Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı, muhtaçlık duyulan kadar hayvanın aracısız olarak direkt Et ve Süt Kurumu tarafından getirileceğini belirtirken, burada da içerdeki besi gereci üreten üreticiyi ezdirmeyecek fiyat siyaseti uygulayacaklarını kaydetti. Ekonomim gazetesinin haberine nazaran Bakan Yumaklı, tarım sayımının 2026’da bitirileceğini söyledi.
Ulusal Süt Çalıştayı ve Seracılık Çalıştayı için geldiği Antalya’da gazetecilerin sorularını yanıtlandıran Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, hayvan ithalatı, ziraî desteklemeler, ziraî üretim planlaması, zeytinyağı ihracatı, besin fiyatları üzere mevzularda açıklamalar yaptı:
NİHAİ AMAÇ BİR DAHA HAYVAN İTHALATI OLMASIN
Türkiye’nin 2028’e kadarki hayvancılık yol haritasını yakın vakitte paylaşacağız. Yeni sistemde gereksinim gördüğümüz kadar devlet Et Süt Kurumu aracılığıyla hiç aracı kullanmadan getirecek. Fakat en değerli gayemiz nihayetinde bu ithalatı sonuçlandırmak, bitirmek olacak. Bir daha ithalat olmasın. Türkiye kendi besi gerecini üretsin. Kendi besi malzemesini alsın, besicileri beslesin. Sonra da tüketiciye makul fiyattan et gelsin.
İTHALAT HAYVANCILIK SİYASETİMİZİN KÜÇÜK BİR BÖLÜMÜ
Bu ithalat olan kısmı aslında toplamda bizim hayvancılık siyasetimizin yalnızca bir kısmı, küçük bir kısım. 6 tane başlığımız var bizim. Bu başlıkta hayvan hastalıklarını engellemek var. Üreticiyi güçlendirmek var. Bu işi yapacak aile işletmelerini yapısal olarak güçlendirilmek var. Yani yalnızca 5-10 tane hayvanla bu iş olmaz. Biz onlara dayanak olalım. Belirli bir sayıya ulaşsınlar.
Ve en değerlisi de Türkiye’deki hayvan verimliliğini üst çıkartalım. Bunu nasıl yapacaksınız? Verimsiz hayvanları elemine edeceksiniz. Yerine verimli hayvanları hem et veren hem süt veren hayvanları getireceksiniz. Bu hayvancılık siyaseti dediğim üzere açıkladığımızda göreceksiniz. Bu 6 başlığın en kıymetli kalemleri bunlar. Bunun birebiri aslında bir büyük fotoğrafta üretim planlamasında konuşuyoruz.
İTHAL HAYVAN 4 AY UZUNLUĞUNA SATILAMAYACAK
Çok küçük üreticilerden gelen talebi Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği toplayacak. Büyük işletmeler de direkt ESK’ya başvuracak.
ESK hayvanları seçerek alacak, hayvan hastalıklarıyla ilgili gerekli aşılar yapılmış olacak. Türkiye’ye getirildiğinde hastalıklarla ilgili sorun çıkarsa sorumlu olacak. Karantina devrinde majör hastalıklardan ESK sorumlu olacak ancak hayvanın uygun şartlarda bekletilmemesi kaynaklı hastalıklardan sorumlu olmayacak. Bunların diğerine satılarak fiyatın içerde yükselmesini engellemek için 4 ay uzunluğuna satışı yasak olacak. İstediği ölçüde hayvan bulamayan besiciye gereksinimini soracağız. 10 tane istiyorsa şayet, “Tamam ben sana 10 tane getireyim. Lakin bu içeride 100 lirayken ben sana 80 liraya verip içerideki üreticimi ezdirmem. İçeride ne kadarsa ben sana o kadardan vereceğim. Yani yerli üreticiden almalarını istiyoruz”
KADIN VE GENÇLERE DAHA EVVEL OLMAYAN TAKVİYE GELİYOR
Gençlerin ziraî üretimin içerisinde olmasını istiyoruz. Bilhassa gençlere, bayanlara daha evvel olmayan dayanaklar uygulayacağız. Örneğin 1000 lira olan takviye, genç üretici için 1.5 çarpanı olacağız. Bayan ise 0.5 daha eklenecek. Çiftçilerin bilhassa verimliliğini artırarak üretimde kalmalarını sağlayacağız. Yani hem iç üretimi artırıp hem de ihracata yönelik üretimi sağlayacağız.
TARIM SAYIMI 2026’DA BİTECEK
Türkiye’de ziraî bilgi hiç takip edilmiyor diye bir şey yok. Tarım sayımı bir doğrulama ve güncellemedir. TÜİK ile yaptığımız mutabakat çerçevesinde altyapı hazırlanıyor. Tarım sayımını en geç 2026’da bitirmeyi hedefliyoruz. Niçin bu kadar uzun sürüyor diye sorulabilir. Türkiye küçük bir ülke değil ki. Tarım da küçük bir kesim değil. En son 2001’de yapılmıştı. Oradan gelecek bilgiler bizim siyasetlerimize da bir taraf de verecek.
YUSUFELİ BARAJI’NDA SON TESTLER YAPILIYOR
Yusufeli Barajı’nda artık son testler de yapılıyor. Elektrik üretim kısmını Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığına tam manasıyla devretmek üzereyiz. Yusufeli Barajı’nın heyeti gücü 558 megavat, yıllık toplam üretimi 1,9 milyar kilowatt saat. Ürettiği elektrik gücü 2,5 milyon kişilik bir kentin gereksinimini karşılayacak kadar. 5 Ocak 2024 tarihi itibariyle doluk oranı yüzde 73’e ulaştı. 191 metre ve 1,5 milyar metreküplük su depolandı. İnanılmaz bir sayı. Bugün itibariyle güç üretimi için 3 adet türbinden ikisini aktif hale getirdik.
İHRACAT DEYİNCE İÇERDE FİYATLAR ARTMASIN
Bazı vakitlerde önlem maksatlı birtakım eserlerin ihracatını kayda bağlıyoruz. Bunu da yapmak istemiyoruz lakin kendi tüketicimizi de muhafazamız lazım. O yüzden yeteri kadar eseri üretelim, eserimiz artsın ki ihracat dediğimizde çabucak fiyatılar arttırmasın. Türkiye’de bir stratejik eserler var bir de algıda stratejik olanlar var. İşte patates, soğan, şeker, yağ üzere. Stokumuz kâfi diyoruz lakin adamın bir tanesi bir laf ediyor herkes o eserin talebini artırıyor. Bizim ihracatı engellemek üzere bir kederimiz yok. İçeriye dönüp şunu söylüyoruz. “Lütfen olması gerekenin üzerinde bir fiyatlama davranışı göstermeyin.” Bunu Ticaret Bakanımız Sayın Ömer Bolat da daima söylüyor.
ÜRETİM PLANLAMASI STRATEJİK ESERLERDEN BAŞLAYACAK
Üretim planlamasıyla ilgili olarak evvel yasal düzenlemeler ve ikincil mevzuatlar oluştu. Ondan sonra da vilayetlerde üretim planlamasının grupları oluşturuldu. Şu anda kendi takımlarımıza, kendi teşkilatımızı eğitiyoruz. Yani eğiticinin eğitimini yapıyoruz.
Gruplar, nerede hangi eser üretilecek? Eser deseni ne olacak? Hepsine karar verecek. Suyu merkeze koyacak lakin öteki bütün parametrelere de bakacaklar. Türkiye üzere bu türlü geniş bir yelpazede üretim yapan bir ülkenin, “Ben karar verdim, şu tarihten itibaren düğmeye basıyorum, artık her şeyi planlıyoruz” demesi mümkün değil? Yüzlerce çeşit eser var. Hasebiyle, stratejik eserlerden başlayarak bunların planlaması yapılacak. Birinci etapta hububat ve yağlı tohumlar, olacak. Hayvansal üretim ise tamamı olacak. Ve yeniden söylüyorum; bizim sübvansiyonlu krediler, TKDK dayanakları, bizim takviyelerimiz, o yapıları daima bu üretim planlamasını dayanaklar nitelikte olacak. Türkiye’nin tamamında başlayacak. Pilot vilayet uygulaması olmayacak. Vakit kaybetmek istemiyoruz. Ağustos ayının sonu itibariyle her şeyin bitmiş olacak. Zira Eylül’den itibaren bu bahsettiğimiz eserlerde sistem uygulanmaya başlayacak.
BİZDEN 3 DOLARA ALDIKLARI ZEYTİNYAĞINI ŞİŞELEYİP 8.5 EURO’YA SATIYORLAR
Bakanlık bünyesinde Arz Güvenliği Dairesi kurduk geçen yıl. Bu dairemiz ağır halde dökme zeytinyağı çıkışını tespit etti. Bizim üretimimiz kendimize kâfi durumda. Meğer baktık ki İtalyanlar ve İspanyolların ya da zeytin üreticisi olup da hastalıktan ve kuraklıktan ötürü yeteri kadar eser hasat edememiş olan ülkeler bizden dökme olarak ithalat yapıyor. Türk markasıyla bir zeytinyağını göndermiyorsunuz. Onlar da bizden 3 dolara aldıkları yağı şişeleyip 8.5 Euro’ya satıyorlar. Burada bizim 2 kaybımız var. Bir tanesi, kazanman gerekenden daha az para kazanıyorsun. İkincisi de onların pazarını kaybetmesini engelliyorsun, yardımcı oluyorsun. Markalaşmanın değerini bir defa daha görmüş olduk.
DÜNYADAN TOHUM ALMAZSAK HİÇBİR ŞEY OLMAZ
Tohum tartışmasının da artık gündemden çıkması lazım. Yüzde 90’ı yerli olan binin üzerinde firmamız var. Bunlar Ar-Ge yapıyorlar. Bunlar dünyaya tohum satmaya başladı. Sanki dünya bize tohum vermezse aç kalır mıyız? Hiçbir şey olmaz. Hiçbir kaygımız yok. TAGEM üretiyor. Bir eser geliştiriyor. Onu alanda görmek lazım değil mi? TAGEM çalışmalarını yaptıktan sonra bunu TİGEM yapıyor. TİGEM o büyük alanlarda bunların deneme üretimlerini yaptıktan sonra güzel sonuç aldıysa bunları çoğaltıyor ve piyasaya veriyor. TİGEM’in dışında da bir de özel bölüm var. Zerzevatın yüzde 90’ının tohumunu üretiyoruz. Yalnızca kışlık sebzelerin yüzde 10’u kaldı. Türkiye, artık her yerde tohumcu ülke olarak kabul ediliyor. Rekabetçi bir yapımız var. Bunları lütfen görelim, haksızlık etmeyelim.
patronlardunyasi.com