Ali Kemal FAZİLET
Türkiye’nin neredeyse 40’ıncı yılına giren terörle uğraşında birçok askeri birlik, emniyet teşkilatı, korucular ve MİT (Milli İstihbarat Teşkilatı) misyon aldı.

Kayseri Zincidere’de konuşlu olan ve “Hava indirme tugayı” olarak da bilinen Kayseri 1. Komando Tugayı, bu süreçte en ağır misyon alıp, en çok şehit veren birliklerin ortasında yer alıyor.

Kayseri 1. Komando Tugayı, 1990’lara kadar Bolu Dağ Komando Tugayı olarak bilinen günümüzdeki ismiyle Bolu 2. Komando Tugayı ile birlikte Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) elindeki iki komando gücünden biriydi. Her iki birlikte 1990’lara kadar tümen seviyesindeydi.

1990’LARLA BİRLİKTE KOMANDO GÜCÜ ARTTI
Artan terör ve Soğuk Savaş’ın bitmesiyle dünyada değişen askeri konseptlerle birlikte TSK’da 1990’lardan itibaren kendini yenileyerek tümenden fazla tugay seviyesinde yapılanmaya başladı.

Bu kapsamda Bolu ve Kayseri’deki komando tümenleri tugay düzeyine indirilirken 1993’te Hakkari Dağ Komando Tugayı ile akabinde 1994’te Siirt Komando Tugayı kuruldu. Böylelikle kara kuvvetlerinin komando tugayı gücü dörde çıktı.

2000’li yıllardan itibaren profesyonel askerliğin yaygınlaşması ve hudut ötesi operasyonların getirdiği ihtiyaçlardan kaynaklı komando muhtaçlığı yeni gelişmeleri de beraberinde getirdi.

Geçmişte kara kuvvetlerinin değerli bir kısmını oluşturan piyade birliklerinin yerini komando birlikleri aldı. Daha evvel piyade tümeni olan birtakım birlikler evvel tugay düzeyine indirildi, akabinde komando tugayına çevrildi.
Hali hazırda kara kuvvetlerine komando tugaylarının sayısı şu an 18. Böylelikle TSK’nın operasyonel gücü de artırıldı.

JANDARMANIN DA KOMANDO GÜCÜ VAR
Bu ortada evvelce TSK’ya bağlı olan lakin 2016’dan beri İç İşleri Bakanlığı’na bağlanan iç güvenlikten sorumlu Jandarma Komutanlığı’nın da önemli bir komando gücü var.

Güneydoğu’da misyon yapan iki jandarma komando tugayı dışında ilçelerde vazifeli jandarma komando bölükleri ve Jandarma’nın özel kuvvetleri diyebileceğimiz Jandarma Özel Harekat Timleri (JÖH) var.

KIBRIS’TA HAVA İNDİRMEYE KATILDI
Bu genel bilgileri verdikten sonra tekrar başa dönersek her şeye rağmen Bolu ve Kayseri’deki komando birliklerinin esaslı geçmişlerinden ötürü TSK içerisinde başka bir kıymeti bulunuyor.

Birlik Kıbrıs’a havadan inerken

Kayseri’deki 1. Komando Tugayı, Türk Ordusu’nun 1974 yılında muvaffakiyetle sonlandırdığı Kıbrıs Barış Harekatı’nda adaya birinci inen birliklerden biriydi. Kayseri’den uçaklarla yola çıkan komandolar uçaklardan paraşütle uygun noktalara atlarken, Bolu’daki 2. Komando Tugayı’na bağlı askerler helikopterler ile uçar birlik harekatı yoluyla kritik noktalara indirildiler. Foça merkezli Amfibi Tugayı ise denizden Kıbrıs kıyılarına çıktı.

DÜNYADA SAVAŞ ALANINA PARAŞÜTLE ATLAYAN TEK GENERAL TUGAYIN KOMUTANIYDI
Kayseri 1. Komando Tugayı’nın 20 Temmuz 1974 günü uçaklardan paraşütlerle Kıbrıs’a yaptıkları atlayışları sırasında yanlarında kumandanları Tuğgeneral Sabri Cihan de vardı. “Askerlerimi yalnız bırakmayacağım” diyen Cihan, o günlerde 50 yaşındaydı ve tümene bağlı 2’nci Paras?u?t Taburunu tas?ıyan 27 Numaralı C-47 uc?ag?ı ile Go?nyeli bo?lgesine birinci atlayan kişi oldu. Bu tarafıyla Cihan, dünyada savaş alanına paraşütle atlayan birinci general olarak tarihe geçti. Sonrasında da şimdi ikinci bir kişi olmadı.

Birliğinin başında 1974’de Kıbrıs’a atlayan ve savaş meydanına paraşütle atlayan tek general olan Sabri Evren

YEDİ YILDIR SURİYE’DEYDİ
Kıbrıs’tan yüzünün akıyla çıkan Kayseri 1. Komando Tugayı, üstte da belirttiğimiz üzere 1984 yılında başlayan PKK’yla karşı çabaya ağır bir halde katılmakla kalmadı, Suriye ve Kuzey Irak’a yapılan hudut ötesi operasyonlarda da değerli rol oynadı.

Tugayın büyük bir kısmı 2016’dan beri Kayseri’de üslerinde değil hudut ötesi operasyonlar nedeniyle Suriye’de ve Güneydoğu’da vazife yapıyordu.

Yedi yıllık vazifenin akabinde komando tugayı geçtiğimiz günlerde sessiz sakin Kayseri’deki kışlasına geri döndü.

ORGENERAL BAYRAKTAROĞLU’NDAN “YUVANIZA HOŞGELDİNİZ” ZİYARETİ
Kara Kuvvetleri Kumandanı Orgeneral Selçuk Bayraktaroğlu, 8 Aralık 2023 günü Kayseri’ye giderek kışlasına dönen tugayı ziyaret etti. Ulusal Savunma Bakanlığı tarafından paylaşılan ziyaret kapsamında tugay çalışanına “Yuvanıza beğenilen geldiniz” diyen Orgeneral Bayraktaroğlu, “Kara Kuvvetleri Komutanlığının stratejik ihtiyatı olarak değerli misyonları muvaffakiyetle yerine getiren 1’inci Komando Tugayı, 2016 yılından itibaren hudut ötesi harekâtta Fırat Kalkanı, Zeytin Kolu, Barış Pınarı ve Bahar Kalkanı harekât bölgelerinde büyük muvaffakiyetler elde etmiştir. Bu nedenle sizlerin muvaffakiyetini kutluyor, hepinizin gözlerinden öpüyorum” diye konuştu.

Peki yedi yıllık misyonun akabinde tugayın alandan kışlasına tekrar geri çekilmesinin nedeni ne?

Bu soruyu uzun yıllarını komando birliklerinde ve özel kuvvetlerde geçirmiş iki emekli albaya Mithat Işık ile Haydar Ateş’e sorduk.

ARTAN KOMANDO SAYISI ROTASYONA İMKAN VERDİ
Eski Özel Kuvvetler Alay Kumandanı Kıdemli Albay Mithat Işık, öncelikle kara kuvvetlerinin 18’e ulaşan komando tugayı sayısına dikkat çekerek bunun birliklerin rotasyon talihini artırdığını öne sürdü.

SİHA’LAR VE MİT’İN ARTAN AKTİFLİĞİ RAHATLATTI
Işık, asıl nedenlerden birini de SİHA’ların kullanımının yaygınlaşmasına ve MİT’in artan operasyonel gücüne bağlıyor.

Bilindiği üzere SİHA’ların bir kısmının denetimi MİT’in elinde ve bunun sayesinde anlık gelen istihbarat ile gerek Suriye’nin gerekse Irak’ın kuzeyinde PKK/YPG ileri gelenlere yönelik suikastler düzenliyor.

Işık, tıpkı vakitte MİT ile Kara Kuvvetleri’ne bağlı Özel Kuvvetler Komutanlığı’nın koordineli çalıştığını ve MİT’ten gelen bilgilerle özel kuvvetlerin de anlık operasyonlarının arttığına dikkat çekerek, “MİT’in operasyonel gücünün artması alanda olan operasyonel birliklerin de yükünü azalttı. Terör örgütünün de güç kaybetmesi Kayseri 1. Komando Tugayı üzere kritik birlikleri geri çekerek dinlendirme talihi verdi. Muhakkak ki orada onlara daha az iş kaldı Birliklerin dinlendirilmesi de önemli” dedi.

AŞİRETLERİN YPG’YE SAVAŞ AÇMASI DA DEĞERLİ FAKTÖR
Işık, ayrıyeten son periyotlarda Suriye’nin kuzeyindeki ve Deyrezor bölgesindeki Arap aşiretlerinin daha fazla organize olarak YPG’ye karşı harekete geçmelerinin de TSK’nın elini rahatlatan bir durum olduğuna da dikkat çekerek, bu gelişmelerin de 1. Komando Tugayı’nın kışlasına çekilmesine katkı sağlamış olabileceğini söyledi.

PARAŞÜT EĞİTİMLERİNİN AKSAMAMASI İÇİN DE ÇEKİLMİŞ OLABİLİRLER
Bir periyot Afganistan’da NATO’ya bağlı olarak vazife yapan Türk birliğinin komutanlığını da yapan Emekli Kurmay Albay Haydar Ateş de Ateş de Işık üzere artan komando gücüne dikkat çekerek bu sayede komando birliklerinin bir kısmını operasyon alanında tutarken bir kısmını yurtiçinde kışlalarında tutma talihinin arttığını söyledi.

Ateş, bir noktaya daha dikkat çekerek 1. Komando Tugayı’nın TSK’nın elindeki paraşütle atlama kabiliyetine sahip en değerli güç olduğunu belirterek, “Bu yeteneklerini de muhafazaları eğitimlerini sürdürüp tazelemeleri için birlikler geri çekilmiş olabilir” diyerek kelamlarını bitirdi.

patronlardunyasi.com