Kadıköy Geçinemiyoruz Platformu, 30 Kasım 2023 tarihinde internet sitelerinde yer alan kiralık ilanları temel alarak Kadıköy 2023 Kasım ayı Kiralık Konut Raporu yayınladı.
Platformun hazırladığı raporda şu saptamalara yer verildi:
“2022 yılının Kasım ayı ile kıyaslandığında kiralık konut sayısı yüzde 83 artış oranıyla 982’den bin 803’e yükselmiştir. Toplam kiralık konut sayısı yükselirken fiyat artışlarından kaynaklı 20 bin TL ve altı ilan sayısında ise yüzde 46 azalış gerçekleşti.
“TABLO KÖTÜLEŞMEYE DEVAM EDİYOR”
Kiralık daire ilanları fiyat aralıklarına dağıtıldığında görülen tablo her geçen ay daha fazla kötüleşmeye devam ediyor. Taban ücretlilerin maaşlarının büsbütün dahi konut kiralaması bir müddettir imkansız hale gelmişti. Minimum fiyatın altında fiyatları 8 bin 500 TL ile 10 bin TL ortasında toplam 6 adet kiralık daire ilanı bulunmakta. Bu 6 kiralık daire ilanından 3’ü niteliksiz 1 artı 0 (Stüdyo) dairelerden oluşurken, 2 tanesi ise kentsel dönüşüm problemleri ile boğuşan Fikirtepe’de bulunuyor. Mevcut bu 6 ilanın hiçbiri insanlık onuruna yaraşır, sağlıklı, inançlı konuttan oluşmuyor. İlanlardan bir tanesi ise yaşamaya elverişsizlik konusunda başkalarından epey fazla ayrılıyor. Bodrum katta, penceresiz olan ilan ‘havalandırmalı’ ‘Göz kamaştırıcı 35 m2 genişliğinde’ sözleriyle 9 bin TL bedelle kiralanmak isteniyor.
Geçtiğimiz yılın tıpkı ayı ile kıyasladığımızda ilan sayısı geçtiğimiz bir yıl içerisinde artarken 12-15 bin TL ortasındaki ilan sayısı 151’den 22’ye dramatik bir düşüş yaşarken, 20-30 bin TL ortasındaki ilan sayısı ise 221’den 628’e yükselmiştir. Bu fiyat aralığında büyük bir yığılma gözlemlenmektedir.
“KONUT KOOPERATİFLERİ DESTEKLENMELİ”
Yaşadığımız krizin sonucu olarak barınma hakkımız tehlikede! Bu krizle başa çıkmak için, krizi yaratan aktüel sorun kaynakları ile gayret edecek kısa vadeli tedbirlerin ve krizin kaynağından tahlili için de orta vadeli tedbirlerin alınması şart! Kadıköy’de gerçekleştirdiğimiz forumun akabinde ortaklaştığımız tahlil tekliflerimiz:
• Yaşadığımız konutlar içerisinde barındığımız, temel insan hakkıdır! Bir azınlığı güçlü eden yatırım aracı değildir! Bu anlayıştan derhal vazgeçilmelidir!
• Kuruluş emeli fakirlerin, düşük gelirlilerin konut gereksinimini karşılamak olan TOKİ, bilhassa kentin merkezindeki kamu topraklarının ranta açılmasıyla ve kentsel dönüşüm projeleriyle kazanılan yeni alanların da büyük inşaat şirketleriyle birlikte yapılan projelerle lüks konut üretmesinin aracı haline geldi. Kamu yine toplumsal konut üreticisi haline gelmeli, konut kooperatifleri desteklenmelidir! Kiraya yönelik toplumsal konut üretimi birebir vakitte muhtaçlığa yönelik yapılmalıdır. Projeler gerçekleştirilirken göçmenlerin, yaşlıların, emeklilerin, LGBTİ’lerın, bayanların muhtaçlıkları saptanmalıdır.
BOŞ KONUTA VERGİ
• Boş konutlar sebepleri ile tespit edilmelidir! Boş tutulan konutların vergileri artırılarak başta yatırım emelli boşta duranlar olmak üzere kiralık konutun arzının artması için değerlendirilmelidir.
• Kredi ve Yurtlar Kurumu’na bağlı yurtların toplam kapasitesi 780 bin. Her 11 öğrenciden sadece 1’i devlet yurtlarına yerleşebiliyor. Üniversite öğrencileri tarikat ve cemaatlere muhtaç ediliyor. Üniversite öğrencilerinin yurt gereksinimi kamu tarafından parasız ve nitelikli formda karşılanarak kiralık konut talebi de azaltılmalıdır!
KİRAYA ÜST SINIR
• Gerekli hukukî düzenlemeler derhal yapılmalı! Kiralık konutlara hemen üst hudut getirilmelidir!
• Tahliyelerin yolunu açan 10 yıllık kiracı yasası ve 5 yıllık kiracılar için açılan kira tespit davalarını da içeren Borçlar Kanunu’nda bu unsurlar kiracılar lehine iptal edilmelidir!
• Minimum fiyat insanca yaşamaya kâfi bir geçim fiyatı olarak ele alınmalıdır.”