Feramuz ERDİN
Çevrelerini 150 milyon lira dolandırıp yurt dışına kaçtıkları tez edilen “Var bu türlü tipler” YT kanalının karı – koca oyuncuları Beril ve Kıvanç Talu, haklarındaki soruşturma nedeniyle yurda döndü. Havalimanına ayak basar basmaz yakalanan çiftin adliyede verdikleri tabirler yeni bir tartışma konusu başlattı. Ünlü çift adliyede verdikleri sözde, son vakitlerde kamuoyunda çok ilgi gören bir kanıyı lisana getirmiş oldu:
DOLANDIRILANLAR TEMİZ MU?
Çok kısa evvel yaşanan Seçil Erzan olayında milyonlarca dolarlık kontratlara imza atan spor insanlarının ellerindeki birikimlerini nasıl kaybettiklerini anlamaya çalışmış fakat buna tekrar de bir mana verememiştik? Milyonları peşinden sürükleyen insanların, “vasıfsız” denebilecek bir insanın peşine takılarak adeta servet batırmalarının altında yatan nedeni hala merak etmekteyiz?
Kanun özetle, bir insanın iradesinin yanıltılarak parasının elinden alınmasını “dolandırıcılık” olarak nitelendirmektedir. Lakin Seçil Erzan’ın zayıf formda lisana getirdiği ancak Talu çiftinin tüm savunmasını bunun üzerine kurduğu anlaşılan durum şudur:
Dolandırılanlar o kadar pak mu?
PİYASANIN ÜZERİNDE GETİRİ BEKLENTİSİ
Dünyada paranın standart bir maliyeti ve yapılan yatırımın karşılığında da genelde standart bir getirisi vardır. Birtakım istisnalar yaşansa da bunun herkesi keyifli edecek formda gelişmesi matematiğe alışılmamıştır. Kazananın olduğu yerde kaybedenler de kesinlikle vardır.
Piyasanın çok üzerinde gelir beklentisi içinde olan bireyler, birikimlerini maddelerle belirlenmiş kurumlar ve yatırım araçları dışındaki riskli alanlarda değerlendirdiklerinde paralarının bir kısmını yahut tamamını kaybetme ihtimalinin olduğunun bilincindedirler. Mesela borsalar buna düzgün bir örnektir.
Piyasanın çok çok üzerindeki garantili getiriler muhtemelen tüm dünyada cürüm olarak kabul edilen kaçakçılık, hırsızlık, yağma vs üzere organize hatalardan elde edilebilir! O halde bu paraları yüksek kar beklentisi ile sistem dışı kurum ve şahıslara teslim edenler, muhtemelen kendileri hata işlemek istememekle birlikte, işlenen cürmün sonucunda oluşabilecek getiriden hisse almayı hak olarak görebilmektedir?
Çünkü vergi uygulanmış ticaretin kar oranları tüm dünyada üç aşağı beş üst bellidir! Burada yatırımcılar tarafından beklenen, ismi konulmamış olan farklı bir şeydir.
AVA GİDERKEN AVLANMAK
Oturduğu yerden, elini hiçbir şeye sürmeden ve hiçbir vergiye tabi olmadan parasını kısa müddette tekraren katlamak, iktisada ve hayatın olağan akışına uygun bir beklenti değildir.
Bu durumda, bu son iki olayda, beklentisinin gerçek ve mantıklı olmadığını çok yeterli bildiği halde parasını sistem dışındaki kurumlara emanet edenlerin ne kadar mağdur ve suçsuz oldukları şahsen şüpheliler tarafından tartışmaya açılmaktadır.
AMA SONUÇ DEĞİŞMEZ
Bu tartışmaların hukuk normunu nasıl etkileyeceği, dolandırıcılık hatasının tanımının değişip değişmeyeceği vakte bırakılması gereken bir konudur. Bugünkü yasal düzenlemeler açısından ise hem Seçil Erzan’ın hem de Talu çiftinin “dolandırıcılık” cürmünden ceza alması kaçınılmaz olarak görünmektedir.
patronlardunyasi.com
