Malumunuz dijital çağda yaşıyoruz. Bilgiye erişim hiç olmadığı kadar konforlu. Pekala ancak bilgiye bu kadar süratli erişim insanları sahiden alim yapıyor mu?
Çocukluğumu hatırlıyorum gün uzunluğu kanallarda neler neler gösterilirdi? Yabancı diziler, İngilizce öğreten eğitici çizgi sinemalar, Oscar ödüllü sinemalar, Yeşilçam klasikleri, buz pateni yarışları, klasik müzik konserleri, Eurovision heyecanı, aile dizileri, güldürü dizileri, müzik mükafatları, belgeseller… Atlama, başa alma, yine izleme olmadığı için içlerinden bir şeyi seçip başından sonuna kadar izlerdik. İnsan ister istemez kültürlenirdi elbette.
Medya Toplumu Ne Kadar Temsil Ediyor?
Şimdi bunların her birine yalnızca parayla ulaşabildiğimiz bir dünyada yaşıyoruz. Parayla dijital platformlar satın alamayanların ise gündüz neslinin +18 programlarına maruz kaldığı, bu müstehcen programların bir de üstüne paralı dijital platformları müstehcen ilan ettiği bir devirdeyiz. Gündüz programlarını eleştirmişken akşamları yayınlanan her kanalda hudut geçiren bir bayanın yer aldığı, silahlı bir erkeğin kaş kaldırmasına denk gelinen, bayanın bayandan intikam almak için kuyu kazdığı dizileri de es geçmemek gerek elbette. Natürel bir de dizilere denk geldikçe insan düşünmeden edemiyor “Bu ülkede bir benim mi holdingim yok bir ben mi havuzlu villalarda oturmuyorum?” diye. Zübük, Kapıcılar Hükümdarı, Kibar Feyzo üzere halkın sıkıntılarını husus edinen sinemalardan bu holding sahiplerinin depresyonlarını, entrikalarını, ihtiraslarını husus edinen anlamsız dizi ve sinemalara nasıl evrildik anlamıyorum.
Bilgiye Süratli Ulaşmak İnsanları Alim Yaptı mı?
Peki bu iş yalnızca televizyonlarda mı bu türlü? Elbette değil. İnternetteki bilgi çokluğu tıpkı vakitte bir bilgi çöplüğü oluşturuyor. Tüm bunların içinde bedelli bilgileri arayıp bulmak samanlıkta iğne aramak kadar sıkıntı artık.
Modern ömrü ve eğitimi tanımlayacak olsam “hızlı tüketim” halinde tanımlarım. Vakti, münasebetleri, testleri, ders saatlerini, yemekleri (fast food), izlediğimiz programları bile süratli tüketiyoruz. İnsanın tabiatında vardır bu, neye kolay ulaşırsa ulaştığı şey o kadar bedelsiz olur. Yani kapitalizm artık bilgi için de geçerli… Size bilgiyi satıyor ancak bilgiyi kullanmadan eskitip atıyorsunuz.
Üstelik bunu tek ben söylemiyorum yapılan araştırmalar da bu istikamette.
Dijital Dünya Uyaranlarının Fazlalığı Dikkat Eksiliğine Neden Olur mu?
Mahiye Morgül’ün Eğitim Global Piyasaya Teslim isimli kitabında şu satırlar yer alıyor;
Zaplama teknolojisinin insan üzerindeki olumsuz tesirlerini araştırmak üzere yapılan bir çalışmada değişik sonuçlara ulaşıldı.
Fransa’da yapılan bu araştırmaya nazaran, birçok kanalı/videoyu art geriye izlememizi, yani zaplamayı isteyen teknoloji, insanın dikkat ağırlaştırmasını ortadan kaldırmaktadır. Vakti bölerek kullanma, haberin reklamı, reklamcılığın nüfuzu, keserek anlatma, sansasyonelleştirme, sunucuyu starlaştırma, yapay bilgi transferi, tahlil yokluğu araştırılmış ve şu sonuçlar saptanmıştır:
-
Toplumda çatlama ve dağılma
-
Tecrit ve yalnızlaşma eğilimi
-
Dikkat yoğunluğu kaybı
Şimdilerde çokça duyduğumuz dikkat eksikliği kavramına şaşırmamalı yani.
Peki Teknolojiyi Eğitimde Nasıl Kullandık?
Çocukların merkezde olduğu bir eğitim yerine çocukların birer obje olarak kullanıldığı bir sistem oluşturduk. Bunun ismine da “çağın eğitimi” dedik. Prof. Dr. İonna Kuçuradi yeni çağı şu kelamlarıyla tanımlıyor; “İnsanların robotlaştırıldığı, robotlarınsa insanlaştırıldığı bir devirde yaşıyoruz.” Kendi ellerimizle ürettiğimiz mekanik robotlardan korkmaya başlamamıza karşın kendi yetiştirdiğimiz çocuklarımızı robotlaştırmaktan hiç imtina etmiyoruz.
İnsanı tabiattan bu derece ayıran, yaratıcılığın ve niyet marifetlerinin öğretilmediği bir sistemin çökmesinin tek bir elektrik kesintisine bağlı olması insanın kendi ırkına yaptığı en büyük kötülük olsa gerek. Sistemlerin çökmesinin çok da komplo teorisi olmadığını pandemi sürecinde anlamış olmalıyız…
