Büyükşehir Belediyesince hizmete alınan Rayiha Baharat Müzesi, göz doldurmaya devam ediyor.
Türkiye’de bir gibisi daha bulunmayan bu müzede; Sandal, Öd Ayacı, Lavanta, Reyhan ve Bergamut üzere birçok baharatı ziyaretçiler, görme ve dokunma imkanına ulaşıyor.
Bu müzede saydığımız baharatlar dahil olmak üzere 150 çeşidin hem tarihçelerine hem kokularına hem de hallerine tıpkı anda ulaşabiliyorsunuz.
Alleben Göleti’nin kıyısındaki Rayiha Baharat Müzesi’nde ise artık biber masası da var.
Gaziantep’in tescilli İslahiye biberinin yanı sıra, dünyanın iki numaralı Karolayn Biberi de sergilenmek üzere müzedeki yerini aldı.
“Farklı acılıkları olan biberleri toplamaya geldik”
Gaziantep’teki Tarihi Almacı Pazarı’na gelen mevzunun uzmanları müzede sergilenecek biberlerin izini Almacı Pazarı’nda sürdü.
Coğrafi işaretle tescillenen İslahiye biberi için de tezgahları gezen Gaziantep Baharat Müzesi Müdürü Hazal Bostancıeri, “Biz artık Gaziantep’in eski çarşı olarak bilinen yerindeyiz, Almacı Pazarı’ndayız. Baharat Müzesi için baharat alabileceğimiz en yeterli yerdeyiz.
Burada köylerden, civar yerlerden toplanıyor tazesi bizim de muhakkak başlı alışveriş yaptığımız yerler var. Artık biber üzerine bir çalışmamız var o yüzden farklı çekimleri, farklı acılıkları olan biberleri toplamaya geldik.” dedi.
“İslahiye’deki biberin kalitesi daha yüksek”
Yemek kültürüyle ün salan Gaziantep’in ana eserlerinden birisi olan biber, çok taraflı kullanımıyla da dikkati çekiyor.
Salçası, kurutması, acılı ya da acısız her haliyle makbul ve tescilli bir marka olan İslahiye biberi hakkında konuşan aktar Recep Yıldırım, “Bizim Gaziantep biberi, İslahiye bölgesinden geliyor. Biber oradan çeşitlendirilerek geliyor yani şu halde.
Yani biberler şu biçimde dövme biber olarak var, ince çekim var, iri çekim var, herkesin isteği farklı ayrı oluyor ve değişmekte çok acımız var. Tatlı, acı, olağan acı olarak değişmekte biberler.
Her yerde biber var. Urfa’da da var Hatay’da var. Lakin İslahiyemiz bizim için daha kıymetli. En çok oradan çalışıyoruz. Hem yakın hem de biber kalitesi daha yüksek olduğu için.” dedi.
“Çalışmalara başladık, yakın vakitte paylaşacağız”
Gaziantep’in tescilli İslahiye biberi için sıra bilimsel araştırmaya geldi. Elde edilen bilgiler Baharat yani Rayiha Müzesi’ne aktarılacak.
Bilimsel araştırmalara dair bilgi veren Hazal Bostancıeri, “Biber için ne yapabiliriz dedik. Bibere acılığını kapsikum verir. Bunun için dünyada kabul edilen bir skovil cetveli var. Türkiye’deki hiçbir biber -en acısı samandağ’dır- o bile listede yok.” sözlerini kullandı.
Bostanceri devam eden açıklamasında, “Bizce biber o kapsikum hani o acılık bedelinin ötesinde. İştah açıyor, metabolizmayı hızlandırıyor, kanser hastalarına öneriliyor antioksidan pahası yüzünden. Bir de bence acılığıyla değil de lezzeti ve kalitesiyle anlatmamız lazım.
Biz bunu çok hoş yaşıyoruz burada, yemeklerde kullanıyoruz. İşte laboratuvarda da kapsikum çıkarıp biz neler yapabiliriz, kıymetlendirebiliriz. Zira tatlı bir acılısı var bizim biberin. Yedikçe yediriyor. Bunun için çalışmalara başladık yakın vakitte da inşallah paylaşacağız.” dedi.
“Bir baharat üssü”
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı olan ve 150 çeşit baharatın sergilenmesinin dışında da akademik çalışmaların yapıldığı Rayiha Müzesi için baharat üssü diyebiliriz.
Müzede yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren Elif Kömür, “Biz bu bitkilerin tıbbi ve aromatik bitki olmasına değer gösterdik, bu türlü bir müzede. Bu bitkilerin kıssasını anlatmak istedik. Araştırılması yapılıyor. O denli çabucak bitkiyi almak ve buraya koymak değildi. Art planda çok büyük bir çalışma yapılıyor.” dedi.
“Size baharatların öyküsünü anlatıyoruz”
Beyza Kaya ise “Raviyan, kıssa anlatıcısı demek aslında biz kendimiz tanıtırken müzenin başka ismi rayiha. Rayiha’nın raviyanları olarak tanıtıyoruz. Baharatların öyküsünü size anlatmış oluyoruz. Bir anda 180 bin yıl öncesine götürüyoruz. Bir bakmışsınız roma kuşatmasına bir bakmışsınız kristof kolomb güney Amerika kıtaaaasına kuşatırken ya da keşfederken karşılaşmışız.” dedi.
“Deneyim, üretim ve stant merkezi…”
Hazal Bostancıeri, “Rayiha baharat müzesi tecrübe, üretim ve stant merkezi olarak tasarlandı. Ekstraksyon üzerinden gidiyoruz. Bir bitkiden istediğimiz bileşeni çekip alabiliyoruz. Burada gördüğünüz koku standının kokularını oradan çıkarıyoruz” diyerek müzenin fonksiyonuna de dikkati çekti.
“1numara satışı yoktu lakin 2 numarayı elde edip müzemize getirebildik”
Müzede sergilenmeye başlanan biber masasının baş köşesinde, Gaziantep’in coğrafik işaretle tescillenen İslahiye biberi var. Onun çabucak yanında ise acılıkta dünyanın iki numaralı biberi olarak ise Karolayn biberi yer alıyor.
Konu hakkında bilgi veren Hazal Bostancıeri, “Biberin acılık kıymetinin ölçüldüğü skovil cetvelinde 1 ve 2 numara var. Laboratuvar ortamında üretiliyor. 1 numara satışı yoktu lakin 2 numarayı elde edip müzemize getirebildik. Caroline Pepper olarak geçiyor numara. 2,2 milyon acılık pahası. Onu sergiliyoruz masada.” dedi.
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Rayiha Baharat Müzesi, Bilimsel çalışma için gelenlere Konaklama imkânı da sunuyor.
