Ankara-Washington sınırında dikkatler, önümüzdeki haftalarda İsveç’in NATO üyeliği ve F-16 satışıkonusunda atılması mümkün kritik adımlarda.
DW Türkçe’den Kıymet Akal’ın tahliline nazaran Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini onay süreci ABD ve Türkiye bağlantılarında tansiyonu tırmandıyor. Ankara’nın F-16 beklentisi nedeniyle iki başşehir ortasında “önce sen” uğraşı yaşanıyor.
Bu adımlar, ABD-Türkiye münasebetlerinin akıbetini belirleyecek ehemmiyete sahip bir eşik olarak görülüyor. Uzmanlara nazaran ya bir tren kazası yaşanmadan bu eşik geçilecek ya da esasen makus olan bağlar, sonuçları öngörülemez yeni bir tansiyon sürecine girilecek.
Alman Marshall Fonu (GMF) Türkiye Yöneticisi Özgür Ünlühisarcıklı, iki ülke bağlantılarının hiç olmadığı kadar kırılgan olduğuna işaret ediyor.
Geçen hafta Washington’da bulunan ve görüşmelerinden edindiği müşahedelerini DW Türkçe ile paylaşan Ünlühisarcıklı, “ABD-Türkiye bağlantılarında gerginlik had safhada ancak kısa vadeli çıkarlar gereği olsa da her iki tarafın birbirine muhtaçlığı var. İleride hangi bahislerde birbirlerine gereksinim duyabileceklerini kestiremedikleri için de bağlantıyı koparmaktan kaçınıyorlar” dedi.
ANKARA ABD’DEN SOMUT ADIM BEKLİYOR
Biden idaresi, Türk hükümetinin Batılı müttefiklerine verdiği kelamı “daha fazla gecikme olmadan” yerine getirmesini, TBMM’de İsveç’in NATO üyeliğinin onaylanması için gereğinin yapılmasını istiyor.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın 28-29 Kasım’da Brüksel’de yapılan NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı sırasında mevkidaşlarına İsveç’in üyeliği ile ilgili onay sürecini “birkaç hafta içinde” tamamlayacaklarını söylediği duyurulmuştu.
Ancak Ankara, İsveç’in NATO üyeliğinin onaylanması karşılığında Biden idaresinin de Türkiye’nin F-16 taleplerine yeşil ışık yakılmasını sağlayacak somut bir adım atmasını istiyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, birkaç gün evvel yaptığı açıklamada, kendisinin İsveç’in NATO’ya iştirak protokolünü TBMM’ye sevk ederek vazifesini yerine getirdiğini, bunun karşılığında da ABD’den F-16’lar konusunda beklentileri olduğunu söyledi.
Erdoğan, ABD’li muhataplarına “Ben Cumhurbaşkanı olarak misyonumu yaptım ancak sizlerden de bir şey bekliyorum. Sizler de eş vakitli olarak bu mevzuda kongrenizden bunu geçirin, beraberce eş vakitli olarak bu adımları atalım” bildirisini ilettiklerini açıkladı.
Ankara, Washington’a bu sayede TBMM’de İsveç’in NATO’ya iştirak protokolünün onaylanmasına daha güçlü bir takviye olacağını söylüyor.
Ünlühisarcıklı, tarafların karşılıklı olarak birbirlerine “önce sen” demesinin gerisinde yatan nedenler için de “güvensizliğin ete kemiğe bürünmüş hali” nitelendirmesini yaparak “Her iki ülke idareleri aslında bu sorunu çözmek istiyor fakat her iki taraf da birbirlerinin parlamentolarına, kongresine güvenmiyor” diye konuştu.
