu yasanın, “İsrail Meclisinin kurucu yetkisini ihlal eden şahsi bir düzenleme” olduğu kaydedildi.
Bu ortada, İsrail’de Meclis üyelerinin seçileceği parlamento seçimlerinin 2026 yılında yapılması planlanıyor.
“Mahkemenin bu biçimde davranması üzücü”
liderliğindeki Likud Partisinden Bilim ve Teknoloji Bakanı Ofir Akunis, Yüksek Mahkemenin kararına ait, “Askerlerimiz bütün uyuşmazlıkları bir kenara bırakarak her cephede savaşırken, Yüksek Mahkeme yargıçlarının bu biçimde davranması epey üzücü.” ifadesini kullandı.
Öte yandan, muhalif Personel Partisi Milletvekili ve Haham Gilad Kariv ise Netanyahu’nun liderliğini ettiği koalisyon hükümetinin, İsrail’i gibisi görülmemiş bir anayasal krize sürüklediğini ve bunun kısmen Netanyahu’nun şahsi değerlendirmelerinden kaynaklandığını söyledi.
Kariv, “Koalisyonun temel demokratik prensipleri yıkan, gibisi görülmemiş düzenlemelerine karşı Yüksek Mahkemeden demokrasiyi korumak emeliyle gibisi görülmemiş kararlar alması istendi.” sözünü kullandı.
23 Mart’ta kabul edilmişti
İsrail’de başbakanın misyondan alınmasını zorlaştıran yasa, geçen yıl 23 Mart’ta kabul edilmişti.
“Başbakanın fizikî yahut ruhsal yetersizlik durumları dışında misyondan alınmasını” engelleyen yasaya nazaran, başbakanın vazifesini yapamayacağını duyurma yetkisi, Meclis’te başbakan tarafından yapılacak duyuru yahut kabinenin dörtte üçünün onayıyla mümkün oluyor.
Hükümetin dörtte üçü tarafından onaylanan karara başbakanın itiraz etmesi halinde ise başbakanın vazifeden alınması, Meclis’te oylamaya götürülüyor.
Meclis Lideri tarafından belirlenecek oturumda 90 milletvekilinin bu tarafta oy kullanması halinde başbakan misyondan alınabiliyor.
Söz konusu yasa, başbakanı vazifeden alma yetkisine dair, Yüksek Mahkeme dahil yargının alacağı rastgele bir kararın geçersiz sayılmasını içeriyor.
İsrail muhalefeti, kelam konusu yasanın yolsuzluktan yargılanan Netanyahu’ya müdafaa sağladığını belirtiyor.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
