Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında, Yüksek Mahkemece 11 Ekim 2023’teki Genel Konsey gündeminde karara bağlanan Yargıtay ve Danıştay üyelerinin birinci sınıf başka hakim ve savcılardan fazla ek artırım almasını ve maaşlarının AYM üyelerine eşitlenmesini öngören düzenlemenin iptaline ait kararı yer aldı.
Buna nazaran, Ankara 25. Yönetim Mahkemesi, yargılamasına baktığı bir davada, Yargıtay ve Danıştay üyelerine 40.000, birinci sınıf yargıçlar için ise 15.000 gösterge sayısının memur aylıklarına uygulanan katsayıyla çarpımı sonucu bulunacak ölçüde kelam konusu şahısların aylık ek artırım alması düzenlemesinin iptali için AYM’ye başvurdu.
İptal müracaatında, kelam konusu düzenlemeyle, Yargıtay ve Danıştay üyelerine, birinci sınıf öteki hakim ve savcılara nazaran daha fazla maaş verilmesinin öngörüldüğü, bunun Anayasa’ya muhalif olduğu tabir edildi.
AYM, belirtilen yasal düzenlemenin Anayasa’ya muhalif olduğuna ve iptaline karar verdi.
KARARIN GEREKÇESİNDEN
AYM’nin kararında, Yargıtay ve Danıştay üyelerinin, yer aldıkları yargı kolundaki birinci derece ve istinaf mahkemelerinde vazife yapan hakim ve savcılarla Anayasa’da garanti altına alınan “hakimlik teminatı” bakımından farklılıklarının bulunmadığı belirtildi.
Yargıtay ve Danıştay üyelerinin maaşlarını AYM üyelerine eşitlemek için yapılan düzenlemenin objektif, makul ve mecburî bir nedeninin bulunmadığı anlatılan kararda, şu sözler kullanıldı:
“Yargıtay ve Danıştay üyelerinin özlük haklarına ait düzenleme yapılırken sırf vazife ve yetkileri, yapısı ve niteliği Anayasa’da özel olarak düzenlenen ve onlardan farklı durumda bulunan Anayasa Mahkemesi üyelerinin özlük hakları ile eşit duruma getirilmesi hedefiyle, içinde bulundukları birinci sınıf hakim ve savcılardan bariz halde ayrışmaları sonucunu doğuracak bir düzenleme yapılmasının anayasal açıdan objektif, makul ve mecburî bir nedene dayanmadığı görülmüştür.”
Kanun koyucunun, Anayasa’ya alışılmamış olmamak koşuluyla, yapacağı düzenlemenin içeriğini belirleme konusunda takdir yetkisinin bulunduğuna işaret edilen kararda, Yargıtay ve Danıştay üyeleri için öteki birinci sınıf hakim ve savcılardan farklı bir sayı da öngörebileceği lakin bu farklılığın, isimli ve idari yargı sistemi içinde misyon yapan mahkemeler ortasındaki ahengi bozmaması gerektiği bildirildi.
Düzenlemeyle Yargıtay ve Danıştay üyeleri ile birinci sınıf hakim ve savcılar aleyhine kıymetli ölçüde gelir farkı meydana getirildiği belirtilen kararda, “Bu durum, isimli ve idari yargı sisteminde yer alan mahkemeler ortasında yargı hizmetinin yerine getirilmesinde huzursuzluk ve kırgınlığa neden olacak, Yargıtay ve Danıştay üyelerinin birinci sınıf hakim ve savcılardan büsbütün farklı bir statüde olması sonucunu doğuracak niteliktedir.” değerlendirmesi yer aldı.
Kararda, şunlar kaydedildi:
“Anayasa’da garanti altına alınan hakimlik teminatı bakımından farklılıkları bulunmayan birinci sınıf hakim ve savcılar ile Yargıtay ve Danıştay üyeleri ortasında çalışma barışını bozacak seviyede olduğu ve kelam konusu farklılığın makul ve orantılı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu değerlendirmeler ışığında kuralın hukuk devleti prensibi ile mülkiyet hakkı bağlamında eşitlik prensibine karşıtlık oluşturduğu kanaatine varılmıştır. Anayasa Mahkemesi açıklanan münasebetlerle kuralın Anayasa’ya karşıt olduğuna ve iptaline karar vermiştir.”
İptal kararı 6 ay sonra yürürlüğe girecek.