Kalifiye personel açığı ve maliyet artışlarıyla boğuşan deri konfeksiyon kesimi, global arenada yaşanan yapay eser ve ucuz fiyat rekabetiyle karşı karşıya. Deri bölümünde yaşanan gelişmeleri, ihraç pazarlarını ve gayelerini açıklayan Türkiye Deri Konfeksiyoncuları Derneği (TDKD) Lideri Fatih Dursun, kesimde nitelikli personel yetişmediğini, patronların fedakârlıkta bulunarak elindeki emekçiyi tutmaya çalıştığını, emeklilikle memleketine giden emekçiyi bölüme kazandırma talihinin güç olduğuna işaret ederek, “Bu kapasite kaybına neden olacak. O denli bir tehlike var” diye konuştu.
ÖLDÜRÜCÜ FİYAT
Ekonomim’den Hamide Hangül’ün haberine nazaran, başka taraftan pandemi sonrası Çin’in çok agresif bir halde pazara girdiğine işaret eden Fatih Dursun, şu değerlendirmelerde bulundu: “Biz deride dünyanın önde gelen sektörlerindeniz. Lakin, Çin alternatif eserler sunuyor. Çin çok çok ucuza, satıyor, yani rekabet edici değil, öldürücü fiyat diyebiliriz”
Çin’in deri pazarındaki agresif tutumunu ayrıntılandıran Fatih Dursun: “Mesela kürkün sunisini yapıyor, 300 dolarlık eseri 50-70 dolara satıyor. Bizde 120 ise onlarda 100. Alternatif eserlerle hem deri, hem de dokumacılık eserlerinde önemli daralma yaşanıyor. İhracat yaptığımız öbür ülkeler de ona ilgi göstermeye başladı. Avrupa ekonomilerinde yaşanan resesyonla birlikte bakıldığında Avrupa Birliği ve öteki ülkelere yaptığımız ihracatta yüzde 15 – 20 ortası bir düşüşümüz var, lakin ciroda yakalıyoruz.”
İŞÇİLİK VE MALİYET ARTTI
Sektörde personellik maliyetlerinin de Avrupa ülkelerinin üstüne çıkmaya başladığını kaydeden Dursun, “İşçilikleri ve maliyet artışlarını da değerlendirirsek bunlar, ileriki devirde bölüme tesirleri olacak. İşçilik, şu anda ürettiğimiz ceketin yüzde 50-60’ını oluşturuyor. Çin’de ise yüzde 20-30’lardadır. Bizim 100 dolara sattığımız bir ceketi onlar 80 dolara satabiliyor” yorumunu yaptı. İklim değişikliğinin de tesiriyle iç piyasa satışlarının da bir evvelki yıla nazaran yüzde 30-35 azalış kelam konusu olduğuna işaret eden Dursun, düşüşün nedenlerini şöyle açıkladı: “Çin faktörü, global ısınma ve artan maliyetler.”
İNCE DERİ SATIŞLARI KALINI GEÇTİ
Dursun, “İhracat sayılarımızda da ince mal satışlarımız, kalın eser satışlarını geçmeye başladı. Endüstrimiz de otomatikman buna adapte oluyor zati. Daha ince, hafif eserlere tartı veriyoruz.
Talep de o halde geliyor aslında. Eser satışı ince mallarda yüzde 25 düzeyindeyken, şu anda yüzde 55-60’ları bulmaya başladı. Pazar değişiklikleri yaptıkça da bu oranlar değişebiliyor. Avrupa yahut biraz daha Fransa İtalya, üzere ülkelerde daha ince eser isteniyor. Biz 70 grama, 100 grama deri ceket satabiliyoruz. Bunun yanı sıra, tekrar eksi 20-18 derecelerde giyilebilecek eserlerimiz de var” dedi.
SUUDİ ARABİSTAN’A DA SATIYORUZ
Sektör içerisinde deri konfeksiyonun ihracat fazlası verdiğini lisana getiren Dursun, “İthalatımız yüzde 2-3 diyebiliriz. O yüzde 2-3’ün yüzde 50’si de yeniden bizim ürünlerimiz” dedi. Dursun, kesimin önemli pazar araştırması yaptığı, her pazar ve koşullarının araştırıldığını belirterek, “Bizim eser satabileceğimiz ülkeler daha çok Kuzey ülkeleri. Soğuk olan yerler. Lakin Suudi Arabistan’a, Kuveyt’e, Dubai’ye de eser satabiliyoruz. Sonuçta o pazarlarda da bir turizm hareketliliği var. Bütün pazarları zorluyoruz” diye konuştu.
SUNİ BİR SANAYİ YARATILIYOR
Sürdürülebilirlik konusuna da değinen Fatih Dursun, dünyada pazar büyüklüğünün 350 milyar dolar olduğunu, lakin petrokimyaya dayalı yapay eserlerle sürdürülebilirliğin çok da bağdaşmadığına vurgu yaptı. Dursun, şöyle devam etti: “Deri çok çabuk tabiata karışabilen bir eser. Yünü dahi bedellendiriliyor. Lakin petrokimya sanayisine dayalı pvc üzere eserlerin sürdürülebilir diye lanse edilmesini anlamak mümkün değil. Deri isminin deri olmayan eserlerle bir arada kullanılması da sorun. Bu türlü bir sanayi yaratılmaya çalışılıyor. Derinin muhakkak bir maliyeti var, lakin PV eser daha ucuz. En fazla deri kullanan birtakım endüstriler, maliyeti düşürüp, karlılıklarını artırmak için bu eserlere gidiyor. Bunlar büsbütün maliyet ve kârlılık endeksli.”
patronlardunyasi.com
