Cumhurbaşkanlığının 2024 yılı bütçesi Genel Şurasında kabul edildi. Genel Heyette, bütçe üzerindeki konuşmaların akabinde soru-cevap kısmına geçildi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, burada 2024 yılında taban fiyatın belirlenmesine ait çalışmanın devam ettiğini belirterek, kamu tarafı, özel dal ve çalışan tarafı ortasında bir müzakere yürütüdüğünü lisana getirdi.
Yılmaz, ayrıyeten emeklilerinin emekli aylıklarına yapılacak artırımın memurlar üzere hem enflasyon farkı hem de toplu kontrat gereği alınacak fiyatlar dahil edildiğinde yüzde 50 civarında olacağını belirtti.
Çalışan ve emeklilerinin aylıklarında ve fiyatlarında iyileştirmeler
Cevdet Yılmaz, AK Parti hükümetleri periyodunda çalışan ve emeklilerinin aylıklarında ve fiyatlarında enflasyonun hayli üzerinde gerçek artışlar ve iyileştirmeler yapıldığını belirtti.
“En düşük emekli aylıkları 7 bin 500 liraya çıkarıldı”
Emekli aylıklarının ocak ayında yüzde 30, temmuz ayında yüzde 25 olmak üzere kümülatif yüzde 62,5 artırıldığını lisana getiren Yılmaz, şu değerlendirmedi bulundu:
2023 yılında en düşük emekli aylığında da uygunlaştırma yapılmış, 3 bin 500 lira olan en düşük emekli aylığı, 2023 yılı ocak ayından geçerli olmak üzere 5 bin 500 liraya yükseltilmiştir. Nisan ayında ikinci bir düzenleme ile ikinci bir artış yapılmış, 7 bin 500’e çıkarılmıştır. Böylelikle birikimli kümülatif artış en düşük emekli aylığında bu yıl için yüzde 114 olmuştur. 2002 yılında 377 lira olan en düşük emekli aylığı, 2023 yılı temmuz ayı prestijiyle 9 bin 876 liraya yükseltilmiştir. Burada da gerçek artış, yüzde 71’dir.
Emekli maaşlarının artış seyri
En düşük SSK aylığının 2023 yılı temmuz ayı prestijiyle 7 bin 617 liraya yükseltildiğini tabir eden Yılmaz, gerçek artışın yüzde 93 olduğunu söyledi. En düşük tarım Bağ-Kur emekli aylığının 2002 yılında 66 lira olduğunu hatırlatan Yılmaz, bugün ise 7 bin 500 lira olduğunu, gerçek artışın yüzde 642 düzeyinde olduğunu belirterek, açıklamalarına şöyle devam etti:
2002 yılında 149 lira olan en düşük esnaf Bağ-Kur emekli aylığı, bugün 7 bin 500 liradır, gerçek artış yüzde 228 olmuştur. 2002 yılında yalnızca 24 lira olan 65 yaş üstü aylığı, 2023 yılı temmuz ayı prestijiyle 2 bin 348 liraya yükselmiştir. Gerçek artış yüzde 524 düzeyindedir.
“Memur emeklilerinin emekli aylıklarındaki artış yüzde 50 civarında olacaktır”
Öte yandan 2024 yılı ocak ayında memur emeklilerinin emekli aylıkları, memurlar üzere hem enflasyon farkı hem de toplu kontrat gereği alınacak fiyatlar dahil edildiğinde yüzde 50 civarında olacaktır.
“Diğer emekli aylıkları enflasyona ezdirilmeyecek”
Diğer emeklilerimiz için de yasal çerçeve içerisinde, çalışanımızı, emeklimizi enflasyona ezdirmeyecek bir anlayış içinde gerçekleştirilecektir.
“Külliye ile ilgili zihninizde farklı algı oluşmuş durumda”
bütçesinin yüksek olduğuna dair tenkitlere cevap veren Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı bütçesinde yer alan mal ve hizmet alım masraflarının yaklaşık yüzde 63’ünün, barışı destekleme sarfiyatları olarak ilgili bakanlık ve kuruluşlara aktarıldığını söyledi.
Milletvekillerinin Cumhurbaşkanlığı Külliyesine yönelik “Saray” telaffuzuna de reaksiyon gösteren Yılmaz, “Ya sarayın ne demek olduğunu bilmiyorsunuz yahut hiç görmediğiniz için Külliye ile ilgili zihninizde farklı algı oluşmuş durumda. Bir gün gelin konuk edelim, saray mıymış yoksa bir hizmet alanı mıymış kendiniz yaşayarak görün.” dedi.
“Külliye, milletin mekanı”
Yılmaz, demokratik hukuk devletinde, halkın oylarıyla seçilmiş bir Cumhurbaşkanı ve grubu olarak, halka bir hizmet yerinde hizmet ettiklerini söyleyerek, Külliye’nin milletin yeri olduğunu vurguladı.
“Üniversite sayısı 209’a çıktı”
Üniversite ve öğrenci sayısına ait sorular geldiğini hatırlatan Yılmaz, üniversite sayısının 209’a çıktığını kaydetti. Yurt kapasitesine ait bilgi veren Yılmaz, şöyle konuştu:
955 bine ulaşmış bir yurt kapasitemiz var. İnşallah 1 milyonu aşacağız. İspanya’da yalnızca 91 bin yurt var. Hollanda’da 113 bin, Almanya’da 290 bin, Fransa’da 365 bin, İngiltere’de 550 bin… Yurtlar konusunda nerede olduğumuzu bu sayılar gösteriyor.
Asgari fiyatla ilgili sorulara karşılık verildi
Asgari fiyat ile ilgili sorulara da karşılık veren Yılmaz, minimum fiyatta 2023 yılının ocak ayında yüzde 54,7, temmuz ayında yüzde 34 olmak üzere kümülatif olarak yüzde 107,3 artış sağlandığını anımsattı. Yılmaz, şöyle devam etti:
2002 yılında 184 lira olan net minimum fiyat, 2023 yılı temmuz ayı prestijiyle 11 bin 402 liraya yükselmiştir, gerçek artış yüzde 303 düzeyindedir. 2024 yılında taban fiyatın belirlenmesine ait çalışma devam etmektedir. Burada toplumsal diyalog düzeneği işliyor. Kamu tarafı, özel dal, çalışan tarafı var. Bu üçü ortasında bir müzakere yürütülüyor.
“Bir istikrar oluşturulacak”
Bu müzakerelerin sonucunu görmeden rastgele bir sayı söylem etmemiz hakikat olmaz. Bizim anlayışımız ortada, hiçbir vakit çalışanımızı enflasyona ezdirmedik. Her vakit çalışanımızın refahını öncelikli gördük. Elimizdeki tüm imkanlarla hareket edeceğiz. Fakat burada bir istikrar kelam konusu. Bir taraftan çalışanlarımızın refah talepleri var, öbür taraftan işletmelerimizin rekabet gücü, istihdamı, kayıt dışına kaymama sıkıntısı var. Bu ikisi ortasında bir istikrar oluşmak durumunda.
“Amacı dışında kullanılmamakta”
Milletvekilleri tarafından “Kamu çalışanları ne kadar güzelleştirme gördü?” sorusunun yöneltildiğini belirten Yılmaz, 2023 yılı kamu toplu iş mukaveleleri çerçeve muahede protokolü ile brüt fiyatı 15 bin lira altında olan kamu personellerinin aylık brüt fiyatlarının 15 bin liraya çıkarıldığını belirterek şu cevabı verdi:
Bu güzelleştirmeye ek olarak 2023 yılının birinci devri için yüzde 45, ikinci periyodu için yüzde 15 oranında artış yapılmıştır.
Örtülü ödenekte yasal limit
Cevdet Yılmaz, milletvekillerinin “Örtülü ödenekte yasal limit aşılmakta mı?” sorusu üzerine ise şunları söyledi:
2022 yılında harcanan ölçü, genel bütçe başlangıç ödeneğinin binde 1’ni teşkil etmektedir. Yani yüzde 5’lik oranın epey uzağındadır. 2023 yılı aralık ayı prestijiyle harcanan ölçü ise genel bütçe başlangıç ödeneğinin on binde 6’sı olarak yasal sonun epeyce altındadır. Hedefi dışında elbette kullanılmamaktadır. Devletin ulusal güvenliği ve yüksek menfaatleriyle, devletin gerektirdiği değişik gayeler sonucunda, kanunu çerçevede kullanılmaktadır.
“Bizim Kürtçe ile meselemiz yok”
Diyanet İşleri Başkanlığının halkı din konusunda aydınlatmak için 35 farlı lisan ve lehçede yapılan Kur’an-ı Kerim mealleri ve 50 lisan ve lehçede yaptığı dini faaliyetleri ortasında Kürtçenin yer aldığını vurgulayan Yılmaz, şu açıklamada bulundu:
Bizim Kürtçe ile meselemiz yok. Bizim bu ülkenin birliği ve beraberliği, terörün olmadığı vatandaşımızın burnunun kanamadığı bir ülke arayışımız var.
“Ek bütçe, yalnızca Türkiye’ye mahsus değil”
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, milletvekilleri tarafından “Başka ülkelerde ek bütçe var mı?” sorusunun yöneltildiğini belirterek, ek bütçenin yalnızca Türkiye’ye mahsus olmadığını söyledi. Yılmaz, bu sene ek bütçenin hazırlanmasında Kahramanmaraş merkezli zelzelelerin de tesirli olduğunu söyledi. Son periyotta global piyasalardaki dalgalanmalar, koronavirüs nedeniyle makul ülkelerde ek bütçe muhtaçlığının yaşandığını kaydeden Yılmaz, şöyle konuştu:
2023 yılında ABD, Finlandiya, Norveç, Hırvatistan, Belçika, Polonya üzere birçok ülkede ek bütçe yapılmıştır. Yalnızca bize mahsus bir hadise değil.
Konuşmaların tamamlanmasının akabinde Cumhurbaşkanlığı ile bağlı kurumların 2024 yılı bütçeleri Genel Konseyde kabul edildi.
Daha sonra 2024 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu Teklifi’nin hususlarının görüşmelerine geçildi.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
