Çocuğun kalp suratını yaşına nazaran olması gerekenden süratli, bariz yahut sistemsiz olarak hissetmesi çarpıntı olarak tanımlandığını ve altta yatan nedenin kesinlikle tespit edilmesinin önemli ehemmiyet taşıdığını belirten Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Çocuk Sıhhati Hastalıkları, Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Özge Pamukçu Akay, çocuğun yaş kümesine nazaran kendini söz etmesi değişmekle birlikte yaşadıkları durumu şöyle tanımladıklarını söyleyerek “Örneğin oyun çağında olan bir çocuk çarpıntıyı ‘kalbimde kuş var’ olarak söz ederken, okul çağında ‘kalbim ağzımdan çıkacaktı’, ‘sanki çok korkmuş üzere oldum’ diyerek anlatır. Ergenlik periyodunda bir genç ise kalbinin olağandan daha süratli ve sistemsiz attığını söyler” diye konuştu.
“CİDDİ BİR RİTİM BOZUKLUĞU OLABİLİR”
“Çocuklarda çarpıntı birdenbire başlayıp ansızın sonlanıyorsa, beraberinde bulantı hissi, baş dönmesi, göz kararması, göğüs ağrısı, halsizlik ve bayılma şikâyetleri varsa hastada önemli bir ritim bozukluğu olabileceği unutulmamalıdır” diyen Doç. Dr. Akay, “Bu hastalarda uykuda, yüzerken, ani/beklenmedik seslerle yahut antrenman yaparken bayılma dikkat caziptir. Ailesinde 35 yaşından evvel ani mevt olan hastalarda da hayatı tehdit edebilen ritim bozukluğu olma ihtimali yüksektir” tabirlerini kullandı.
Çocukların daha şuurlu olduğu beş yaş sonrası ve imtihan gerilimiyle bir arada okul çağında şikayetlerin arttığını söyleyen Doç. Dr. Akay, çocukların yaşadığı bu durumun her vakit bir kalp hastalığına işaret etmeyebileceğini belirterek “Kaygı, gerilim, öfke, heyecanlanma, üzülme, ateşli durumlarda ve antrenman sırasında kalp atışlarımızı daha fazla hissedebiliriz. Bu durumlar fizyolojik yahut olağan kabul edilir. Bu durumlar dışında çocuk şayet kalbinin olağandan daha süratli, güçlü yahut sistemsiz attığını söylüyorsa o vakit kesinlikle bir çocuk kalp uzmanına başvurmasını öneriyoruz” dedi.
AŞIRI DERT DA ÇARPINTIYI ARTIRABİLİR
Kalp hastalığı dışında enfeksiyon durumunda ateşe bağlı, kansızlığa bağlı ve tiroid bezinin fazla çalışmasına bağlı çarpıntının gelişebileceğini tabir eden Doç. Dr. Akay, “Bunun yanında astım, hipertansiyon, grip, depresyon ve ritim düzenleyici ilaçların kimileri da çarpıntıya neden olabiliyor. Çay, kahve, çikolata, kola, güç içecekleri üzere içinde bol ölçüde kafein olan kimi yiyecek ve içecekler çarpıntıyı tetikler. Ateş ve kansızlık da çarpıntıyı arttıran kıymetli faktörlerdir. Yeniden çocuğun çok dertli olması da çarpıntıyı artırabilir. Bu durumda ruhsal dayanak alınmasında fayda var” diye konuştu.
EKG ÇEKİLMELİ
Çarpıntı ile gelen her çocuğa öncelikle elektrokardiyografi (EKG) çekilerek kalp ritminin incelenmesi gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Akay, “Ancak hastaların birçoklarında hastaneye başvurdukları devir çarpıntı sonlandığı için EKG çekildiğinde çoğunlukla olağan bulunur. Bu durumlarda aileye nabız sayımını anlatarak meskende çarpıntı anında nabzını sayması öğretilir. Nabız sayımı konut ortamında akıllı saat yahut tansiyon aletleri ile de yapılabilir lakin bu tip akıllı aygıtlar nabızdaki düzensizliği fark etmeyip sistemsiz atımları saymayarak kusurlu sonuç verebilirler. İdeali çocuk şayet kendi yapabilecek yaştaysa kendi nabzını yoksa ailesi çocuğun nabzını hem saymalı hem de tertipli olup olmadığını atak esnasında takip etmesidir. Ayrıyeten çocuğun şikâyetine nazaran birtakım ileri tetkikler planlanabilir” dedi.
“ÇARPINTI SIRASINDA ÇOCUK SAKİNLEŞTİRİLMELİ”
Çarpıntı atağı sırasında ailenin çocuğu sakinleştirmesi ve çocuğun derin nefes almasının telkin edilmesi gerektiğini belirten Doç. Dr. Akay, “Ikınma, derin nefes alma, öğürme üzere refleksler çarpıntıyı sonlandırabilmektedir. Ayrıyeten, yüzünü buzlu suyla yıkaması ya da yüzüne soğuk uygulaması da kalp suratını yavaşlatır. Buna karşın çarpıntı şikâyeti devam ediyorsa hasta en yakın sıhhat kuruluşuna götürülmeli ve oraya ulaşır ulaşmaz da EKG çekilmelidir. Bayılmaya neden olan birtakım ritim bozukluklarının ani ömür kaybı ile sonuçlanabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle çarpıntı şikâyeti olan çocuklar Çocuk Kalp Hastalıkları -Pediatrik Kardiyoloji- Uzmanı tarafından değerlendirilmelidir” tabirlerini kullandı.
Çarpıntının tipine nazaran bu hastaların bir kısmı ilaç tedavisi verilmeksizin izlenirken, bir kısım hastaya ise tekli yahut çoklu ritim düzenleyici ilaç başlamak gerekebildiğini söyleyen Doç. Dr. Akay, “Ayrıca çocuklarda çarpıntı yapan kimi ritim bozukluklarının kalp kateterizasyonu ve elektrofizyolojik çalışma sırasında sıcak yahut soğuk yakma metotları üzere ameliyatsız tedavi sistemleri ile kesin olarak tedavisi de mümkündür” dedi.
“KONTOLLER İHMAL EDİLMEMELİ”
Bu çocukların daima doktor denetimlerinin ihmal edilmemesi gerektiğinin altını çizen Doç. Dr. Akay, “Ayrıca, sağlıklı beslenmesi kafeinli yiyecek ve içeceklerden uzak durması, çarpıntıyı tetikleyen ilaçlardan kaçınması lakin kesinlikle kullanması gereken durumlarda da tabibine müracaatı gerekir. Bunun yanında spora iştirak öncesi kesinlikle takipli olduğu kalp hekiminin görüşünü almalıdır” diye konuştu.
