Birleşmiş Milletler (BM), Dünya Ekonomik Durumu ve Beklentiler 2024 raporunu açıkladı.
Raporda, 2023’te dünya iktisadının, önemli nakdî sıkılaştırma ve dünya genelinde süregelen siyaset belirsizliklerinin ortasında, çatışmalar ve iklim değişikliğinden kaynaklanan çok sayıda şoka karşın beklenenden daha dirençli olduğunu kanıtladığı vurgulandı.
Birçok büyük gelişmiş iktisadın keskin nakdî sıkılaştırmaya karşın, tüketici harcamalarını destekleyen güçlü iş gücü piyasaları ile dikkate kıymet bir dayanıklılık gösterdiğine işaret edilen raporda, düşük güç ve besin fiyatlarının tesiriyle birçok bölgede enflasyonun kademeli olarak gerilemesinin merkez bankalarının faiz artışlarını yavaşlatmasına yahut duraklatmasına imkan tanıdığı belirtildi.
“CİDDİ ZORLUKLAR OLUŞTURUYOR”
Ancak beklenenden güçlü ekonomik büyümenin dünya ekonomisindeki kısa vadeli riskleri ve yapısal zayıflıkları maskelediği vurgulanarak, yüksek faiz oranları, çatışmaların daha da tırmanması, yavaşlayan memleketler arası ticaret ve artan iklim felaketleri nedeniyle oluşan kısa vadeli karamsar görünümün global büyümenin önünde önemli zorluk oluşturduğu kaydedildi.
Daha yüksek borçlanma maliyetleri ve sıkı kredi şartları beklentisine değinilen raporda, bunun yüksek seviyede borç yükü altında olan fakat büyümeyi canlandırmanın yanı sıra, iklim değişikliği ile çaba etmek ve Sürdürülebilir Kalkınma Gayeleri (SKA) doğrultusunda ilerlemeyi hızlandırmak emeliyle yatırıma muhtaçlık duyan dünya iktisadı için aksi rüzgarlar sunduğu aktarıldı.
Raporda, sıkı mali şartlar artan jeopolitik parçalanma riskiyle birleşince, global ticaret ve endüstriyel üretime yönelik artan riskler oluştuğu tabir edildi.
2024’TE DÜŞECEK
Devam eden riskler ve belirsizlikler ortamında, 2023’te yüzde 2,7 olarak iddia edilen global ekonomik büyümenin 2024’te yüzde 2,4’e düşeceğinin öngörüldüğü bildirilen raporda, büyümenin 2025’te orta seviyede bir düzgünleşme göstererek yüzde 2,7’ye yükselmesinin beklendiği lakin yüzde 3 olan pandemi öncesi büyüme trendinin altında kalacağı belirtildi.
2023’TE RESESYONDAN KAÇINILDI
Raporda, dünya iktisadının 2023’te resesyon üzere en makûs senaryodan kaçındığı ve ufukta uzun vadeli bir düşük büyüme devrinin göründüğü kaydedildi.
ABD iktisadının geçen yıl beklenenden yeterli performans gösterdiği anımsatılan raporda, fakat 2023 için yüzde 2,5 olarak varsayım edilen ülkenin ekonomik büyümesinin, 2024’te yüzde 1,4’e yavaşlamasının beklendiği bildirildi. ABD iktisadının 2025’te de yüzde 1,7 büyüyeceği öngörüldü.
Raporda, Avrupa’nın hala yüksek enflasyon ve yüksek faiz oranları nedeniyle kuvvetli bir ekonomik görünümle karşı karşıya olduğuna değinilerek, Avrupa Birliği’nde 2023 için yüzde 0,5 büyüme beklenirken, ekonomik büyümenin bu yıl yüzde 1,2, 2025’te de yüzde 1,6 olacağı varsayım edildi.
Japonya’daki ekonomik büyümenin, destekleyici para ve maliye siyaseti duruşlarına karşın 2023’teki yüzde 1,7’den 2024’te yüzde 1,2’ye yavaşlamasının beklendiği aktarılan raporda, Birleşik Krallık için büyüme iddiası 2023 için yüzde 0,5, 2024 için yüzde 0,4 ve 2025 için yüzde 1 oldu.
Raporda, yurt içinde ve yurt dışında olumsuz rüzgarlarla karşı karşıya olan Çin’in ölçülü bir yavaşlama yaşaması ve büyümenin geçen yılki 5,3’ten 2024’te yüzde 4,7’ye gerilemesinin beklendiği kaydedildi.
TÜRKİYE DETAYI
Türkiye’de iktisat idaresinin enflasyonu dizginlemek için para siyasetini agresif bir halde sıkılaştırdığı anımsatılan raporda, ülkede geçen yıl yüzde 3,5 büyüme varsayım edildiği, ekonomik büyüme öngörüsünün bu yıl için yüzde 2,7 gelecek yıl için de yüzde 3,1 olduğu aktarıldı.
Raporda ayrıyeten Türkiye’de geçen yılın başlarında yaşanan, on binlerce vefata ve geniş çapta hasara yol açan sarsıntılara işaret edilerek, tesirlerin büyük ölçüde zelzele bölgesiyle hudutlu olduğunun belirlendiği, iktisat açısından bakıldığında, bu bölgelerdeki yine inşa harcamalarının, ekonomik aktivitedeki aksamayı kısmen telafi ettiği belirtildi.
Türkiye’de enflasyonun 2024’te gevşemesinin beklendiği kaydedilen raporda, lakin fiyat artışlarının 2025’e kadar çift haneli düzeylerde kalmasının öngörüldüğü söz edildi.