Recep Tayyip Erdoğan, Yunanistan’da yayımlanan Kathimerini gazetesine verdiği röportajda, 7 Aralık’ta Atina’ya yapması planlanan ziyaret öncesinde Türk-Yunan ilgilerine dair soruları yanıtladı.
Sözlerine Türkiye ve Yunanistan’ın iki komşu ülke olduğunu vurgulayarak başlayan Erdoğan, evvelki günlerde “Türk-Yunan münasebetlerinde yeni sayfa” ve “kazan kazan formülüne” dair yaptığı açıklamalara ait şunları söyledi:
Aynı coğrafyayı, tıpkı denizi paylaşıyoruz. Tıpkı havayı soluyoruz. Geçmişimiz prestijiyle iç içeyiz. Ortamızda şimdi tahlile kavuşturamadığımız pek çok problem bulunuyor, iki ülke olarak bunun farkındayız. Fakat bu meselelerin gerginliğe vesile olmasına, hükümetlerimiz ve halklarımız ortasında uyuşmazlıklara yol açmasına müsaade verip vermemek bizim elimizdedir. İşte ben bu manada ilgilerimizde ‘yeni bir sayfadan’, ‘kazan-kazan’ unsurundan bahsettim. ‘Kazan-kazan’ anlayışı esasen Türkiye’nin milletlerarası ilgilere, diplomasiye yaklaşımının temelinde yatıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Yunan basınına birçok sefer yansıyan “bir gece apansız gelebiliriz” şeklindeki kelamlarına ait soruyu ise şöyle yanıtladı:
“Ancak bizi tehdit edenler bizden çekinmelidir. Ülkemizin güvenliğini tehdit eden terör ögelerine karşı ‘bir gece apansızın geliriz’ dedik ve gereğini yaptık. Terör yuvalarını başlarına yıktık ve yıkacağız. Toprak bütünlüğümüze, birliğimize ve beraberliğimize el uzatanların bizden göreceği karşılık her vakit bu olmuştur ve bundan sonra da bu değişmeyecektir. Vatanımızı savunmak, milletimizin huzurunu korumak en doğal hakkımızdır ve tüm terör odaklarına karşı da bu hakkımızı sonuna kadar kullanmaya devam edeceğimizden kimsenin kuşkusu olmamalıdır.”
“İşbirliğimizi karşılıklı itimat temelinde geliştirme irademiz mevcut”
Erdoğan, uyuşmazlıkların diyalog yoluyla ele alınması ve ortak paydada buluşulması halinde herkesin çıkarlı çıkacağını vurgulayarak, Türkiye ile Yunanistan’ın son devirde alakalarını bu anlayış çerçevesinde şekillendirme tarafında pek yeterli bir ivme yakaladığını kaydetti.
Uzun müddettir işlemeyen ikili sistemlerin tekrar canlandırıldığına işaret eden Erdoğan, “Diyalog kanallarımız her düzeyde açık ve işliyor. Karşılıklı ziyaret trafiğimiz ağır. Ülkelerimiz ve bölgemiz açısından kıymetli pek çok alanda işbirliğimizi karşılıklı inanç temelinde geliştirme irademiz mevcut. Artık ise her iki tarafın üzerine düşen, bu anlayışı pekiştirmek, kurumsal hale getirmek ve ilerletmektir. Sayın Miçotakis’in de birebir iradeye sahip olduğunu düşünüyorum.” diye konuştu.
Erdoğan, bu ortak niyetin, 7 Aralık’ta Atina’da imzalanması planlanan dostça bağlar ve uygun komşuluk bahisli bildirge sayesinde tüm açıklığıyla kayda geçeceğini söz etti.
“Tüm ülkeler üzere bizim de düşmana değil, dosta muhtaçlığımız var”
Türkiye’nin komşu Yunanistan’ı hiçbir vakit düşman, hasım olarak görmediğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları söyledi:
Tüm ülkeler üzere bizim de düşmana değil, dosta muhtaçlığımız var. Sık sık söylüyorum, başta Yunanistan olmak üzere komşularımızla aşılamayacak hiçbir meselemiz olmadığı inancındayız. Bence son devirde değişen, Yunanistan tarafının bize yönelik bakış açısını gözden geçirmiş olması, uzatılan dostluk elini asla geri çevirmeyen bir millet olduğumuzu anlamaya başlamasıdır. Halkımızın güvenliğine, toprak bütünlüğümüze, ulusal çıkarlarımıza göz dikenlere nasıl her vakit tereddüt etmeksizin gerekli yansıyı veriyorsak, işbirliği ve dostluğun ilerletilmesine de her vakit açığız.
Erdoğan, Miçotakis’in bunu anladığını ve Türkiye’nin Yunanistan ile ortasındaki problemlerin aşılması ve bağların ileriye götürülmesini samimi biçimde dilek ettiğini görebildiğine inandığını kaydetti.
Erdoğan, bu yıl iki ülkede yapılan seçimlerde her iki hükümete de güçlü bir halk dayanağı verildiğine işaret ederek, “Bu dayanakla hem biz hem de Sayın Miçotakis güçlü ve yapan adımlar atabilecek pozisyondayız.” diye konuştu.
“Sorunlar diyalog ve yeterli niyet çerçevesinde çözülebilir”
Diyalog ve uygun niyet çerçevesinde sıkıntıların çözüleceğine inandığını kaydeden Erdoğan, kelamlarına şöyle devam etti:
Tabii bu ortada kıta sahanlığının yanında pek çok meselemiz var. Bunları paket halinde bir bütün olarak ele almalıyız. Problemlere seçici yaklaşıp kimilerini konuşup kimilerini konuşmamak gerçek bir yaklaşım değil. Zira hepsi birbirleriyle ilişkili. Milletlerarası yargıya gittiğimizde geride hiçbir sorun bırakmamalıyız. Lakin her şeyden evvel tüm meselelerimizi cesaretli bir formda konuşmalı, kamuoylarımızı yanlışsız bir formda yönlendirmeliyiz.
Burada sorun çözme irademiz son derece belirleyici olacaktır. Bizim bu irademiz güçlüdür. Etrafımızda yaşanan uyuşmazlıkların çözülmesi için gösterdiğimiz çabaya ve aralık alma kabiliyetimize baktığınızda Türkiye’nin problemleri barışçıl yollarla ortadan kaldırma anlayışını ve potansiyelini görebilirsiniz.
Erdoğan, Türkiye’nin samimiyeti ve davetinin açık olduğunu belirterek, Yunanistan’ın da dış müdahalelere kapalı misal bir yaklaşım ortaya koyması halinde her iki ülke için de huzurlu bir gelecek inşa etme yolunda, düzgün bir başlangıç yapılabileceğine inandığını kaydetti.
“Yunanistan Türkiye’nin hasmı değil, içinde bulunduğu ittifakın değerli bir üyesi”
Erdoğan, Yunanistan’ın Türkiye’nin hasmı değil, içinde bulunduğu ittifakın (NATO) değerli bir üyesi olduğuna dikkati çekerek şöyle devam etti:
Ayrıca komşuyuz, komşu olarak kalacağız, birbirimizin haklarına ve hayati çıkarlarına karşılıklı olarak hürmet göstermeliyiz. Bizim dostluk elimizi uzattığımızda ne kadar kucaklayıcı olduğumuzu asırlarca birlikte yaşadığımız Yunan halkı güzel bilir. Bizim kültürümüzdeki müsamahayı ve samimiyeti çok yakından tanırlar. Karşılıklı anlayış temelinde ilgilerimizi ilerletmek ve bu coğrafyada barış içinde yaşamak istiyoruz. Bunu söz ettiğimizde laf olsun diye söylemediğimizi de tekraren ispat etmiş bir ülkeyiz. Batı medyası bu sözlerimi çarpıtma çabası içindedir.
Enerji alanında işbirliği
Ege ve Doğu Akdeniz’de güç rezervlerinin olup olmamasının kendisinin şahsî kanaatinden öte bilimsel araştırmalar sonucunda tespit edilebilen bir konu olduğuna işaret eden Erdoğan, bu mevzuda umut verici çalışmalar yapıldığını kaydetti.
Erdoğan, Akdeniz ve Ege’nin doğal kaynaklar açısından varlıklı bir havza olduğuna işaret ederek mevcut memleketler arası konjonktürde güç güvenliğinin sağlanmasının ve korumasının stratejik açıdan elzem bir mevzu haline geldiğini söz etti.
Bu manada bilhassa Akdeniz’de işbirliği potansiyeli ve imkanları olduğunu belirten Erdoğan, bu türlü bir işbirliği potansiyelinin değerlendirilmesinin hem bölge ülkelerinin güç güvenliğine hem de siyasi sıkıntıların tahliline katkıda bulunabileceğini kaydetti
Buradaki potansiyelin siyasi açıdan suiistimal edilmeye çalışılmasının bu kaynakların kullanılamaması riskini de beraberinde getireceğini belirten Erdoğan, şöyle konuştu:
Biz gücün tüm ülkeler ve toplumlar ortasında işbirliği ve ortak kazanım ögesi olduğunu düşünüyoruz, uyuşmazlıkları diyalog yoluyla çözmek istiyoruz. İşbirliğini tercih ediyoruz ve buna hazırız. Bu nedenle daha evvel iki kez kapsayıcı nitelikte Doğu Akdeniz’deki fırsatlar için konferans düzenlenmesini önermiştim. Maalesef, başta AB buna sessiz kaldı. Sessiz kalmak problemleri çözmüyor. Keza, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Ada’da kapsamlı tahlile kadar rezervlerin ortak işletimi ve gelir paylaşımını önerdi ve biz de bu öneriyi destekliyoruz. Bölgede öteki ülkeler de bu tarafta ilerlerken, Ada’daki iki taraf neden işbirliği yapamasın? Ege’de de işbirliği yapabileceğimiz pek çok bahis var. Her şey halklarımızın ve sonraki kuşaklarımızın huzur ve refahı için.
“Ayasofya Camii barış ve müsamahanın sembolü olarak tüm din ve inançtan ziyaretçilere açık olmaya devam edecektir”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, farklı kültürleri müsamaha ile sahiplenme temeli üzerine kurulmuş Türkiye Cumhuriyeti’nin hem vakıf kuruluşlarını hem de bunların hak ve hukukunu geleceğe taşıyan bir sistemi faal biçimde sürdürdüğünü belirterek, Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’ne ilişkin vakıf statüsünün bugün de korunmakta ve geçerli olduğuna işaret etti.
Ayasofya Camii’nin Fatih Sultan Mehmet Vakfının mülkiyetinde bulunan, ilgili Danıştay kararıyla esasen vakfedilme maksadına uygun olarak kullanıldığının altını çizen Erdoğan, Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’nin maddi ve manevi taraflardan yapısal bütünlüğünün bozulamayacağının, ikonografik ve her türlü plastik sanat ögelerinin eksiltilemeyeceği ve korunacağının, her vakıf kurumu üzere dokunulmazlık imtiyazına sahip Ayasofya Vakfının hukuksal evrakı olan Vakıf Senedinde teminat altına alındığını da vurguladı.
Erdoğan şöyle devam etti:
Bu mümtaz mabedi insanlık tarihinin nadiren göreceği bir titizlik ve hürmetle koruyor, tüm insanlığın bu mükemmel anıttan maddi ve manevi halde yararlanmasına imkan sağlıyoruz. Son 570 yıllık uygulama ve muhafaza uğraşları da devletimizin hususa tarihin her katmanında ne kadar titizlik ile yaklaştığının tescilidir. Artık ise Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’nde Mimar Sinan devrinde yapılan müdafaa çalışmalarından sonra bütüncül olarak en büyük çalışmayı başlattık. Ayasofya Camii barış ve müsamahanın sembolü olarak tüm din ve inançtan ziyaretçilere açık olmaya devam edecektir.
Heybeliada Ruhban Okulu
Anayasa Mahkemesinin 1971’de aldığı bir kararla ülke genelindeki tüm özel yüksekokulların devletleştirilmiş olduğunu kaydeden Erdoğan, bu kararın yalnızca Heybeliada Ruhban Okulunu değil, Türkiye’deki tüm özel yükseköğretim kurumlarını kapsadığını vurguladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ruhban Okulunun devredilebileceği bir resmi yükseköğretim kuruluşunun bulunmaması nedeniyle hukuksal temelini yitirdiğini ve faaliyetlerin durduğunu belirterek, “Esasen günümüzde Heybeliada Ruhban Okulunun yine açılabilmesi fakat kapsamlı mevzuat değişiklikleri sonucunda mümkün olabilir. Öte yandan, Fener Rum Patrikhanesi de, Ruhban Okulunun YÖK mevzuatına tabi olarak bir devlet üniversitesi bünyesinde tahsile yine başlamasına olumlu yaklaşmamıştır.” tabirlerini kullandı.
“Düzensiz göç ortak bir sınamadır ve ortak eforlar gerektirmektedir”
Gerek yaşanan siyasi istikrarsızlıklar, gerek farklı korkular nedeniyle dünya genelinde göç hareketlerinde önemli artış gözlemlendiğine dikkati çeken Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
Maalesef, insanların bu arayışlarından çıkar sağlayarak, önemli gelirler elde eden hata yapıları da süratle artıyor. Bu durum, her vakit söylemiş olduğumuz üzere, devletlerin tek başına üstesinden gelebilecekleri bir problem değil. Sonuçta sistemsiz göç ortak bir sınamadır ve ortak eforlar gerektirmektedir. Tabiatıyla ülke olarak sistemsiz göçle gayretimize ağır uğraşlarımızla devam ediyoruz.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu hususta Avrupa Birliği’nin (AB) Türkiye’ye takviye olmasının ehemmiyet arz ettiğini belirterek, sonuç prestijiyle, eşit yük ve sorumluluk paylaşımını öngören, daha kaynakta iken göçü engellemeye yönelik ortak adımlar atılmasının kaide olduğunu kaydetti.
Bunu yalnızca Türkiye ve Yunanistan ortasındaki işbirliği ya da Ege’deki göç hareketlilikleriyle sonlandırmamak gerektiğini belirten Erdoğan, tüm memleketler arası toplumun dahline gereksinim duyulan son derece geniş çaplı bir uğraşın gerekli olduğunu vurguladı.
Erdoğan, “Biz bu hususta samimi formda işbirliğine her vakit açık olduk, olmaya da devam ediyoruz. Kaldı ki göç sıkıntısı savaşlar sona erse bile dünya gündeminden kalkmayacak bir sorun alanı. Global iklim değişikliğinin olumsuz sonuçlarından birinin de iklim göçleri olduğu ve gelecekte bunun artacağı öngörüleri mevcut. Hasebiyle bu meseleye kalıcı tahliller, işleyen sistemler üretmek zorundayız. Bütüncül bir yaklaşımla bu bahiste baş yormalı ve sorun çözücü formülleri konuşabilmeliyiz.” dedi.
“Biz, milletlerarası ilgilerde sürekli hakkaniyetin, adaletin ve vicdanın sesi olageldik”
Türkiye’nin NATO’ya Yunanistan’la birlikte, 71 yıl evvel girdiğini hatırlatan Erdoğan, Batılı yahut Avrupalı olmanın kriterinin Avrupa Birliği mensubiyeti olmadığını tabir etti.
Erdoğan, Türkiye’nin AB’yle de, 1963 yılına dayanan bağları çerçevesinde, tıpkı Gümrük Birliği içinde bulunan, adaylık statüsünü taşıyan bir ülke olduğuna işaret ederek, bu doğrultuda Türkiye’nin, demokratik yapısıyla ve savunduğu kıymetlerle, AB ve NATO üyesi ülkelerle ortak paydasının son derece geniş olduğunu belirtti.
Türkiye’nin BM ve Avrupa Kurulu başta olmak üzere Batılı olarak isimlendirilen birçok memleketler arası teşkilatın da kurucu üyesi olduğunu lisana getiren Erdoğan, “Biz, milletlerarası ilgilerde hep hakkaniyetin, adaletin ve vicdanın sesi olageldik. Milletlerarası gelişmelerde rehber edindiğimiz bu anlayış doğrultusunda, tarihin yanlışsız tarafında yer almak esas amacımızdır.” diye konuştu.
“Biz Gazze’deki soykırıma karşı çıkarak Batı toplumunun temel pahalarını de savunuyoruz”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin Filistin halkının uğradığı haksızlıklar ve insanlık dışı muamele karşısında ortaya koyduğu reaksiyon ve memleketler arası hukuku, memleketler arası insancıl hukuku ve insan hakları hukukunu açıkça ihlal eden hareketleri nedeniyle İsrail’i eleştirmekten kaçınmamasının, bu gayenin natürel bir gereği olduğunu söz etti.
Bugün pek çok Batılı ülkenin de giderek emsal tavırlar ortaya koymaya başladığına dikkati çeken Erdoğan, Türkiye’nin Filistin bağlamında, bu formda ahlaki bir sorumluluğu yerine getirmesinin, “Batıya ilişkin bulunup bulunmamakla” sorgulanmasının kelam konusu olamayacağını kaydetti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin yönelim ve aidiyetinin tartışılmasından fazla, asıl sorgulanması gerekenin kimi Batılı ülkelerin, kuvvetle savundukları pahaları bazen hiçe sayabilmesi olduğunu belirterek şunları kaydetti:
Gazze’de yaşanan vahşete sessiz kalınması bunun en canlı örneğidir. Aslında biz Gazze’deki soykırıma karşı çıkarak Batı toplumunun temel bedellerini de savunuyoruz. Gazze’de kundaktaki bebeklerden tutun her yaşta insanın temel hakları çiğneniyor. İnsan haklarının göz nazaran göre yok edilmesine sessiz kalınması, insanların mülkiyet haklarının hiçe sayılarak konutlarına, topraklarına sistematik bir biçimde el konulması, Filistinlilerin geleceklerini tayin haklarının ellerinden alınması Batı medeniyetinin bedellerinin neresinde kalıyor? Hastanelerin bombalanması, okulların, mülteci kamplarının, pazar yerlerinin vurulması ve sivillerin öldürülmesi Batı bedellerine uygun mudur? Gazze’deki insanlara ‘güneye gidin’ deyip oraya yönelenlerin üzerlerine bomba yağdırılması Batı’nın benimsediği bir durum mudur? Artık soruyorum, tüm bunlara bile isteye sessiz kalan ülkeler mi yoksa Türkiye mi Batı’ya ilişkin?
Ayrıntılar geliyor…
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
