Son yıllarda ve Çin ortasında giderek artan tansiyon, teknoloji dalında çip üretimi ve tedarik zincirleri üzerindeki tesirlerini daha da besbelli hale getiriyor.
İki üstün güç ortasındaki rekabet; iktisat, güvenlik ve inovasyon alanlarında büyük değişikliklere yol açarken, dünya ticaret istikrarını de önemli biçimde etkiliyor.
ABD ve Çin, son yıllarda mikroçipler, yarı iletkenler ve ileri teknoloji eserleri üzere kritik alanlardaki üstünlüklerini sağlamak için ağır bir yarış içindeler.
Çipler, akıllı telefonlardan bilgisayarlara, yapay zeka uygulamalarından savunma teknolojilerine kadar birçok alanda kullanılıyor.
Bu nedenle, çip üretimi ve tedarik zincirleri ulusal güvenlik ve ekonomik rekabet açısından hayati kıymete sahip.
ABD’nin tasalarına karşın Microsoft Çin’e yatırım yapıyor
Microsoft’un Çin’deki gelişmiş yapay zeka laboratuvarı, son vakitlerde ABD’nin gündeminde.
Laboratuvar, 1998 yılında açıldı ve dünyanın en kıymetli yapay zeka merkezlerinden biri haline geldi.
Microsoft Asya Araştırma Laboratuvarı (MSRA), Çin’in yükselen bir demokrasi olarak optimist olduğu bir devirde açıldı, fakat ABD ile Çin ortasındaki tansiyonlar ağırlaştıkça, onu kapatma yahut küçültme istikametindeki iç baskı da arttı.
Bu baskı, Biden idaresinin Çin’in ‘askeri, istihbarat, gözetleme yahut siber takviyeli yeteneklerine’ yardımcı olabilecek Çin teknoloji teşebbüslerine ABD yatırımlarını yasaklamasının akabinde son aylarda daha da ağırlaştı.
Bill Gates, Çin’deki laboratuvarı destekliyor
Ancak teknoloji devinin kurucusu Bill Gates, Çin’deki laboratuvarı savunmaya devam ediyor ve Microsoft’un araştırma başkanları ve mevcut lideriyle birlikte laboratuvarın açık tutulması için baskı yapıyor.
Microsoft’un Çin’deki yaklaşık 1 milyar dolar bedelindeki yapay zeka yatırımları karşılıklı olarak yararlı oldu; Microsoft geçen mali yılda 212 milyar dolar gelir elde edildi ve Çin’in askeri-endüstriyel kompleksi tarafından hayli paha verilen lokal yeteneklerin yetiştirilmesi sağlandı.
Microsoft’un Çin’deki yapay zeka laboratuvarının mezunları, ülkenin lokal teknoloji devlerinde kıymetli vazifelere geldi; bunlardan ikisi, Çin’in geniş ulusal gözetleme sistemini güçlendirmesine yardımcı olan yüz tanıma geliştiricisi Megvii’nin başında yer alıyor.
Bill Gates, koronavirüs pandemisi nedeniyle üç yıllık bir ortadan sonra geçen haziran ayında Çin’i ziyaret ettiğinde, Lider Xi Jinping, Gates’i ‘bu yıl tanıştığım birinci Amerikalı arkadaşım’ olarak tanımladı.
New York Times’a isimsiz olarak konuşan mevcut ve geçmiş dört Microsoft çalışanı, şirketin üst seviye başkanlarının hem Şanghay hem de Pekin’de ofisleri bulunan Microsoft MSRA’nın geleceği konusunda ikiye bölündüğünü söyledi.
Bill Gates geri adım atmıyor
Teknoloji devinin kurucusu ve şirketin araştırma önderleri (Baş Teknoloji Sorumlusu Kevin Scott ve Microsoft’un araştırma lideri Peter Lee dahil) laboratuvarın kararlı savunucuları olmaya devam ediyor.
Microsoft-Çin ilişkisi
Microsoft, Çin’in nezaret ve sansür beklentilerinin bir kısmına reaksiyon olarak, uyumluluk sıkıntıları nedeniyle Asya ülkesinde LinkedIn’i kapatarak reaksiyon gösterse de bazen tıpkı taleplere boyun eğdi.
Örneğin, şu anda Çin’deki tek yabancı arama motoru olan Microsoft Bin, Çin hükümetinin sansür siyasetlerini kabul eti.
Ayrıca şirket, Çin’deki kurumsal müşterilere Windows işletim sisteminin düzenlenmiş sürümlerine, bulut bilişimine ve uygulamalarına erişim imkanı sunuyor.