Geçen yıl, çalışma hayatına dair esaslı problemlerin masaya yatırıldığı, düzenlemelerin yapıldığı bir yıl olarak tarihe geçti.
2023’te, Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) düzenlemesinin yasalaşmasından memur ve emekçilerin toplu mukavelelerine, emekli aylıklarından süreksiz emekçilerin çalışma müddetlerinin uzatılmasına kadar milyonlarca kişiyi ilgilendiren değerli kararlar alındı.
Ocak 2023 istatistiklerine nazaran, 16 milyon 163 bin 54 emekçiden yüzde 14,42’sine denk gelen 2 milyon 330 bin 98’inin sendikalı olduğu Türkiye’de çalışma hayatında 2023 yılı, yeni taban fiyatın 1 Ocak prestijiyle brüt 10 bin 8 lira, net 8 bin 506 lira 80 kuruş olarak uygulanmasıyla başladı.
EYT Şubat’ta gündeme geldi
Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ile ilgili düzenleme, şubat ayında Meclis gündemine geldi.
28 Şubat’ta TBMM Genel Konseyi’nde kabul edilen yasal düzenlemeden, 9 Eylül 1999 öncesinde işe girenler yararlandı ve yaş dışında prim günü ve sigortalılık mühleti koşullarını taşıyanlar aylık almaya başladı.
Düzenlemeden faydalanan yaklaşık 2 milyon kişi emekli oldu.
Bayram ikramiyeleri 2 bin liraya yükseltildi
En düşük emekli aylığının 30 Mart’ta 5 bin 500 liradan 7 bin 500 liraya yükseltildiği 2023’te, emeklilerin bayram ikramiyeleri 2 bin liraya çıkartıldı.
Kamuda süreksiz çalışanların, çalışma müddetleri tıpkı vize periyodu içinde 11 ay 29 güne kadar uzatıldı.
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü hasebiyle emekçi ve memur konfederasyonları program düzenledi. TÜRK-İŞ, Adana’da, HAK-İŞ Kahramanmaraş’ta, DİSK İstanbul’da program organize etti. Birebir gün, 7. Genel Heyeti’ni yapan Memur-Sen’de Ali Yalçın, genel başkanlığa tekrar seçildi.
Mayısta kamu emekçisine yüzde 45 artırım yapıldı
Kamudaki 700 bin emekçiyi ilgilendiren 2023 yılı Kamu Toplu İş Mukaveleleri Çerçeve Protokolü, 9 Mayıs’ta Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen merasimle imzalandı.
Kamudaki yaklaşık 700 bin emekçiyi ilgilendiren kontratla en düşük kamu personeli fiyatı 15 bin liraya çıkarıldı.
Birinci yılın birinci 6 ayında refah hissesi dahil fiyatlarda yüzde 45, ikinci 6 ayda yüzde 15, ikinci yılın birinci ve ikinci 6 ayında yüzde 10+10 artırım yapıldı.
HAK-İŞ’in 11 Mayıs’ta yapılan 15. Olağan Genel Şurası’nda Mahmut Arslan, genel başkanlığa tekrar seçildi.
Haziranda Vedat Işıkhan bakan oldu
Cumhurbaşkanı ve milletvekili genel seçimlerinin akabinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3 Haziran’da Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin yeni kabine üyelerini açıkladı. Vedat Işıkhan, yeni Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı oldu. Işıkhan vazifesi, 5 Haziran’da Vedat Alim’den devraldı.
Haziran’da ILO konfransı gerçekleşti
Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO), 111. Milletlerarası Çalışma Konferansı 5-16 Haziran’da İsviçre’nin Cenevre kentinde yapıldı. Konferansa, ILO üyesi 187 ülkeden, hükümet, emekçi ve patron temsilcilerinden oluşan yaklaşık 5 bin delege katıldı. Konferansta, Türkiye’deki çalışanları TÜRK-İŞ, patronları ise TİSK temsil etti.
Asgari fiyata orta artırım yapıldı
İşçi, patron ve hükümet temsilcilerinden oluşan Taban Fiyat Tespit Kurulu, Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nın konut sahipliğinde 20 Haziran’da toplandı. Kurul, minimum fiyatın 1 Temmuz 2023 prestijiyle brüt 13 bin 414, net 11 bin 402 liraya yükseltilmesini kararlaştırdı.
Sendikalara üye sayı
Sendikaların üye sayılarına ait temmuz istatistiklerine nazaran, Türkiye’de personellerin sendikalaşma oranı yüzde 14,7, memurlarda ise yüzde 74,54 oldu.
Temmuzda “Türk Devletleri Sendikalar Teşkilatı” kuruldu
Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan personel konfederasyonlarının iştirakiyle 29 Temmuz’da “Türk Devletleri Sendikalar Teşkilatı” kuruldu. Teşkilatın 29 Kasım’daki 1. Olağan Genel Kurul’da TÜRK-İŞ Genel Lideri Ergün Atalay, genel başkanlığa seçildi.
Memur ve memur emeklisinin artırım oranı belirlendi
Memur sendikaları ile hükümet, yaklaşık 4 milyon memur ve 2,5 milyon memur emeklisinin 2024 ve 2025 yıllarındaki artırım oranı için 1 Ağustos’ta görüşmelere başladı. Tarafların anlaşamaması üzerine Kamu Vazifelileri Hakem Şurası, artırım oranını 31 Temmuz’da belirledi. Hakem Konseyi, memur maaşları ile memur emeklisi aylıklarına 2024’ün birinci 6 ayında yüzde 15, ikinci 6 ayında yüzde 10, 2025’in birinci 6 ayında yüzde 6, ikinci 6 ayında yüzde 5 artırım yapılmasını kararlaştırdı.
Yeni minimum fiyat net 17 bin 2 lira oldu
Hükümet, 9 Ekim’de çalışmayan emeklilere bir sefere mahsus 5 bin lira ödeme yapmayı kararlaştırdı. Çiftçi ve Bağkur’lu esnaf emeklilerinin talebi üzerine ödeme yapılacak emeklilerin kapsamı 24 Kasım’da genişletildi.
Uygulamaya dahil edilen 4 milyon 688 bin 945 bireye 29 Aralık’ta ödemeleri yapıldı.
TÜRK-İŞ’in 30 Kasım’daki 24’üncü Olağan Genel Konseyi’nde Ergün Atalay, genel başkanlığa yine seçildi.
Yılın son haftasında, taban fiyat, Taban Fiyat Tespit Kurulu’nda emekçi ve patron heyetlerinin oy çokluğuyla 2024 yılı için brüt 20 bin 2 lira 50 kuruş, net 17 bin 2 lira 12 kuruş olarak belirlendi.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
