Abidin Dino, 1913’te İstanbul’da doğdu. Çocukluğu, İsviçre ve Fransa’da geçti. 1925’te ailesiyle birlikte döndüğü İstanbul’da, Robert Kolej’deki tahsilini yarıda bırakarak fotoğraf, karikatür ve edebiyatla uğraşmayı seçti. Birinci karikatür ve desenleri 1930’larda Yarın gazetesinde, birinci yazıları Artist mecmuasında yayınlandı. Bugün ünlü ressamın 30’uncu mevt yıl dönümü…
Saygıyla anıyoruz…
Dino, 1933’te, sanatçı arkadaşlarıyla birlikte D Grubu’nun oluşumuna katıldı. 1934’te Atatürk’ün isteğiyle sinema tahsili görmek üzere Leningrad’a (Petersburg) gitti.
Lenfilm Stüdyoları’nda Cumhuriyet’in 10. yılında Türkiye’nin Kalbi Ankara sinemasını gerçekleştiren Sergey Yutkeviç’le çalıştı. Rusya’da Madenciler ve Altın Goller sinemalarını çekti.
Gerçekçilik kavramı
1937’de Londra ve Paris’e gitti. Paris’te Gertrude Stein, Tristan Tzara ve Pablo Picasso üzere sanatkarlarla dostluklar kurdu.
1938’de Türkiye’ye döndükten sonra İstanbul’da Avni Arbaş, Selim Turan, Nuri İyem üzere sonradan Yeniler ismiyle anılacak bir küme ressamla birlikte Liman Sergisi’ni düzenledi.
Bu devirde Ses, Yeni Ses, Yeni Edebiyat, Servetifünun-Uyanış ve Yeni Adam mecmualarında yayınlanan yazı ve çizimleriyle yeni bir gerçekçilik kavramı üzerinde durdu.
Sanat gelişiminde özgün bir çizgi
1941’de İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı’nca sürgüne gönderildi. 1945’e kadar Adana’daki Türk Kelamı gazetesinde çalıştı; heykel yapmaya başladı. 1952’de Paris’e yerleşti ve hayatını orada sürdürdü.
Paris’teki hayatı boyunca Türk kültürüyle ilişkisini koparmadan ve Avrupa’daki yeni sanat gelişmelerini, yeni eğilimleri izleyerek özgün bir çizgi oluşturdu.
Atatürk çizimleri yaptı
Dino, kapak fotoğrafları çizdiği 1930’lu yıllarda, halk bilimci Pertev Naili Boratav’ın kitaplarını resmetti, beğeniyle karşılanan Atatürk çizimlerine imza attı.
Sanatın gelişmesini ve yayılmasını sağlamak maksadıyla ressam Elif Naci, Nurullah Berk, Zeki Faik İzler, Cemal Tollu ve Zühtü Müridoğlu ile 1933’te “D Grubu” isimli sanat topluluğunu kuran Dino, bir yandan fotoğraf, karikatür ve edebiyatla ilgilenirken başka yandan sinemaya ilgi duydu.
Cumhuriyet’in Kurucusu Büyük Başkan Mustafa Kemal Atatürk’ün ricasıyla Türkiye’nin Kalbi Ankara” isimli belgesel sineması çekmek üzere 1933’te İstanbul’a gelen Rus direktör Sergey Yutkeviç, bir stantta gördüğü Abidin Dino’nun fotoğraflarını çok beğendi.
Abidin Dino öldü
Resimleri, dünyanın dört bir yanında resmî ve özel koleksiyonlarda yer alan Dino, ortalarında Pertev Naili Boratav’ın Türk Masalları, Nâzım Hikmet’in Kuvâyi Ulusala Destanı ve Yaşar Kemal’in Deniz Küstü isimli yapıtlarının da bulunduğu pek çok kitabı resimledi. Dino, 6 Aralık 1993’te Paris’te öldü.
