Mısır’da 10 Aralık günü başkanlık seçimleri başladı. Üç gün sürecek oylama… Sonuçlar ise, 18 Aralık’ta aşikâr olacak.
Aslında, yanlış bir cümle kurduk: Mısır’ın seçim sonuçları bugünden belirli. Hatta daha seçimler yapılmadan sonuçları biliyoruz. Kimse seçimlerin sonucunu merak etmiyor. Daha sonuçlar açıklanmadan herkes, Abdülfettah el-Sisi’nin üçüncü periyodu için seçileceğini biliyor.
El-Sisi, 2014 ve 2018’de de oyların %97’sini alarak seçilmişti. 2019’da da Mısır Anayasası, Sisi’nin üçüncü devir de aday olmasına imkân verecek formda değiştirilmişti.
Peki, 69 yaşındaki eski Mısır Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Lideri el-Sisi’nin rakibi yok mu?
Kuzey Kore’nin son seçimi bile, çoklu adaylarla yapıldığına nazaran var elbette.
El-Sisi’nin dışında “yarışan” üç aday daha var.
Ancak, el-Sisi’ye hakikaten rakip olan ve kamuoyu genelinde heyecan yaratan tek siyasetçi, Ahmed el-Tantawi, Ekim ortasında adaylık savını bırakmak zorunda kaldı. Sol kanattan Yurttaşlık Hakları Hareketi’nden 2015-2020’de milletvekili olan el-Tantawi, 1979 doğumlu yeni jenerasyon bir siyasetçi olarak yürekli ve ses getiren adımlar atmıştı. En kıymetlisi de toplumsal medya ve sokakları hareketlendirmesini bildi. El-Sisi’nin iktidara gelmesinden sonra, Mısır’da sokak şovları ve toplantıları imkansızlaştırılmıştı.
Karşısına çıkan tüm pürüzlere karşın El-Tantawi, kampanyasını sürdürmeye çalıştı. Fakat, taraftarlarının tutuklanmaya başlanması ve tüm faaliyetlerinin güvenlik güçlerince bloke edilmesi sonucunda, sonunda adaylıktan çekilmeye mecbur bırakıldığı açıklamasını yaptı. Mısır’ın Yüksek Seçim Şurası el-Tantawi’nin argümanlarının “hayal mahsulü” olduğunu açıklamaktan diğer bir şey yapmadı.
Toronto Üniversitesi merkezli siber güvenlik araştırma merkezi Citizen Lab ve Google’ın Risk Tahlili Kümesi, el-Tantawi’nin, aday olmayı kanısını lisana getirdiğinden itibaren i-Phone telefonunun Pedator casus uygulamasıyla takibe alındığını ortaya çıkarmıştı.
Diğer adaylar ise, El-Tantawi’nin yarattığı heyecanın yanına yaklaşamıyor ve tanınmıyorlar. Mısır Toplumsal Demokrat Partisi başkanı Farid Zahran, milliyetçi muhafazakâr Yeni Heyet Partisi başkanı Abdülsenad Yamama ve Cumhuriyet Halk Partisi başkanı Hazem Omar’ın oy dayanağı yok üzere ve zati el-Sisi’ye muhalif de sayılmazlar. . Mısır’ın “CHP’sinin” başkanı Hazem Omar, el-Sisi tarafından Senato’ya atanmış bir turizmci. Yamama da, el-Sisi onuruna bir anayasa yapılması gerektiğini söylemiş biri. Zahran’a gelince; onun da “kırmızı çizgiler dışına taşmayan” bir muhalefet yaptığı söylenebilir.
EKONOMİK KRİZLE BOĞUŞAN ÜLKENİN “YOK HÜKMÜNDE” SEÇİMİ
El-Sisi, iktidardaki 10 yılı boyunca kendisine rakip olacak liberaller, solcular, sağcılar; iktidarına önemli biçimde muhalefet edebilecek kim varsa tüm siyasi kümeleri baskıyla devreden çıkardı. Sina Çölü’nde radikal İslamcıların yarattığı tehdidi de, ülke genelinde bir güvenlik rejimi oluşturmakta kullandı.
Doğu Akdeniz’deki yeni keşfedilen doğal gaz ve petrol kaynaklarının en değerli ve sahiden kâr getirebilecekleri Mısır’ın egemenliğinde…Buna karşın, ülke iktisadı makus idare nedeniyle, tam bir çöküş halinde. Mısır’ın üçte biri yoksulluk sonu altında yaşıyor; aylık enflasyon yaklaşık olarak %40 düzeyinde seyrediyor.
Evet: Mısır’ın esas sıkıntıları, derinleşen ekonomik kriz kronikleşen döviz krizi, rekor seviyede enflasyon.
Tanıdık geldi mi?
El-Sisi idaresine nazaran, iktisattaki sorunun kaynağı, Mısır’ı hançerlemek isteyen “dış mihraklar” ve dünya iktisadı genelindeki meseleler.
Bu da tanıdık geldi mi?
Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan, yıllardır Mısır’ın verdiği açıklara karşılık ülkeye borç veriyorlar. Milletlerarası Para Fonu’ndan (IMF) da şimdiye kadar 3 milyar dolar borç alındı. Buna karşın, “çarklar döndürülemedi”; 2024’te geri ödemesi başlayacak borçlar, yaklaşık 43 milyar dolar.
Ve seçimlerden sonra, kemer sıkma siyasetlerinin sertleştirileceği söyleniyor.
El-Sisi, “çılgın projelere” meraklı: batan iktisada karşın, yatırımlarını başşehir Kahire’nin dışında yeni bir kent inşa etmek üzere “mega” projelere yapıyor.
Seçim kampanyası esnasında en büyük gündem hususlarından biri, Gazze Savaşı ve İsrail-Filistin Problemi idi. Alışılmış, medyada bu mevzular büsbütün el-Sisi’nin lehine olacak ve onun “büyük liderliğini” övecek biçimde tartışıldı.
En az 2030 yılına ve hatta ötesine kadar ülkede hiçbir değişim ümidi olmadığı da içselleştirilmiş durumda. El-Sisi, altı yıllık misyon periyodu için seçilecek ve ülkeyi istediği üzere yönetecek. Ekonomik krizden kendisi ve etrafı, ülkeyi yöneten zümre etkilenmedikçe; kimse de, el Sisi’den istikrar ve denetleme düzenekleri çerçevesinde hesap soramadığına göre…
10-13 Aralık’ta hiç seçimler olmamış üzere akıp gidecek Mısır tarihi; eziyeti çeken ve memnuniyetsiz bir hayatı kerhen yaşayan halka olan olacak…
Mısır’da bu seçimler hiç olmasa da olurdu; yok kararında bir sandık daha gelip gitmiş oldu ülkenin makus tarihinde…
