Bizans İmparatorluğu devrinde yerleşime açılan lakin gereksinimi bakımından yetersiz olan Tarihi Yarımada’ya inşa edilen çizgilerle su taşındı.
Şehrin büyümesi ve nüfusun artmasıyla bu suları depolama gereksinimi ortaya çıktı.
Sarnıçlar, getirilen suyun biriktirilmesi ve kente dağıtılması için yapılandı.
Bizans periyodunda açık hava sarnıçları, su kaynakları açısından yetersiz olan kente taşınan suyu depolamak için inşa edildi.
Sarnıçlar şimdilerde İstanbulluların “nefes” aladığı parklara dönüşürken tıpkı vakitte spor ve sanat faaliyetlerine mesken sahipliği yapıyor.
Açık hava sarnıçları 4 tane
Döneminde sayıları binleri bulan irili ufaklı kapalı olanlardan farklı olarak açık hava sarnıçlarından ise yalnızca 4 tane inşa edildi.
Dört tarafı taş ve tuğlalardan yapılı
Dört tarafı taş ve tuğlalardan yapılan duvarlarla çevrili devasa su hazneleri, depo fonksiyonu görmelerinin yanı sıra suyun getirdikleriyle dolan taban nedeniyle ziraat yapılan alanlar olarak da kullanıldı.
Çukurbostan
Sadece sarnıç vazifesi görmeyen yapılar “çukurbostan” olarak da isimlendirildi.
Devasa sarnıçların üçü Fatih’te, biri Bakırköy’de
Kentteki bu 4 sarnıçtan 3’ü Fatih’te biri Bakırköy’de bulunuyor.
Aetios Sarnıcı Karagümrük’te, Aspar Sarnıcı Yavuzselim’de, Hagios Mokios Sarnıcı ise Fındıkzade’de bulunurken Fildamı Sarnıcı ise Osmaniye’de yer alıyor.
Aetios Sarnıcı/Fatih
Aetios Sarnıcı’nın İmparator 2. Theodosius devrinde yaptırıldığı kestirim ediliyor. Vakit içerisinde fonksiyonunu kaybeden sarnıç, Osmanlı periyodunda bostan olarak hizmet verirken günümüzde bu alanda “Vefa Stadı” bulunuyor.
1926 yılında inşa edilen bu yapı, şimdilerde “Karagümrük Stadı” ismiyle futbol maçlarına mesken sahipliği yapıyor.
Aspar Sarnıcı/Fatih
Bizans İmparatoru 1. Leon periyodunda General Aspar tarafından inşa ettirilen Aspar Sarnıcı, halk ortasında “Yavuz Sultan Selim Sarnıcı” olarak da biliniyor.
Sarnıç, içine yaptırılan Fatih Belediyesi Yavuz Selim Hayat Merkezi yıllardır semt sakinlerince toplumsal alan olarak kullanılıyor.
Spor alanı, oyun parkı, atık getirme merkezi ve kafenin yer aldığı merkezde psikolog ile diyetisyen hizmeti veriliyor.
İlçe sakinlerinin yeşillikler içerisinde vakit geçirdiği merkezi çepeçevre saran sarnıçta, 2022 yılında onarım çalışmalarına başlandı.
İnşa edildiği günden bu yana restore edilmeyen sarnıçtaki çalışmaların, duvarlarının vakit içinde uğradığı tahribattan arındırılmasıyla yakın vakitte tamamlanması bekleniyor.
Hagios Mokios Sarnıcı/Fatih
Bölgede “Altımermer Çukurbostanı” olarak da bilinen Hagios Mokios Sarnıcı, I. Anastasius tarafından inşa edildi.
Bugün, Fındıkzade Çukurbostan Hayat Merkezi’nin yer aldığı sarnıç, toplumsal hizmetlerin yanı sıra ilçe sakinlerine yeşille buluşup piknik yapma imkanları sağlıyor.
Fildamı Sarnıcı/Bakırköy
Bizans periyodunda inşa edilen Fildamı Sarnıcı ise 5. ve 6. yüzyılda, Magnaura Sarayı ile etrafının su gereksinimini karşıladı.
Sarnıcın fonksiyonunu kaybetmesinin akabinde da orduya ilişkin filler burada barındı.
Osmanlı devrinde de “fillerin barınağı” olarak kullanılan yapı günümüzde birtakım kültürel etkinliklere mesken sahipliği yapıyor.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
