Kocasinan ilçesinde çobanlık yapan Murat Adıyaman, 2017’de Taşhan Mahallesi’ndeki Yamula Barajı kıyısında bir kemik modülü buldu. Çobanın durumu bildirmesi üzerine bölgede hafriyat yapıldı.
7.5 MİLYON YILLIK FOSİLLER BULUNDU
Kazılar sonucu bölgede fil, zürafa, at ve gergedana ilişkin 7,5 milyon yıllık fosiller bulundu.
Devam eden hafriyatlarda, 2020’de birinci kere 7,5 milyon yıllık kaplumbağa fosiline rastlandı. Gruplar, 4 gün süren çalışmanın akabinde kaplumbağayı gün yüzüne çıkardı.
Fosiller alçı ceket metodu ile çıkarılıp, Kayseri Bilim Merkezi’nde incelemeye alındı. Merkezdeki temizliğinin akabinde birçok kesimi tamamlanan 7,5 milyon yıllık kaplumbağa fosili, ayaklandırılarak Türkiye’nin birinci ve tek olan ve imali süren Kayseri Paleontoloji Müzesi’nde sergilenecek.
‘BARAJ SULARININ ÇEKİLMESİ İLE ORTAYA ÇIKTI’
Uzman Paleontolog Hüseyin Bozkurt (29), “2018 yılında Prof. Dr. Okşan Başoğlu Bilimsel Danışmanlığı’nda Yamula Barajı Fosil Lokaliteleri kazılarında, çeşitli hayvanların fosillerine rastlanmıştı. Bunlar; zürafalar, gergedanlar ve fillerdir. Şu an 5 çeşit filimiz olduğu düşünülüyor. Bu fosillerinin tama yakın olması, yerli ve yabancı basında ses getirmişti. 2020 yılının Ağustos ayında, kazılarımızda birinci sefer kaplumbağa fosiline rastlamıştık. Kaplumbağanın yanı sıra birebir yıl içinde zürafa ve gergedan fosilleri de bulunmuştu. Kaplumbağa fosilinin bulunması, envantere bilimsel bir mana katmıştı. Zira kaplumbağaların fosil lokalitelerinde bulunması sıkıntı bir durum. Çok az bulunuyor. Bilhassa bu tamlıkta bulunması, Kayseri Yamula Barajı lokalitelerinin kıymetini gösteriyor. Kaplumbağa, Yamula Barajı’nın sularının çekilmesi ile ortaya çıktı” dedi.
‘FOSİLİ RÜZGAR VE GÜNEŞTEN MUHAFAZAMIZ GEREKİYOR’
Kazılarda uygulanan teknikler hakkında da bilgi veren Bozkurt, “Kazılarımızda birinci olarak bulduğumuz fosilin üzerini açıyoruz. Sonrasında güneşten korunmak için gölge bir alan yapıyoruz. Fosiller nem barındırdığı için bu nemin kaybolması, fosilin ufalanması ya da toz olması manasına gelir. Fosili öncelikle rüzgar ve güneşten muhafazamız gerekiyor. Kaplumbağa fosilini de birebir süreçlerden geçirdik. Sonrasında kimyasal eserler, yapıştırıcılar ve çeşitli karışımlar uyguladık. Kaplumbağa fosili, kırıklara sahip olduğu için alçı ceket dediğimiz sistemle çıkardık. Bilim merkezine kadar sağlam bir halde getirdik. Sonrasında alçı ceketten çıkarma sürecini gerçekleştirdik ve şu an muhafaza altına aldık. Fosillerimizi havalı kompresör uçları ile temizliyoruz” diye konuştu.
‘NESLİ TÜKENMEMİŞ BİRKAÇ HAYVANDAN BİRİ’
Kaplumbağa fosilinin ayaklandırılarak müzede sergileneceğini aktaran Bozkurt, şöyle konuştu:
“Kaplumbağalar, dünya üzerinde kuşağı tükenmemiş birkaç hayvandan birisidir. Yaklaşık 200 milyon yıldır jenerasyonlarını sürdürüyorlar. Kaplumbağalar her ne kadar yavaş diye adlandırılsalar da evrimleri de yavaş gerçekleşir. Günümüze çok fazla değişmeden gelmişlerdir. 200 milyon yıl öncesindeki kaplumbağa ile günümüz kaplumbağası ortasında çok fark yok. Bu yüzden kaplumbağalara yaşayan fosiller diyebiliriz. Bizim bulduğumuz kaplumbağa geç miyosen dediğimiz 7,5 milyon yıl öncesine tarihlendiriliyor. Geç miyosen devri 7,5 milyon yıla tarihlendirilen kaplumbağa fosilimizin, paklık evreleri bittikten sonra ayaklandırma çalışmaları ile Kayseri Paleontoloji Müzesi’nde sergilenecek.”