pazartesi günü Macaristan’a çalışması ziyareti gerçekleştirecek.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 18 Aralık’taki Budapeşte ziyareti, iki ülke ortasındaki münasebetlerde tarihi bir güne karşılık geliyor.
Türkiye ile Macaristan ortasında 1. Dünya Savaşı sonrası kesilen diplomatik münasebetler, 18 Aralık 1923’te İstanbul’da imzalanan Dostluk Muahedesi ile yine kurulmuştu. Kelam konusu muahedenin üzerinden 100 yıl geçti.
Ekonomik ve siyasi bağlantılar masaya yatırılacak
Erdoğan’ın ziyareti sırasında, tarihi mana taşıyan bu günün yanı sıra ikili siyasi, diplomatik ve ekonomik alakalarının kıymetlendirilmesi öngörülüyor.
Macaristan Cumhurbaşkanı Katalin Novak ve Başbakan Victor Orban’ın da ortalarında olduğu isimlerle görüşecek Erdoğan’a bakanlar da eşlik edecek.
Görüşmelerde, Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) alakalarından Gazze’deki son duruma kadar gündem hususlarıyla birlikte Türkiye-Macaristan ekonomik ve siyasi münasebetlerinin masaya yatırılması planlanıyor.
Bu kapsamda, Yüksek Seviyeli Stratejik Kurul Toplantısı da gerçekleştirilecek. İki ülke bakanları birebir masada bağlantıları her istikametiyle kıymetlendirerek yeni mutabakatlara imza atacak.
Hedef birinci kademede ticaret hacmini 6 milyar dolara çıkarmak
Türk Devletleri Teşkilatında da güçlü işbirliği bulunan iki akraba ülkenin öncelikli amaçlarından biri, resmi bilgilere nazaran, bu yılın 10 aylık periyodunda 3,3 milyar dolara ulaşan ticaret hacmini birinci etapta 6 milyar dolara çıkarmak olacak. Bu sayının 10 milyar dolar düzeyine taşınması için de atılabilecek adımlar pahalandırılacak.
Türkiye, Macaristan’a başta motorlu kara taşıtları, makineler ve aygıtlar olmak üzere pamuklu mensucattan demir ve çelik eşyalara kadar çeşitli eserler ihraç ediyor.
Bu ülkeden ithal edilen eserler ortasında makineler ve aygıtlar, kazan, plastik ve plastikten mamul eşya, motorlu kara taşıtları ve organik kimyasal müstahzarlar öne çıkıyor.
Türk müteahhitler Macaristan’da 55 proje üstlendi
Türkiye’nin Macaristan’a ihracatı son devirde yıllık ortalama yüzde 8,8 büyüdü. Geçen yıl bu ülkeye toplam ihracat 1,6 milyar doları bulurken ithalat 1,8 milyar dolar oldu. İkili ticaret hacmi 3,4 milyar dolara ulaştı.
Bu yılın 10 ayında ise ihracat 1,4 milyar dolar, ithalat ise 1,9 milyar dolar düzeyinde gerçekleşirken iki ülke ortasındaki ticaret hacmi 3,3 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Türkiye’den Macaristan’a 2002’den bu yıl ortasına kadar 112 milyon dolarlık direkt yatırım yapıldı. Bu ülkeden Türkiye’ye gelen direkt yatırımlar ise birebir devirde 29 milyon dolar oldu.
Türk müteahhitlik firmaları Macaristan’da bugüne kadar yaklaşık 1,5 milyar dolar kıymetinde 55 proje üstlendi. Teknik müşavirlik hizmetlerinde ise 1,75 milyar dolar kıymetinde 5 proje gerçekleştirildi. Halihazırda Macaristan’da 500 civarında Türk firması faaliyette bulunuyor.
Üçüncü ülkelerle işbirliği
Türkiye ile Macaristan, Avrupa Birliği yolunda ve Türk Devletleri Teşkilatındaki işbirliğinin yanı sıra Afrika kıtasındaki yatırımlar için de değerlendirmelerde bulunuyor. Sahra Altı Afrika’nın gelecek 10 yılda nüfusunun yüzde 35 artacağı beklentisiyle firmalar açısından önemli yarar sağlayacağı öngörülüyor.
Türk ve Macar firmalarının yapacağı yatırımların, Afrikalıların ülkelerinden ayrılmadan hayatlarını istedikleri refah düzeylerinde geçirebilme de imkan sağlaması hedefleniyor.
Enerji alanında anlaşmalar
İki ülke ortasında güç alanında da kıymetli mutabakatlara imza atılıyor. Bu yıl Boru Çizgileri ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) ile Macaristan kamu doğal gaz şirketi MVM ortasında doğal gaz ihracat mutabakatı imzalanmıştı.
Anlaşmaya nazaran, gelecek yıldan itibaren Türkiye’nin Macaristan’a doğal gaz ihraç etmesi planlanıyor. İki ülke ayrıyeten Türkiye’nin sıvılaştırılmış doğal gaz altyapısının ve doğal gaz depolama tesislerinin kullanılması konusunda da işbirliğinde bulunması öngörülüyor.
Türkiye, TürkAkım Boru Çizgisi aracılığıyla Macaristan’a gönderilen Rusya gazı için bir transit ülke pozisyonunda bulunuyor. Bu noktada, gelecekte daha büyük hacimlerde Azerbaycan ve potansiyel olarak Türkmenistan’dan spot ve uzun devirli kontratlarla yapılacak gaz ithalatının Macaristan’a ulaştırılmasının da bu mutabakata katkı sağlayabileceği düşünülüyor.
İki ülke ortasında kara ulaştırmasının daha da geliştirilmesi noktasında da değerlendirmeler yapılıyor.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
