Dünyadaki reaktörler, nükleer fisyon denilen ve ağır bir elementin atomlarının parçalanarak hafif elementlere dönüştürülmesinde açığa çıkan güçle çalışıyor.
Bilim insanları, 1950’den bu yana Güneş’te her an olan, iki hafif elementin kaynaşarak daha ağır bir elemente dönüşmesi olan nükleer füzyon üzerinde çalışmalar yürütüyor.
Nükleer füzyon; iki hafif elementin nükleer tepkiler sonucu birleşerek daha ağır bir element oluşturmasıdır.
Çekirdek yansıması olarak da bilinen bu yansımanın sonucunda çok büyük ölçüde açığa çıkar.
Bilim insanları, Güneş’te gerçekleşen bu nükleer füzyon ortamının birebirini Dünya’da da kurarak sınırsız elde etmenin peşinde.
Nükleer füzyon, nükleer fisyondan çok daha yüksek güç açığa çıkardığı ve radyasyon üretmediği için sonsuz pak güç kaynağı olarak görülüyor.
ABD, üçüncü defa güç üretti
ABD’de Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’ndaki (LLNL) Ulusal Ateşleme Tesisi’nde vazife yapan araştırmacılar,güneşin gücünü dört defa başarılı bir halde kopyalayarak sınırsız pak güce bir adım daha yaklaştı.
Bilim insanları, bir nükleer füzyon tepkisinden üçünü kez net güç üretmeyi başardı.
Ekibin Kaliforniya’daki teşebbüslerinden biri, yüzde 89’luk rekor bir güç artışıyla sonuçlandı; bu, bir yıl evvelki birinci ateşlemeden yüzde 35 daha fazlaydı.
Laboratuvarın Ulusal Ateşleme Tesisi (NIF), hohlraum ismi verilen altın bir silindir içinde asılı duran ve bir elmas kapsül içinde tutulan donmuş izotop topaklarına ışın gönderen 192 lazere sahip.
Kapsüller, çekirdeğinin içine nazaran daha fazla basınç oluşturmak için yaklaşık 100 milyon dereceye kadar ısıtılıyor.
Sonuçta ortaya çıkan patlama, izotopların kaynaşmasına, helyum ve bol ölçüde güç oluşmasına neden oluyor.
İlk başarılı teşebbüs 5 Aralık 2022’de gerçekleşti ve kullanılandan yaklaşık yüzde 54 daha fazla güç üretildi.
Füzyon tepkisi, lazerlerdeki 2,1 megajul gücün neredeyse yüzde 120’si olan yaklaşık 2,5 megajoule güç üretti.
Ekip, 30 Temmuz’da yüzde 85’lik artışla rekor kırarken, ekim ayında iki deneme daha gerçekleştirildi.
Etkinlik sırasındaki füzyon, yaklaşık 3,88 megajul füzyon gücü üretti; bu, aralık ayındaki birinci muvaffakiyetten yüzde 89 daha fazla.
3,5 milyar dolarlık Ulusal Ateşleme Tesisi, başlangıçta patlamaları simüle ederek nükleer silahları test etmek için inşa edildi, lakin artık odak noktası füzyon gücü araştırmalarının ilerlemesine kaydı.
Nükleer füzyonda bir ilk
Dünya çapındaki araştırmacılar onlarca yıldır bu teknoloji üzerinde çalışıyor ve farklı yaklaşımlar deniyor.
Ancak şimdiye kadar hiçbir laboratuvar, Ulusal Ateşleme Tesisi’nin deneylerinde elde ettiği muvaffakiyete ulaşamadı.
