Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK), Risk Kümelerinin Belirlenmesine ve Hudutlarına Ait Yönetmelik ve Bankaların Kredi Süreçlerine Ait Yönetmelik’i, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Konuya ait olarak tarafından yapılan açıklamaya nazaran, “Risk Kümelerinin Belirlenmesine ve Kredi Hudutlarına Ait Yönetmelik” ile bu kapsamda gözden geçirilen “Bankaların Kredi Süreçlerine Ait Yönetmelik”‘in, Türkiye’nin G20 taahhütleri kapsamında bankacılık mevzuatının Basel III standartlarına tam ahengini sağlamak hedefiyle Basel Bankacılık Kontrol Komitesi tarafından yayınlanan “Supervisory framework for measuring and controlling large exposures” standardına ait olarak hazırlandığı belirtildi.
“Kredilerin bankaların ana sermayeleriyle de sonlandırılmaya gidildi”
Açıklamada, şu sözlere yer verildi:
Risk Kümelerinin Belirlenmesine ve Kredi Hudutlarına Ait Yönetmelik ile risk kümelerinin belirlenmesine ait ek kararlar getirilmekte ve bir kişi ya da risk kümesine kullandırılacak kredilerdeki ağırlaşmayı önlemek gayesiyle kredilerin bankaların öz kaynakları ile sonlandırıldığı mevcut mevzuata ek olarak, kredilerin bankaların ana sermayeleriyle de sonlandırılmasına ve bu sonlandırmada kullanılacak risk fiyatlarının hesaplanmasına ait kurallar belirlenmektedir. Bu kapsamda, bir kişi ya da risk kümesine kullandırılan krediler, bankaların öz kaynak ve ana sermayelerinin yüzde 25’i, bankanın dahil olduğu risk kümesi bakımından ise yüzde 20’si ile sonlandırılmıştır.
Risk Kümelerinin Belirlenmesine ve Kredi Sonlarına Ait Yönetmelik, 5 kısımdan oluşuyor
Beş kısımdan oluşan Risk Kümelerinin Belirlenmesine ve Kredi Sonlarına Ait Yönetmelik’de, maksat ve destek, risk kümelerinin belirlenmesi, kredi hudutları ve buna ait raporlamalar, kalkınma ve yatırım bankaları için uygulamalara ait ayrıntılara yer verildi.
Risk kümelerinin belirlenmesinde göz önünde bulundurulacak kıstaslar
Konsolide ve konsolide olmayan temele nazaran yapılan kıymetlendirme sonucunda, bu Yönetmelik uyarınca hesaplanan risk fiyatı, bankanın ana sermayesinin yüzde 5’ini aşan gerçek yahut hukuksal bireylerin dahil olduğu risk kümeleri belirlenirken, bu müşterilerin öteki müşterilere ekonomik bağımlılığının bulunup bulunmadığının kimi ölçütler temel alınarak tahlil edilmesi gerekirken, kelam konusu hududu aşmayan öbür kredi müşterileri bakımından ise bu ölçütlerin, risk kümelerinin belirlenmesinde göz önünde bulundurulmasının uygun olacağı belirtildi.
Bankalarca bir gerçek ya da hukukî bireye yahut bir risk kümesine yahut dahil olduğu risk kümesine kullandırılabilecek kredilerin risk fiyatları toplamı ana sermayenin ve öz kaynağın yüzde 25’ini aşamayacak.
Bankaların Kredi Süreçlerine Ait Yönetmelik
Yedi kısımdan oluşan Bankaların Kredi Süreçlerine Ait Yönetmelik’de ise; maksat ve kapsam, kredi açma yetkisinin periyodu ve bankanın dahil olduğu risk kümesi, kredi izlenmesi ve derecelendirme notu, konut, taşıt ve başka tüketici kredilerine ait sınırlamalar, sıkıntılı alacakların çözümlenmesi, iştirak bankalarının fon kullandırma metotları, çeşitli ve son kararlara ait ayrıntılar yer aldı.
Bankalarda kredi açma yetkisi, idare konseyine ait
Yönetmelik kapsamında, öne çıkan birtakım düzenlemelere nazaran, bankalarda kredi açma yetkisi temel prestijiyle idare heyetine ilişkin olurken, idare heyeti, kredi açma, onay verme ve başka idari asıllara ait siyasetleri oluşturmak, bunların uygulanmasını ve izlenmesini sağlamak ve gerekli önlemleri almakla yükümlü olacak.
Buna nazaran, idare heyeti kredi açma yetkisini teşkil edeceği kredi komitesine yahut genel müdürlüğe devredebilecek ve konseyce kredi açılmasında yahut yetki evresinde genel müdürlüğün yazılı önerisi aranacak. İdare heyeti, kredi komitesi, genel müdür, genel müdür yardımcısı, genel müdür yahut genel müdür yardımcısının yer aldığı komiteler yetkisinde açılacak krediler için yapılacak tekliflerde, kredi talebinde bulunanların mali analiz ve istihbarat raporlarının ekli olması zarurî olacak.
Bir gerçek yahut hukukî bireye açılacak kredi sonunun tespitinde, idare şurası, en fazla, kredi komitesine öz kaynakların yüzde 10’u, genel müdürlüğe yüzde 1’i fiyatındaki kredi açma yetkisini devredebilecek ve genel müdürlük kendisine devredilen kredi açma yetkisini öbür üniteleri, bölge müdürlükleri yahut şubeler aracılığıyla da kullanabilecek.
Banka idare kurulu
Banka idare heyetinin, kredilerle ilgili olarak vereceği misyonları yapmak üzere, Kanunun 25 inci unsuruna nazaran müddet hariç genel müdürde aranan koşulları taşıyan üyeleri ortasından seçeceği en az iki üye ile banka genel müdürü yahut vekilinden oluşan bir kredi komitesi kurulabilecek. Rastgele bir toplantıya katılamayacak kredi komitesi üyesi yerine misyon yapmak üzere mühlet hariç genel müdürde aranan koşulları taşıyan idare konseyi üyeleri ortasından iki yedek üye seçilecek. Kredi komitesi üye ve yedeklerinin seçiminde idare konseyi üyelerinin en az dörtte üçünün olumlu oyu aranacak. Kredi komitesi kararları karar defterine kaydedilecek. Kredi komitesi karar defteri, idare heyeti karar defterinin tabi olduğu tarz ve temele nazaran tutulacak.
Türkiye’de şubesi olan yabancı bankalarda kredi komitesi kurulması
Ayrıca, Türkiye’de şube açmak suretiyle faaliyet gösteren yabancı bankalarda kredi komitesi kurulması halinde, müdürler heyeti tıpkı vakitte kredi komitesi misyonunu yürütecek. Kredi komitesi kararları karar defterine kaydedilecek. Kredi komitesi karar defteri, idare şurası karar defterinin tabi olduğu yordam ve temele nazaran tutulacak.
Bankalar, kredileri nedeniyle maruz kalınacak riskleri ölçmek, karşı tarafın malî gücünü tertipli olarak tahlil etmek ve izlemek, gerekli bilgi ve evrakları temin etmek ve bunlara ait asılları belirlemek zorunda olacak. Bankalarca 5 milyon TL üzerinde verilecek nakdi ve gayri nakdi krediler için müşterilerden hesap durumu dokümanı alınması da mecburî tutuldu.
Konut, taşıt ve öteki tüketici kredilerine ait sınırlamalar
Tüketicilere, konut edinmeleri gayesiyle kullandırılacak kredilerde ve taşıt kredileri hariç konut teminatlı kredilerde, kredi teminat oranının azami sonu, dördüncü fıkra uyarınca belirlenecek.
Sınırlamaya husus krediler için teminat olarak alınan gayrimenkullerin değerlemesinin Şura yahut Sermaye Piyasası Şurası (SPK) tarafından yetkilendirilmiş değerleme şirketlerine yaptırılması ve sınırlamada bu bedellerin kullanılması zarurî olacak.
Tüketicilere, binek araç edinimi emeliyle kullandırılacak taşıt kredilerinde ve taşıt teminatlı kredilerde yahut yapılacak finansal kiralama süreçlerinde, kredi teminat oranının azami hududu, dördüncü fıkra uyarınca belirlenecek.
Kasko değeri
İkinci el binek araçlarda taşıtın pahasının tespitinde kasko pahası temel alınacak.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
