Çınar ilçesindeki, UNESCO Dünya Kültür Mirası Süreksiz Listesi’ndeki, Roma İmparatorluğu’nun doğuda son garnizonu olan, etraf düzenlemesi ve onarım çalışmalarının devam ettiği 3 bin yıllık Zerzevan Kalesi ve Mithras Kutsal Alanı’nda hafriyat çalışmaları sürüyor.
Çalışmalarda, savaşlarda yahut askeri eğitimde yaralanan savaşçıların tedavilerinde kullanılan 1800 yıllık ameliyat materyalleri bulundu.
Binlerce yapıtın gün yüzüne çıkarıldığını belirten Dicle Üniversitesi (DÜ) Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Hafriyat Lideri Doç. Dr. Aytaç Coşkun, alanda büyük bir ameliyathanenin de olduğuna belirterek, “Zerzevan Kalesi hafriyat çalışmalarında bu yıl değerli bulgulara rastladık. Bunlardan en değerlisi yeni ortaya çıkardığımız ameliyat aletleridir. Burası bir Roma garnizonu. Lejyon birliğinden 1200 asker burada. Biz biliyoruz ki askerlerle birlikte hareket eden profesör hekimler var. Burada birçok operasyonlar yapılıyor. Zira hem savaş vakti yaralanmalar hem de idmanlar sıralarında yaralamalar oluyor. Burada büyük bir ameliyathane olmalı ki, bu aletler ameliyathaneye ilişkin. Bu aletler kutsal alanda çıkarıldı. Bunlar küçük aletler ve 12 santimetredir. Aletlere bakıldığı vakit 2 tarafı da kullanılıyor. Vakit kısıtlığından ötürü ameliyathane aletleri 2 taraflı yapılıyor. Bir tarafı delmek için, öteki tarafı da spatul, yani deriyi kesmek ve kaldırmak için kullanılıyor. Önemli yaralamalarda bu materyaller kullanılıyor. Bunlar bronzdan yapılmış. Hem delici hem de kesici kısmının epey keskin olduğunu görüyoruz. Çalışmalarımız devam ediyor. Bu materyallerin kullanıldığı hastanede de ortaya çıkacaktır. Hafriyatlar devam ettikçe bu aletlerden çok sayıda bulacağız. Emelimiz operasyonların yapıldığı bu alanı ortaya çıkarmaktır” dedi.
‘BULUNAN ESERLER MÜZEDE SERGİLENECEK’
Kazı çalışmalarında elde edilen yapıtların, gelecek yıl tamamlanması planlanan müzede sergileneceğini belirten Doç. Dr. Coşkun, “2014 yılında biz hafriyat çalışmalarına başladık. Yılın 12 ayı hafriyat çalışmalarımız devam ediyor ve çalışmalarımız hiç bitmeyecek. Mevcut aletler, Mitras kutsal alanda ortaya çıkarıldı. Ama daha da aşağıya ineceğiz. Biz çok üstteyiz. Muhtemelen buraya sürüklenerek gelmiş olmalı. Ameliyathane de üst tarafta. Biz Mitras alanını bitirdikten sonra operasyonların yapıldığı yer de ortaya çıkacaktır. Kalede binlerde alet ortaya çıkarıldı. Bulduğumuz ameliyathane materyalleri 1800 yıllıktır. 3 bin yıl öncesine ilişkin birçok eser de bulduk. Bunlar önümüzdeki yıl tamamlamayı planladığımız müzede sergilenecek. Bu yıl 400 bin kişi ziyaret etti. Önümüzdeki yıl da 1 milyon ziyaretçi olacaktır. Ona nazaran hazırlıklarımızı yapıyoruz” diye konuştu.
