Türkiye Gazetesinden Akif Bülbül’ün haberine nazaran, medya temsilcileri ile bir ortaya gelen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Filistin-İsrail savaşı başta olmak üzere Türkiye ve dünyayı ilgilendiren kritik sorunlarla ilgili ayrıntılı bilgiler verdi.
Bakan Fidan’ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
Uluslararası toplumun bu süreci engelleme yolunda rastgele bir gayret göstermemesi, sistem için önemli bir kırılma anı olmuştur. Bölgedeki güç istikrarları değişmeye başladıkça, politik tutumların da değişeceğine inanıyorum. Bu, o bölgede ABD’nin ve İsrail’in en yakın arkadaşı olduğu var sayılan ülkeler için de geçerli. Şu anda alınan haller, dostluktan ya da düşmanlıktan alınmıyor, çaresizlikten alınıyor. ABD’nin ya da kimi Batılı ülkelerin İsrail’e kayıtsız koşulsuz takviye vermeleri önemli bir sorun. ABD’nin İsrail ismine savaşmakta olduğu bir denklemde bölge ülkeleri karşı gücü geliştirmek isteyecektir. Gazze’deki tipten katliamların bir daha olmasını istemeyenler, bundan sonra çok büyük bir silahlanma ve güç arayışına girebilirler diye düşünüyorum. Gazze’de yaşananlar, Batı’nın ve Avrupalıların bütün repütasyonlarını, bütün biriktirdikleri krediyi bir anda kaybetmelerine yol açtı.ABD’nin, Batının kayıtsız kuralsız İsrail’e dayanak verdiği bir yerde bölgedeki olağan ki güç kullanma imkanı yok. Rusya’nın ve Çin’in tabi burada daha farklı bir konumlanma içerisinde olduğunu, bölgedeki rekabet denkleminin diğer bir yere evrildiğini de görmek lazım. İslam dünyası olarak bizim yapmamız gereken çok şey var. Temel hal, Batıya konulmalı.
KIZILDENİZ’DEKİ GERGİNLİK
Çok boyutlu bir yaptırım savaşı, vakit zaman istihbarat savaşı, vakit zaman da fiili askeri çatışmaya ve aksiyona yanlışsız evriliyor. Bütün alanlarda devam eden bir çatışma süreci. Kızıldeniz’deki bilhassa ticaret yollarına yönelik faaliyet ABD’nin ‘Bunu denetim altına biz almak istiyoruz’ diye Batıyla bir ittifak oluşturma eforu, bir deniz ittifakı ve buna yönelik bir ortak operasyon başlatması sorunu. Bölgesel yayılma sıkıntısı, savaşın yayılması önemli bir risk. Bu esasen, diğer denklemlerin de hesapta olduğunu ortaya koyuyor. Lakin günün sonunda şu anda bölgede olan her şey Filistin sıkıntısıyla Gazze’de yürüyen katliamla direkt ilintili görünüyor. Bu savaşın yayılması önemli bir tehlike. Biz bunu Batı toplumlarına ve Doğu toplumlarına da anlatıyoruz.
RADİKAL ÖRGÜTLER DEVREYE GİREBİLİR
Devletler gerektiği kadar sert hal, önlem almazlarsa kamuoyları bu mevzudan tatmin olmazsa, kamuoyu çeşitli münasebetlerle bu sıkıntıyı kendi eline almaya yönelebilir. Bu radikal örgütlere yer hazırlar. Bu çeşitten sert kırılmaların olduğu devirlerde, bölgede toplumsal hareketlilik oluyor. Artık bölge rejimlerini en fazla yıpratan bahislerin başında daima Filistin sıkıntısı gelmiştir. Batının ikircikliği ve Batıya buna yönelik gerekli tutumun konulamaması, siyasal tepkiye yol açmıştır.
HAMAS’A BAKIŞ
Tarafların Hamas ile ilgili tavrında, 7 Ekim öncesi ile sonrası ortasında bir şey değişmedi. Netanyahu’nun Batıya anlattığı bir kurgu var. Biz diyoruz ki: Hiçbir münasebet ile on binlerce sivilin ayrım gözetmeksizin öldürülmesi mümkün değil. Bunun ismi barbarlıktır. Şayet Hamas’a yönelik tanımlamaları siz sivil katliamı üzerinden yapıyorsanız, tıpkı kuralı İsrail için de uygulamanız lazım. İsrail’in yaptığı katliam hiçbir şeyle kıyaslanacak bir katliam değil.
LÜBNAN’LA SAVAŞ İHTİMALİ
Dışişleri Bakanı Fidan İsrail’in, Hamas Siyasi Ofis Lider Yardımcısı Salih el-Aruri ve arkadaşlarına yönelik Beyrut’taki suikastın akabinde savaşın bölgeye yayılma eğilimini göstermesinin bir emaresi olup olmadığına ait soru üzerine şunları kaydetti:
“İsraillilerin, Lübnan’la savaşa girmemek için kendilerini sıkıntı tuttuğunu düşünüyorum. Fakat daima söylüyorum. Bu yol çıkmaz sokaktır. O denli bir şey olursa bu savaş natürel ki bitmez. Tam bilakis, sıkıntının çözülmesi isteniyorsa, barış ve iki devletli tahlile odaklanmak lazım.
Tehditleri güç kullanarak ben elimine edeceğim dediğiniz vakit, burada belirli şeylerin olacağını öngörmek sıkıntı değil açıkçası.”
IRAK’LA TERÖRE KARŞI İŞ BİRLİĞİ
Bakan Fidan, 12 şehit verdiğimiz Irak’ın kuzeyindeki kalleş taarruzlara ait şunları söyledi:
“Bu aksiyonlardan evvel bir ortak güvenlik toplantısı yaptık. Geliştirdiğimiz format bugüne kadar olmamış bir formattı. 4-5 saat konuştuk. Hususların hepsini masaya yatırdık. Bağdat’taki PKK farkındalığı son 3 yılda 4 yılda ortaya çıkartabildiğimiz bir şey açıkçası. PKK, Türkiye’ye karşı kurulmuş bir örgüttür. Türkiye’de bir metrekare toprak bile denetim etmiyor. Fakat Irak’ta büyük toprak alanlarını denetim eder noktaya gelmişler. Sincar, Mahmur’u artık dağıtıyorlar. Mahmur, Süleymaniye, Zaho, Kandil vesaire buralarda PKK varlığı var. Onlara da diyoruz ki ‘İstiyorsanız siz çözün, istiyorsanız birlikte çözelim, bırakın biz çözelim yani biz savaşmaya devam edeceğiz. Esasen siz isteyin istemeyin. Bunda bir zahmetimiz yok. Bu bahiste da netiz.’ Bizim oradaki varlığımızın tek sebebi PKK ile çaba. Siz PKK ile çabayı sahiplenirseniz bizim de o vakit şey yapmamıza gerek kalmaz. Bu kadar fazla telaş göstermemize sebep kalmaz.”
BLİNKEN TÜRKİYE’YE GELİYOR
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ABD’li mevkidaşı Blinken’ın cumartesi günü Türkiye’ye geleceğini söyledi.
SURİYE İLE TEMASLAR
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye görüşmelerine ait şu değerlendirmelerde bulundu:
“Astana Mutabakatı çerçevesinde çizdiğimiz bir fotoğraf var. Onun korunması kıymetli. Biz bu çatışmaların çıkmamasını niçin önemsiyoruz? Her türlü çatışmadan bizim ayrıyeten dikkat ettiğimiz terör örgütü önemli bir şey alıyor, kendine fırsat alanı oluşturuyor. Onun olmaması için biz aşikâr bir denklemde çatışmasızlığın devam etmesini, tarafların bulundukları konumlarda kalmasını temin edecek ağır bir diplomatik ve öteki faaliyetler içerisindeyiz. Onun içerisinde çok fazla emek var. Hem istihbarat tarafında hem asker tarafında hem bu tarafta yani bu denklemi bu halde götürmek çok büyük bir emek.”
