Ortadoğu’da tansiyonu oldukça arttıracak bir gelişmeyle karşı karşıyayız, bir defa daha. Zira ABD Pazar günü Ürdün’de üç ABD askerinin vefatına neden olan insansız hava aracı saldırısına karşılık olarak hem Irak’ta hem de Suriye’de İran işçisi ile tesislerini vurma planlarını onayladı. Dünya tetikte, taarruzun ne vakit yapılacağını bekliyor.
Körfez Krizi sırasında da yaşanmıştı bu. ABD liderliğindeki ittifakın Irak’ı vuracağı an da bu türlü kaygıyla beklenmişti. Tarihi yazanlar onun tekrarlanmasından da sorumlular aslında. Yaklaşık 30 yıl sonra, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin’in tabiriyle, “çok katmanlı”, kapsamlı yeni bir ABD operasyonuna şahit olacağız.
Operasyon planının onaylanması ABD Lideri Joe Biden’ın “İran’la savaşmaya, savaşı yaymaya niyetimiz yok” açıklamasına zıt düşüyor değil, bilakis,kapsamlı da olsa, belirlenen maksatları vurmayla hudutlu tutulacak muhakkak ki. İranlı yetkiler de ABD ile çatışmak istemediklerini söylemişlerdi ancak desteklediği kümeler aracılığıyla bu operasyona karşılık verirlerse önemli bir kaosla karşıya karşıya kalabiliriz. Zira Irak ile Suriye’deki İran işçisine direkt akın kararı, ABD ile İran’ı Orta Doğu’da karşı karşıya getiren istikrarsız bir bölgesel güç çabasında kıymetli bir tırmanış demek.
ABD medyasında yer alan haberlere nazaran ABD’li yetkililer operasyonu “haftalar” sürebilecek, hem hava akınlarını hem de siber taarruzları içerecek bir “kampanya” olarak nitelendiriyor. Operasyondan asıl amaçlanan Irak’ta, Suriye’de, Yemen’de faaliyet gösteren İran dayanaklı milis kümelere bölgede daha geniş çaplı bir savaşa yol açacak rastgele bir misilleme fırsatı bulamadan geri adım attırmak.
Operasyon kararı, Beyaz Saray’ın Çarşamba günü Amerikan istihbaratının Amerikan askerlerine yönelik ölümcül insansız hava aracı saldırısının gerisinde hangi militan kümenin olduğunu tespit ettiğini açıklamasının akabinde geldi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Kurulu Sözcüsü John Kirby “Ürdün’deki hücumun, ortalarında Kataib Hizbullah’ın da bulunduğu çok sayıda kümesi bünyesinde barındıran Irak İslami Direnişi isimli bir şemsiye küme tarafından finanse edilen, kolaylaştırılan bir plan olduğuna inanıyoruz” demişti.
Bölgedeki ABD güçlerinin uzun yıllardır ABD’nin bölgedeki varlığına karşı çıkan İran takviyeli milislerin sık sık taarruzlarına uğradığı biliniyor. Lakin bu ataklar İsrail’in Gazze’yi işgaline Washington’un verdiği odunsuz dayanağın akabinde dramatik bir halde arttı.
Ekim ayının ortasından bu yana Irak ile Suriye’deki İran dayanaklı milisler tarafından ABD üslerine 160’tan fazla roket, insansız hava aracı saldırısı düzenlendiği belirtiliyor. ABD savaş gemileri ile memleketler arası ticaret gemileri de yeniden İran tarafından desteklenen Yemen’deki Husi isyancıların hücumlarına uğruyordu.
İsrail’in tüm eforlarına karşı İran’ın da, Lübnan Hizbullah’ının da içine çekilmediği savaşta ABD, şartsız İsrail destekçiliğinin olumsuz karşılığını bölge dışında görüyor. Kızıldeniz’de Amerikan ticari gemilerine yapılan akınlar buna örnek. Irak’ta da, ABD’nin çekilmesini isteyen kümelerin varlığının yanısıra, Gazze’deki vahşete takviye oluşuna karşı olan kısımların de gayesi haline geldi ABD. Biden’ın bunun farkında olmadığı düşünülemez. O nedenle yapılması planlanan, tahminen de çabucak gerçekleşecek olan bu operasyondan çok kısa bir müddet evvel “savaşın tırmanmasını istemiyoruz” demek gereksinimini duyduğu ortada.
Peki, başlamasının an sıkıntısı olduğu söylenen operasyondan istediği sonucu alır mı ABD? Çok tahribat yapacağı, çok sayıda insanı öldüreceği kesin fakat bu gayesine ulaşacağını manasına gelmiyor.
Hatırlayalım, daha evvelki ABD operasyonları saldıran kümeler üzerinde hiç de caydırıcı olmadı. En son İngiltere ile ortak Husi güçlerini vurduğu Yemen’de istediğini elde edemediği görüldü.
Vuracak ancak yok edemeyecek.
Daha evvelki örneklerden anladığımız bu.
