İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’nin resmi ziyaretle Türkiye’ye gelmesi iki ülke ortasındaki ticari alakaları de gündeme getirdi.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde, Türkiye-İran Yüksek Seviyeli İşbirliği Kurulu (YDİK) 8. Toplantısı’nın akabinde düzenlenen, Türkiye-İran İş Forumu’na katıldı.
Bakan Bolat, İran ve ortasında arasında alanında önemli bir iş birliği olduğunu aktardığı konuşmasında Kapıköy ve Gürbulak Hudut Kapıları’nın ehemmiyetine değindi.
Bolat, Türk ve İranlı iş insanların da iki ülke ortasındaki tarihi ve kültürel bağların getirdiği sorumlulukla, ticari ve ekonomik bağlantıların geliştirilmesi için her türlü çabayı gösterecek iradeye sahip olduklarını vurguladı.
“İkili ticaret hacmi 2022 yılında yaklaşık 10 milyar dolar”
İkili ticaret hacminde, kornavirüs salgının global iktisat ve ticarette yol açtığı sakinlik kaynaklı yaşanan izafî gerilemenin kuralların güzelleşmesiyle süratlice geride bırakıldığını anımsatan Bolat, 2022 yılında yaklaşık 10 milyar dolar düzeyine ulaşıldığını hatırlattı.
“2023 yılında ticaret hacmi 7,4 milyar dolar”
Bolat, 2023 yılında ise ticaret hacminin 7,4 milyar dolar olarak gerçekleştiğini, bu sayıların tarihi ve kültürel bağları böylesine güçlü olan ülkeler ortasındaki ticaretin gerçek potansiyelini yansıtmadığını, ikili ticareti gerçek potansiyeline kavuşturmak için daha ağır, ileri ve bütünleşik ekonomik ve ticari alakalar kurulması gerektiğini kaydetti.
“30 milyar dolar ticaret hacmi için TTA layıkıyla uygulanmalı”
Bakan Bolat, bu noktada 2015 yılından bu yana yürürlükte olan Türkiye-İran Tercihli Ticaret Mutabakatı’na (TTA) özel değer atfettiklerine değinerek, şöyle konuştu:
Cumhurbaşkanlarımızca belirlenen karşılıklı ve yıllık 30 milyar dolarlık ticaret hacmi maksadına ulaşmamız için TTA’nın layıkıyla uygulanması ve kapsamının da ‘kazan-kazan prensibi’ çerçevesinde genişletilerek, iki ülke iş beşerlerine yeni fırsatlar oluşturulması gerektiğine inanıyoruz. Ülkemizin İran’daki yatırımlarının 2 milyar dolar mertebesine yaklaştığını görüyoruz. Karşılıklı yatırımların artırılmasının, her iki ülkenin kalkınmasına ve refahına katkı sağlayacağı biliyoruz. Bizler, kamu otoriteleri olarak yatırımcılarımızın ve iş insanlarımızın önünü açmak ve iki ülke ekonomik münasebetlerinin geliştirilmesi için her türlü takviyesi vermeye hazırız.
“Türkiye İran için Batı’ya açılan kapı”
İran’ın Türkiye için Orta Asya’ya açılan, Türkiye’nin de İran için Batı’ya açılan kapı pozisyonunda bulunduğuna dikkati çeken Bolat, şöyle konuştu:
Hizmet ticaretinin de değerli bir bileşeni olan turizm alanında, bu yılın 11 aylık devrinde ülkemizi 2,3 milyon İranlı turist ziyaret etmiştir. İran’ın da Türk turistler açısından her geçen gün daha cazip bir destinasyon haline gelmekte olduğu düşünüldüğünde, bu sayıları çok daha üstlere taşımamızın mümkün olduğu açıktır.
Turizm, ulaştırma ve müteahhitlik sektörü
Bolat, turizm ve ulaştırma alanlarına ek olarak, müteahhitlik kesiminin de alakalarda özel bir yere sahip olduğunu söyledi. Türk müteahhitlerinin, 2023 sonu prestijiyle 135 ülkede, toplam bedeli 502 milyar doları aşan 12 bin 78 proje üstlendiklerine işaret eden Bolat, şu değerlendirmede bulundu:
İran’da uzunca vakittir faaliyet gösteren Türk müteahhitlik firmaları, bugüne kadar başta konut projeleri olmak üzere, fabrika ve turistik tesis projeleri de dahil birçok alanda 4,6 milyar dolar kıymetinde 56 proje üstlenmiştir. Önümüzdeki süreçte de müteahhitlerimizin, global ölçekteki bilgi ve deneyimleri ile İran’daki büyük altyapı ve üstyapı projelerinde kıymetli katkılar sunmaya hazır olduklarını buradan bir defa daha tabir etmek istiyorum.
“Gümrük alanında önemli bir iş birliği var”
Türkiye-İran ortasında gümrük alanında önemli bir iş birliği olduğunun altını çizen Bolat, “Orta Koridor”un ulaştırma alanındaki güzergahta çok kıymetli bir yer tutan Gürbulak Hudut Kapısı’nın çağdaşlaştırılması çalışmalarının kısa müddette tamamlanacağını açıkladı.
Serbest bölgeler konusunda iş birliği anlaşması
Bolat, Kapıköy Hudut Kapısı’nın karşısında olan Razi Hudut Kapısı’nda da İran tarafının ulaştırma yol faaliyetlerini tamamladığında, transit ve tır ticaretine açılacağını bildirerek, iki ülke ortasında bugün özgür bölgeler konusunda da iş birliği mutabakatı imzalandığını kaydetti.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
