Dünya bölümünün ansiklopedisi olan TasteAtlas tarafından 2023 Dünya’nın En Uygun 100 Lezzeti açıklandı.
Açıklanan listede, dünyanın severek yediği Türk mutfağının en beğenilen yemekleri de yer aldı.
Türk Mutfağı dünyanın en yeterli 15’inci mutfağı olurken, TasteAtlas tarafından her yıl açıklanan dünya çapındaki lezzetler sıralamasında bu yıl listenin 20. sırasında coğrafik işaret tescili bulunan Cağ kebabı yer aldı.
Türkiye’den listeye 8 yemek girdi
Ülkemiz lezzetleri içinde Cağ Kebap ile birlikte İskender Kebap, Döner, Mantı, Adana Kebap, Mercimek Çorbası, Hünkar Beğendi ve Tombik Döner dünyanın en âlâ 100 lezzeti sıralamasında yer aldı. 2007 yılında coğrafik işaret için başvurusu yapılan ve 2009 yılında Türk Patent Enstitüsü tarafından coğrafik işaret alan cağ kebap ya da tescilli ismiyle Oltu Cağ Kebap, yaklaşık 12 saat soğan, tuz ve karabiberle marine edilmiş kuzu ile yapılır ve et daha sonra büyük bir yatay şiş üzerine konur ve odun ateşinde pişirilir.
Çıkış yeri: Oltu
Oltu Cağ Kebabı’nı öteki kebap çeşitlerinden ayıran en kıymetli özellik, kelam konusu kebabın üretiminde kullanılan etin bölgeye ilişkin doğal ortamda yahut yaylalarda doğal besinlerle beslenerek yetiştirilen koyunlardan elde edilmiş olması ve üretim tekniği olarak, odun ateşinde, yatay olarak pişirilmesi ve “cağ” ismi verilen küçük şişle ya da talebe nazaran cağsız kesilerek tabakta servis edilmesidir. Oltu Cağ Kebabı hazırlanırken üretim halinde belirtilenler dışında hiçbir unsur katılmamaktadır.
Oltu ve Tortum ortasında rekabet sürüyor
Cağ kebabın lezzeti dünyada konuşulurken ismi ile alakalı da devam eden bir tartışma bulunuyor. Bilhassa Erzurum’un Oltu ve Tortum ilçeleri cağ kebabın kendilerine ilişkin olduğunu argüman ediyor. Fakat tescil kademesinde, Erzurum’un Oltu ilçesindeki ustalara has üretim hali ve yolu ile hazırlandığı için tüm Türkiye’de Oltu cağ kebabı biçiminde tanındığına karar verildi. Oltu ilçesine ilişkin üretim tekniği vakit içerisinde devlet ve kamuoyu tarafından kabul edilmiş ve ilgili kebap üretim biçimi ile 1.baskısı 1945 yılında Türk Lisan Kurumu tarafından hazırlanan sözlükte “Oltu Kebabı” halinde tanımlanmıştır.
Hazırlık etabında kıymetli ayrıntılar var
Yaylalarda doğal ortamda yetiştirilmiş, en az bir yaşındaki koyunlardan elde edilen et hudut, damar ve zarlardan ayıklanır. Etin yağ oranının yüzde 25-30 ortasında olması gerekmektedir. Etin yağ oranı fazla ise alınır. Ayıklanan et, şişe takılmaya uygun formda hazırlanır. Et kesimlerinin muhakkak bir ölçüsü olmamakla birlikte şişin uzunluğu ve kalınlığı ile orantılı olacak formda et modüllere ayrılmalıdır.
Örneğin şişin çapı 30 cm ise şişe dizilecek etin uzunluğu 60 cm yani 2 katı kadar olmalıdır. Et tuzlanarak bir gün dinlendirilir. Dinlendirilen et, çok ince kıyılmış kuru soğanın karabiber ile yoğrulup macun haline getirilmesi ile elde edilen özel harç ile düzgünce yoğrulup hazır hale getirilir. Hazırlanan et şişe takılır ve yavaşça sıkıştırılır. Kullanılan şiş kromdan yapılmış ve et takılan bölgesinin 2X2 cm ebadında dört köşe olması kıymetlidir.
En âlâ ustalar tarafından hazırlanıyor
Hazırlanan şiş, meyve yahut meşe ağacı odunu kullanılarak yakılan ocakta pişirilir. Ocağın taş ya da tuğladan yapılması Oltu Cağ Kebabı’nın kendine has lezzeti için kıymetlidir. Şiş ateşe konulmadan yarım saat evvel ateş yakılmalı ve ocağın büsbütün kızması sağlanmalıdır. Şiş sakin ateşe tabladan 15 cm yükseklikte ve ateşin durumuna nazaran uygun bir uzaklıkta özel düzeneğe yatay olarak konulur ve piştikçe şiş çevrilir. Etin renginin kırmızıdan kahverengine dönme düzeyi uygun pişme durumudur.
“Cağ kebabımızı herkes tanısın”
Pişen Oltu Cağ Kebabı klasik olarak “cağ” ismi verilen küçük şişle ya da talebe nazaran cağsız kesilerek tabakta servis edilir. Cağ ismi verilen küçük şişin et takılan kısmı kromdan yapılmış 20cm uzunluğunda, 2mm kalınlığında ve 3 mm genişliğinde ucu sivri olarak imal edilir. Klasik olarak ahşap saplı olması tercih edilir. Cağ kullanılması durumunda, özel cağlar şişteki ete geçirilir ve kebap bıçağı olarak tabir edilen bıçakla kalınlığı 4-7 mm olacak formda kesilir.
Cağın alt tarafı, ocağın yanında hazırlanan ızgarada isteğe nazaran kızartılır ve porselen yahut krom tabakta servis edilir. Bir Cağ Oltu Kebabı ortalama 80 gr. olarak sunulur. Cağsız tabakla servis durumunda ise bir porsiyon diye tabir edilen servis 100 gr. olarak sunulur. Oltu Cağ Kebabı, mevsimine nazaran başka bir tabakta da söğüş kuru soğan ve mevsimine nazaran söğüş domatesle servis edilir.
cağ kebap salonu işleten Fırat Nezih, dünya mutfakları ve yemekleri içinde cağ kebabın ön sıralarda olmasının kendilerini memnun ettiğini belirterek, “İnşallah eserimizi dünyanın en lezzetli tatları ortasında birinci sırada görmeyi umut ediyoruz. Cağ kebabımızı herkesin tatmasını ve tanımasını istiyoruz. ” dedi.
Haber Kaynağı: İhlas Haber Ajansı (İHA)
