İşletmeler talep şartlarının bozulduğu, maliyet baskısının arttığı ve finansmana erişimin çok zorlaştığı 2023’ten ‘hasarlı’ çıktı. 2023, iflas ertelemenin kaldırıldığı 2018 ve 2019’daki ‘konkordato fırtınası’nın akabinde 519 müracaat ile rekorun kırıldığı yıl oldu. Geçen yılın 11 ayında yaklaşık 20 bin firma kepenk indirirken, tasfiyeler de yüzde 27,5 arttı.
Ekonomim’den Merve Yiğitcan’ın haberine nazaran, finansman darboğazında işletme sermayesi kırmızı alarm veren gerçek kesim için epey güçlü geçen 2023’ün bilançosu ortaya çıkmaya başladı. 2023 yılının tamamında konkordato süreksiz mühlet kararı verilen belge sayısı 519 adet olurken, bu sayı iflas ertelemenin kaldırılmasıyla 2018 ve 2019 yıllarında yaşanan konkordato fırtınasından sonraki en yüksek düzey olarak ölçüldü. Yanı sıra geçen yılın ocak-kasım devrinde, kapanan şirket sayısı yüzde 7,2 artarak 19 bin 931’e dayanırken, tasfiye müracaatında bulunan şirket sayısı 24 bini geçti. Konkordatotakip.com’un Basın İlan Kurumu istatistiklerinden derlenen bilgilere nazaran, geçen yılın tamamında konkordato süreksiz mühlet kararı verilen evrak sayısı 519 adet olurken, kesin mühlet kararı verilen evrak sayısı ise 352 oldu.
Geçen yıl 408 firma için konkordato reddi, 65 firma için de iflas kararı verildi. Mahkemenin verdiği süreksiz mühlet kararı, konkordato için birinci müracaat manasına geliyor. İflas ertelemenin kaldırıldığı 2018 yılında konkordato süreksiz mühlet kararı sayısı 1384 iken, 2019’da 1391, 2020’de 419, 2021’de 451, 2022 yılında ise 404 olarak gerçekleşmişti.
Veriler geçen yıl riski en yüksek kesimler olarak inşaat ve dokuması gösteriyor. Buna nazaran konkordato müracaatlarında 45 evrak ile inşaat dalı birinci sırada yer alırken, onu 43 belge ile dokumacılık, 16 belge ile de mobilya takip etti. AVM, güç, besin, sıhhat hizmetleri, otelcilik, ambalaj, metal eser imalatı ile tıbbi ekipman ve medikal eserler kesimlerinden firmalara verilen süreksiz mühlet kararlarının sayıca artması da dikkat çekti. Öte yandan 2018’den bu yana en fazla konkordato kesin mühlet kararı verilen dal 379 firma ile inşaat olurken, bu dalı 194 firma ile dokuma, 71’er firma ile akaryakıt ve giysi, 65 firma ile besin takip etti. En çok konkordato alınan vilayetlere bakıldığında ise 739 firma ile İstanbul birinci sırada yer alırken, bu ili 341 firma ile Ankara, 123 firma ile Bursa, 118 firma ile İzmir ve 117 firma ile Kocaeli izliyor.
Sektör temsilcileri, ortalama konkordato sürecinin yaklaşık 3 milyon TL civarında bir bedeli olduğunu söylerken, bu yüksek maliyetin birçok firma için caydırıcı olduğunu, birden fazla firmanın bu yükün altına girmek yerine şirket kapanışı, tasfiye, tabela değişikliği üzere alternatiflere başvurduğunu belirtiyor. Yüksek maliyetine rağmen bu yıl konkordatoların sayıca arttığına işaret eden kelam konusu kaynaklar, firmaların finansman kanallarında düzgünleşme olmaması haline konkordato seçeneğinin masada kalmaya devam edeceğine dikkat çekiyor.
19 BİN 931 FİRMA KEPENK İNDİRDİ
İş yapma şartlarının zorlaştığı geçen yıl yalnızca konkordatolar değil, şirket kapanışları ve tasfiyeleri de arttı. TOBB’un her ay açıkladığı Kurulan- Kapanan Şirket İstatistikleri’ne nazaran, geçen yılın 11 ayında kurulan şirket sayısı yüzde 7,3 azalırken, bu periyotta kapanan şirket sayısı geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 7,2 artarak 19 bin 931’e ulaştı. Bu tablo şahıs şirketlerinde ise daha dramatik düzeylerde gerçekleşti. Buna nazaran, Ocak-Kasım 2023’te kurulan şahıs firması sayısı yüzde 24,9 düşerken, kapanan şahıs firması sayısı yüzde 44 arttı. İstatistiklere nazaran, kelam konusu devirde kurulan 17 bin 744 şahıs firmasına rağmen, 28 bin 896 şahıs firması kapandı.
Öte yandan kapanan şirketlerin faaliyetlerine nazaran dağılımına bakıldığında, birinci sırada ‘toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerinin onarımı’ yer aldı. Bunu 2 bin 713 firma ile imalat bölümü, 2 bin 616 firma ile inşaat kesimi etti. 11 ayda en fazla şirket kapanışı 9 bin 387 firma ile İstanbul’da gerçekleşirken, Ankara’da 1824, İzmir’de de 1171 şirket kapanışı oldu.
ARALARINDA DEĞERLİ ŞİRKETLER VAR
Konkordato sürecini başlatan şirketler ortasında kıymetli işletmeler yer alıyor. Dünyaca ünlü markaların tedarikçisi Emek Kumaş için, 29 Eylül’de süreksiz mühlet kararı verildi. Firmanın ‘nakit döngüsündeki meseleler çözülemez hale geldiği’ gerekçesiyle konkordatoya başvurduğu öğrenildi. Tekrar yenilenebilir güç kesiminde değerli portföye ulaşan Göktekin Güç de geçen yıl konkordato müracaatında bulundu. 2022 yılında yıllık cirosu 1,9 milyar TL olan şirket ile ilgili 10 Ekim tarihinde 3 ay müddetle süreksiz mühlet kararı verilirken, 29 Aralık’ta alınan kararla mühlet 2 ay daha uzatıldı. İnşaat dalında faaliyetlerde bulunan Güçlü Çelik de içine girdiği finansman darboğazı nedeniyle geçen yılın başına konkordato sürecini başlatmıştı. Yılın en dikkat çeken konkordato başvurusu ise 2023’ün son günlerinde Forum AVM’ler için geldi. Ortalarında Marmara Forum ve Forum İstanbul’un da olduğu 9 AVM için konkordato süreksiz mühlet kararı verilirken, 9 AVM’nin toplam borcunun 600 milyon Euro civarında olduğu belirtiliyor. Kelam konusu şirketler ismin yapılan açıklamada, AVM’lerin paha kayıplarını önlemek ve istihdamın sürekliliğini sağlamak ismine bu şirketler için 26 Aralık 2023 tarihi prestijiyle süreksiz mühlet kararı verildiği belirtildi.
patronlardunyasi.com