Turizmin başşehri Antalya’nın en çok turist alan ilçesi Demre’deki Myra-Andriake bölgesindeki hafriyatlar, 2009 yılından bu yana Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nevzat Çevik başkanlığında yürütülüyor.
Demre’nin tabanında 10 metre derinlikte tarihi kalıntıların gün yüzüne çıkmak için beklediğini belirten Prof. Dr. Çevik, Myra Antik Kenti’ni, üzerindeki 10 metre kalınlığa ulaşmış alüvyonlar nedeniyle “Anadolu’nun Pompeisi” olarak tanımladığını anlattı. Hafriyatlarda çok sayıda yapıtın ortaya çıkarıldığını belirten Prof. Dr. Çevik, 11 bin kişilik tiyatro ve antik yapıların gün yüzüne çıktığını söyledi. Likya’nın tam orta yerinde Demre’de bulunan Myra’nın her periyot kıymetli bir kent olduğunu da belirten Prof. Dr. Çevik, “Hem Myra hem de Andriake’de hafriyatlar sürüyor. Lakin büyük emeği Andriake’de verdik. Liman merkezi dediğimiz yeri çok önemsedik. Zira burasının müze olacağını baştan tasarlamıştık. Orası artık Likya Uygarlıkları Müzesi’ne dönüştü. O bölgedeki kamu binalarının neredeyse tamamını kazdık ve muhafazaya aldık” dedi.
Kazıların büyük oranda ilerlediğini ve tamamlanmak üzere olduğunu anlatan Prof. Dr. Nevzat Çevik, “Kültür ve Turizm Bakanlığı önümüzdeki 4 yıl için çok büyük dayanaklarla ilişkili büyük bir Kültürel Miras projesi yaptı. Yeni yerlerin açılması ve korunması için proje periyodu başladı. 2026 yılına kadar Andriake’de merkez kısımda kazmadığımız yerleri de bu kapsamda kazarak ve konsolide ederek tamamlayacağız. Merkez limanda kazılmamış ve onarılmamış hiçbir yer bırakmayacağız. Tam bir liman kenti haline getireceğiz” diye konuştu.
‘ANTİK LİMAN NASILDIR, BUNUN KARŞILIĞINI GÖRECEKLER’
Myra’nın asıl ana kent olduğunu, Andriake antik limanının da kentten 4,5 kilometre açıkta başlı başına bir liman mahallesi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Nevzat Çevik, “Eğer bu yeni projelerimiz gerçekleşirse 2026 yılı bittiğinde merkez Andriake’nin tamamını görebileceğiz. Bir limanı olduğu üzere liman olarak görmek çok güç. Efes ve Side üzere liman kentlerinde kent esasen limanla iç içe olduğu için liman kentin içinde kaynaşmıştır ve yalnızca limanı algılamak zordur. Lakin Andriake o denli değil. Kentten uzakta ve başlı başına bir liman yerleşimidir. Bir antik limanı tam algılayabildiğimiz, fevkalade bir örnektir” sözlerini kullandı.
‘KEYFİMDEN DUYGULANIYORUM’
Andriake’de 3-4 yıl içinde hem müze hem de kent olarak çok hoş adımlar atıldığını söyleyen Prof. Dr. Çevik, hislerini da paylaştı. 2009’dan beri grubuyla emek vererek hafriyat başkanlığı yaptığı Myra ve Andriake kazılarından Andriake’nin sonuna yaklaşmanın memnunluğunu yaşadığını belirten Prof. Dr. Çevik, şöyle konuştu:
“Şanslıyım. Zira hafriyat liderleri, takımları ekseriyetle işlerinin sonunu görmeden ölür. Koca kentleri kazmak için bir ömür yetmez. Onlarca, yüzlerce hafriyat lideri gelip gidiyor. Efes’i düşünün, neredeyse 153 yıldır devam ediyor. Myra bile 15 yıl oldu. Ben ölmeden Andriake’nin büyük oranda kamu merkezinin hafriyatının bittiğini, onarıldığını ve müdafaaya alındığını gördüm. Müzeye de dönüştürerek halkla buluşturmaktan da büyük keyif duydum. Ölmeden finali görmüşüm. Duygulandırıcı bir durum. Hem kendim, hem de ülkemiz ve arkeoloji ismine keyfimden duygulanıyorum.”
Prof. Dr. Çevik, asıl hayalinin ise Demre’nin alüvyonlar altında gömülü Myra antik kentini görmek olduğunu söyledi. Jeofizikle yapılan incelemede ilçenin tamamının altında bir antik kent olduğunu gördüklerini ve tamamının kazılması için özel mülkiyet alanlarının hiç olmazsa kısmen kamulaştırılması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Çevik, bunun da sıkıntı bir süreç olduğunu belirtti.
