TV100’de yayınlanan “Candaş Tolga Işık’la Az Evvel Konuştum” programının konuğu olan Bakan Ersoy, Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi, turizm dataları, arkeolojik hafriyatlar ve tarihi eser kaçakçılığı konusunda açıklamalarda bulundu.
Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’nde çok geniş kapsamlı bir onarım süreci başlattıklarını ve bunun için bir bilim heyeti oluşturduklarını belirten Ersoy, sürece dair bilgiler verdi.
Olası İstanbul sarsıntısına Ayasofya’yı hazır hale getirmenin en öncelikli husus olduğuna işaret eden Ersoy, onarım çalışmalarının hem ibadete hem de ziyarete açık olması planlamasıyla yapıldığını söyledi.
Bakan Ersoy, çalışmalar kapsamında birinci olarak 2. Beyazıt minaresinin denetimli bir biçimde sökülüp, tekrar yerine takılacağını aktararak, “Bu söküm süreçleri yapılırken kubbedeki kurşun örtü kaldırılacak. Kubbenin altındaki çatlaklar ve öteki sızıntı olan noktalar onarılacak. Sonra yine kubbe özgün materyal ile yapılıp, monte edilecek. Olağan onarım bununla bitmiyor, kademe kademe birçok noktasında devam edecek. Bu yıl sonuna kadar yapmayı planladığımız çalışmalar bunlar.” dedi.
“BÜTÜN ZİYARETÇİLERİMİZİ KORUMAKLA YÜKÜMLÜYÜZ”
Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’ne girişte yoğunluğun azaltılması emeliyle UNESCO’nun tavsiyesiyle Ziyaretçi İdare Planı’na geçtiklerini söz eden Ersoy, bu planlama gereği de ibadet için gelenler ile turistik maksatlı ziyaret eden yabancıların girişlerini ayırdıklarını anlattı.
Mehmet Ersoy, toplumsal medyada tartışılan 2. Beyazıt minaresi altındaki yabancı ziyaretçilerin giriş yaptığı kapıya, taşınabilir bir müdafaa tüneli koyduklarına dikkati çekerek, minarenin tamiratının bitmesiyle bu tünelin kaldırılacağını açıkladı.
Ziyaretçileri korumak maksadıyla bu tüneli kurduklarını ve süreksiz olduğunu vurgulayan Ersoy, “Her gün buradan 2 binin üzerine turist geçiş yapıyor. İlkbahar, sonbahar geldikçe bu oran 10 binlere çıkabilir ve biz bütün ziyaretçilerimizi korumakla yükümlüyüz.” sözünü kullandı.
Ersoy, Ayasofya’nın galeri katında yer alan çıkış koridorlarında tabanın daima nemli ve kaygan olmasından kaynaklı, ziyaretçilerin düşmesini önlemek emeliyle bir ahşap döşeme yaptıklarını söyleyerek, artık QR kod uygulamasıyla hayata geçirilen sistemle de yabancı ziyaretçilerin cep telefonlarının kulaklıkları yahut sağlanacak tek kullanımlık kulaklıklarla ibadet edenleri rahatsız etmeden 23 lisanda bilgi alabildiğini anlattı.
“IRKÇI TELAFFUZLAR TURİZMİ ETKİLİYOR”
Bakan Ersoy, konuşmasında turizm datalarına de değinerek, 2022’yi 46,3 milyar dolar, 2023’ü de 54 milyar dolar civarında bir gelirle kapattıklarını aktardı. Ersoy, “2023 çok güç bir yıldı. 6 Şubat’ta asrın felaketi ile karşılaştık. Çok büyük bir yıkım oldu. Daha sonrasında seçim gerilimini yaşadık. Her olumsuz siyasi telaffuz de turizmi etkiliyor. Irkçı telaffuzlar de turizmi etkiliyor. Karşı tarafta yanlış anlaşılıyor. Çok büyük aksilikleri peş peşe yaşadığımız bir periyot oldu lakin her şeye karşın hem ziyaretçi sayısında hem kişi başı gecelik gelirde çok önemli rekorlar elde ederek, bu seneyi kapatacağımızı düşünüyorum.” dedi.
Ersoy, turizm bölgelerinde 2023’e nazaran İstanbul’u 16 milyon civarında kişinin ziyaret ettiğini ve bir o kadar da Antalya bölgesinin ziyaretçi aldığı bilgisini verdi.
Türkiye’de turizmde Arap turistlerin yüzde 15’i aşkın bir hissede rol oynadığını ve yüklü olarak İstanbul ile Karadeniz Bölgesi’ni ziyaret ettiklerini açıklayan Ersoy, “Ben bir Türk vatandaşı olarak Türkiye’nin ırkçı bir telaffuzla anılmasını istemem. Bunun turizme verdiği ziyanı geçin, bizim Türk insanına ziyan veriyor. Bu bizim Türk algımıza hiç yakışı kalmıyor. Bundan rahatsızım.” diye konuştu.
Hedeflerinin bu yıl ise turizmde 2023’e nazaran yüzde 10 bir artışla 60 milyar dolar civarında gelir sağlamak olduğunu söyleyen Ersoy, “Çok rahat başarabileceğimiz bir artış. Kâfi ki bölgesel krizler büyümesin, dünyada farklı krizler çıkmasın. Fakat biz artık mazeretlere sığınan bir ülke değiliz kesim olarak. Aksilikler her vakit olacak, biz inşallah onları yeterli giden öbür noktalarla telafi ederek süreci devam ettireceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
“TÜRK HAFRİYAT TARİHİNDE SON 60 YILDA YAPILAN İŞ KADAR KAZIYI, GELECEK 4 YILDA YAPACAĞIZ”
Bakan Ersoy, geçen yıl 12 aylık arkeolojik hafriyat programını başlattıklarını, ikinci etap olarak da “Geleceğe Miras” projesine geçtiklerini söyleyerek, şunları kaydetti:
“Bizim 144 Türk hafriyat liderimiz, 32 tane de yabancı hafriyat başkanlığı var. Bu Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yılına armağan olarak yaptığımız bir şey. Türkiye’de 1860’lı yıllarda Efes’te arkeolojik hafriyatlar başlamış. 163 yıldır yabancı hafriyat başkanlıkları ülkemizde var ve bunların geçmişlerine baktım. En çok kazılan yer Efes, 163 yıldır yüzde 25’i kazılmış. Denizli Hierapolis’e baktım yaklaşık 70 yıldır yüzde 3 buçuğu kazılmış. Yabancı hafriyat başkanlıkları maalesef kısa mühlet kazıp, ülkelerine dönüyorlar. Bu da kabul edebileceğimiz bir şey değil. Bu yıl itibariyle yıl sonuna kadar tamamına Türk koordinatör hafriyat lideri atadık. Koordinatör hafriyat lideri atarken ağır bütçe, ağır takım, ekipman dayanağı ile atadık. Bir motto oluşturduk ve dedik ki, ‘Türk hafriyat tarihinde son 60 yılda yapılan iş kadar kazıyı, gelecek 4 yılda yapacağız’. Buna da ‘arkeolojinin altın çağı’ dedik.”
Tarihi eser kaçakçılığı konusuna dair ise Ersoy, 2023’te 3 bin 59 yapıtı yurt dışından getirmeyi başardıklarının altını çizerek, “2018’den beri 12 binden fazla eser geldi. En son ‘Kore Torsosu’ geldi. Burdur Boubon Antik Kenti’nden Bronz İmparator heykeli gelecek. Bir tane de İtalya’dan pişmiş topraktan yapıtlarımız var. İtalyan hükümeti ile protokol sağlandı. Onları da etaplı bir halde yakın tarihte ülkemize intikal ettireceğiz.” dedi.
“ANTAKYA’DA MECLİS MEYDANI’NDAN KURTULUŞ CADDESİ’NE KADAR BÖLGEYİ TEKRAR İHYA EDİYORUZ”
Ersoy, zelzele felaketinin yalnızca İstanbul’un değil birçok bölgenin sorunu olduğunu lisana getirerek, “Biz Elazığ zelzelesinden sonra bir çalışma yaptık. Birinci etapta acil müdahale gruplarını, her kentin badi kentlerini oluşturduk. Tek nokta da değil, yeterli ki o denli yapmışız. Bizim bakanlığımızda da hangi müze sarsıntıda ziyan görürse, hangi vilayetlerdeki, hangi takım müdahale edecek hepsi aşikâr. Yalnızca bu değil, yangın müdahale planlarına kadar da yaptık. Sultanahmet Meydanı’ndaki birçok yapının yangın müdahale senaryolarını bile büyükşehir belediyesiyle çalıştık. Simülasyonları hazırlanmış durumda.” bilgisini verdi.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat zelzelesinde 8 binin üzerinde kültür varlığının etkilendiğine dikkati çeken Bakan Ersoy, “Bunların bin kadarı aslında kamu kültür varlığı, öbürleri özel şahıslara ilişkin yapılar. Antakya ile ilgili de çok özel bir çalışma yapıyoruz. Antakya’da Meclis Meydanı’ndan Kurtuluş Caddesi’ne kadar bölgeyi tam biz üstlendik. Şu anda orayı yine ihya ediyoruz. Amacımız 2024 sonuna kadar oradaki çalışmayı bitirip, arkeolojik hafriyat yapılması gereken yerleri kazacağız, tekrar ihya edilmesi gereken yerlerin onarımını yapacağız yahut hibe dayanağı vermemiz gerekenleri verip ayağa kaldıracağız. Orayı altyapısı ve üst yapısıyla örnek bir cadde haline getireceğiz. Sonra basamak kademe paralel caddeleri de bitireceğiz.” diye konuştu.
Mehmet Ersoy, Galata Kulesi’nin de çok başarılı bir onarımdan geçtiğini söyleyerek, “Orada diğer zahmetler vardı. Çökme üzere. Dünyanın en kıymetli yapılarından birisine sahipsiniz kafeterya, restoran, işçi soyunma odaları, muhasebe kayıp ofisleri ve boğaz görünümlü tuvaletler olarak kullanıyorsunuz. Gereksiz bu ünitelerin tamamını çıkardık. Orayı a’dan z’ye restore ettik. Müze sınıfına getirdik. Ticari yapılar bizim işimiz değil. Ebabil kuşlarının göç periyoduna geldiği için de onarıma bir orta vermiştik. Göç periyodu bittiği için bu periyotta tekrar iskele kuruldu. Nisan, mayıs ayına kadar inşallah külahı onarıp eski yerine koyacağız. Tek eksik kısmı buydu, orayı da tamamlıyoruz.” sözünü kullandı.
patronlardunyasi.com
