Libya’ya asker gönderme müsaadesinin 2 Ocak 2024’ten itibaren 24 ay uzatılmasına ait ‘1398 Hudut, Şümul, Ölçü ve Vakti Cumhurbaşkanınca Takdir ve Tayin Olunacak Halde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin Gerektiği Takdirde Türkiye Hudutları Dışında Harekât ve Müdahalede Bulunmak Üzere Yabancı Ülkelere Gönderilmesi, Bu Kuvvetlerin Cumhurbaşkanının Belirleyeceği Asıllara Nazaran Kullanılması ile Risk ve Tehditlerin Giderilmesi İçin Her Türlü Önlemin Alınması ve Bunlara İmkân Sağlayacak Düzenlemelerin Cumhurbaşkanı Tarafından Belirlenecek Asıllara Nazaran Yapılması İçin Anayasa’nın 92’nci Unsuru Uyarınca 2 Ocak 2020 Tarihli ve 1238 Sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararıyla Verilen ve Son Olarak 21 Haziran 2022 Tarihli ve 1320 Sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararıyla Uzatılan Müsaadenin Müddetinin 2 Ocak 2024 Tarihinden İtibaren Yirmi Dört Ay Uzatılmasına Dair Karar’ Resmi Gazete’de yayımlandı.
Kararda, Libya’da barış ve istikrarın tesisi için Birleşmiş Milletler (BM) kolaylaştırıcılığında Libya’daki tüm tarafların iştirakiyle yürütülen ve yaklaşık bir yıl süren Libya Siyasi Diyaloğu’nun akabinde 17 Aralık 2015’te Libya Siyasi Mutabakatı’nın Fas’ın Suheyrat kentinde imzalandığı hatırlatıldı.
Kararda şu sözlere yer verildi:
“Libya’da 2011 Şubat ayında meydana gelen olayları takip eden süreçte demokratik kurumların inşa edilmesine yönelik gayretler artan silahlı çatışmalar sebebiyle akamete uğramış, ülkede parçalanmış bir yapı ortaya çıkmıştır.
Libya’da ateşkesin tesis edilmesi, siyasi bütünlüğün sağlanması ve işleyen bir devlet düzeneğinin kurulmasının mümkün olamaması üzerine, Libya’da barış ve istikrarın tesisini teminen Birleşmiş Milletler (BM) kolaylaştırıcılığında Libya’daki tüm tarafların iştirakiyle yürütülen ve yaklaşık bir yıl süren Libya Siyasi Diyaloğu sonucunda Libya Siyasi Muahedesi 17 Aralık 2015 tarihinde Fas’ın Suheyrat kentinde imzalanmıştır. Libya Siyasi Muahedesi kapsamında oluşturulan Ulusal Mutabakat Hükümeti, BM Güvenlik Kurulunun 2259 (2015) sayılı Kararı uyarınca memleketler arası toplum tarafindan Libya’yı temsil eden tek ve legal hükümet olarak tanınmıştır. BM Güvenlik Kurulunun 2259 (2015) sayılı Kararı, Libya Siyasi Muahedesinin uygulanması ile Ulusal Mutabakat Hükümeti dâhil kelam konusu Muahedede atıfta bulunulan Libya kuruluşlarının desteklenmesine davette bulunmuştur.
Libya Siyasi Muahedesinde yeri bulunmayan, bu çerçevede hem ulusal hem memleketler arası bakımdan gayrimeşru bir nitelik taşıyan kelamda Libya Ulusal Ordusunun 4 Nisan 2019 tarihinde başşehir Trablus’u ele geçirmek ve Ulusal Mutabakat Hükümetini devirmek gayesiyle başlattığı, sivilleri ve sivil altyapıyı da maksat alan, Libya’nın bütünlüğü ve istikrarını tehdit eden, DEAŞ, El-Kaide ve başka terör örgütleri, yasa dışı silahlı kümeler ile yasa dışı göç ve insan ticareti için uygun ortam oluşturan ataklar üzerine Ulusal Mutabakat Hükümeti 2019 Aralık ayında Türkiye’den dayanak talebinde bulunmuştur.
Müteakip süreçte Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti ülkenin bütünlüğüne kasteden bu atakları durdurmuş, böylelikle Libya’nın Türkiye ve tüm bölge için güvenlik riski teşkil edecek bir kaosa ve istikrarsızlığa sürüklenmesi önlenmiş, alanda sükûnet sağlanmış, ülkede BM’nin kolaylaştırıcılığında Libyalıların öncülüğünde ve sahipliğinde ateşkes ve siyasi diyalog sürecinin önü açılabilmiştir.
Türkiye, BM kolaylaştırıcılığında ilgili BM Güvenlik Kurulu kararları çerçevesinde memleketler arası meşruiyet kapsamında yürütülen, Libya’nın egemenliğinin, toprak bütünlüğünün ve siyasi birliğinin korunmasına, ülkede kalıcı bir ateşkesin tesisine, ulusal uzlaşıyı sağlayacak siyasi diyalog uğraşları ile ülke genelinde adil, hür ve muteber seçimler düzenlenebilmesine matuf gayretlere güçlü dayanağını sürdürmektedir.
Libya’da hala seçimlerin yapılamaması nedeniyle mevcut siyasi belirsizlik ve idare sorunu, büyük fedakârlıklarla alanda tesis edilen sükûneti riske atmakta ve kalıcı istikrara ulaşılması önünde önemli mani oluşturmaktadır. Bu durum Libya’nın ve tüm bölgenin güvenliği bakımından tasaya yol açmaktadır.
Türkiye ile Libya ortasında imzalanan ve yürürlüğe giren Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sonlandırılmasına Ait Mutabakat Muhtırasıyla daha da gelişen iki ülke ortasındaki tarihi, siyasi ve ekonomik esaslı bağlantılar dikkate alındığında, Libya’da ateşkes ve siyasi diyalog sürecinin devamı ile bu sürecin sonucunda barışın tesisi ve istikrarın sağlanması Türkiye açısından büyük kıymeti haizdir.
Türkiye bu çerçevede Libya ile imzalanan ve yürürlüğe giren Güvenlik ve Askerî İş Birliği Mutabakat Muhtırası kapsamında Libya’nın güvenliğine katkı sağlayacak eğitim ve danışmanlık dayanağına devam etmektedir.
Gelinen basamakta, Libya’da kalıcı ateşkesin ve siyasi diyalog sürecinin sonuçlandırılması, başta askeri ve güvenlik kurumları olmak üzere tüm kurumların birleştirilmesi şimdi mümkün olamamıştır. BM himayesinde yürütülen askeri ve siyasi görüşmelerin sonuçlanmasını teminen çatışmaların tekrar başlamasının önlenmesi değer taşımaktadır. Bu çerçevede, ülkeden Türkiye dâhil tüm bölge için neşet eden risk ve tehditler devam etmektedir. Ülkede çatışmaların tekrar başlaması halinde Türkiye’nin gerek Akdeniz havzasındaki gerek Kuzey Afrika’daki çıkarları olumsuz etkilenecektir.
Bu mülahazalarla, Türkiye’nin ulusal çıkarlarına yönelik her türlü tehdit ve güvenlik riskine karşı milletlerarası hukuk çerçevesinde gerekli her türlü önlemi almak, Libya’daki gayrimeşru silahlı kümeler ile terör örgütleri tarafından Türkiye’nin Libya’daki menfaatlerine yönelebilecek akınları bertaraf etmek, kitlesel göç üzere öbür olası risklere karşı ulusal güvenliğimizin idame ettirilmesini sağlamak, Libya halkının muhtaçlığı olan insani yardımları ulaştırmak, periyodun Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti tarafından talep edilmiş olan ve bilahare kurulan Ulusal Birlik Hükümetinin de gerek duyduğunu bildirdiği takviyesi sürdürmek, bu süreç sonrasında meydana gelebilecek gelişmeler istikametinde Türkiye’nin yüksek menfaatlerini tesirli bir biçimde korumak ve kollamak, gelişmelerin seyrine nazaran ileride telafisi güç bir durumla karşılaşmamak için hızlı ve dinamik bir siyaset izlenmesine yardımcı olmak üzere hudut, şümul, ölçü ve vakti Cumhurbaşkanınca takdir ve tayin olunacak biçimde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerektiği takdirde Türkiye hudutları dışında harekât ve müdahalede bulunmak üzere yabancı ülkelere gönderilmesi, bu kuvvetlerin Cumhurbaşkanının belirleyeceği temellere nazaran kullanılması ile risk ve tehditlerin giderilmesi için her türlü önlemin alınması ve bunlara imkân sağlayacak düzenlemelerin Cumhurbaşkanı tarafından belirlenecek temellere nazaran yapılması için Anayasa’nın 92’nci unsuru uyarınca 2 Ocak 2020 tarihli ve 1238 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararıyla verilen ve son olarak 21 Haziran 2022 tarihli ve 1320 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Kararıyla uzatılan müsaadenin mühletinin 2 Ocak 2024 tarihinden itibaren yirmi dört ay uzatılmasına Genel Şuranın 30.11.2023 tarihli 28’inci Birleşiminde karar verilmiştir.”
patronlardunyasi.com
