Türkiye, Karadeniz Tahıl Koridoru Mutabakatı’nın hayata geçirilmesinde öncü rol oynadı.
Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasyl Bodnar, hem bu bahse hem de Rusya ile devam eden savaş, silah tedariki teşebbüslerini ve başka milletlerarası sıkıntıları kıymetlendirdi.
Yeni koridorun işletilmesinde Türkiye’nin değerine işaret eden Bodnar, uygun kaidelerin sağlanması halinde Karadeniz Tahıl Koridoru Mutabakatı’nın yine hayata geçirilebileceğini kaydetti.
Büyükelçi, bu kuralları, gemilerinin hür geçişine ve besin dışındaki malzemesi taşımalarına müsaade verilmesi olarak sıraladı.
“Türkiye ve Ukrayna’nın başarısıdır”
Bodnar, Ukrayna buğdayının en büyük tedarikçilerinden biri olan Dünya Besin Programı’nın Türkiye’nin yanı sıra İspanya ve Mısır üzere ülkelerde depolarının bulunduğuna işaret ederek, ” fiyatının sabitlenmesi, ve Ukrayna’nın başarısıdır.” yorumunu yaptı.
“Ukrayna’da savaşın sona erdiğini düşünenler var”
Gazze’deki durumun, Batılı ülkelerin Ukrayna’ya yaptığı silah yardımını etkilediğini belirten Bodnar, “Uluslararası medya dikkatini bu istikamete (Gazze’ye) çevirdi, münasebetiyle Ukrayna’da savaşın sona erdiğini düşünenler var.” dedi.
Büyükelçi Bodnar, Ukrayna’ya verilmesi planlanan silahların İsrail’e gitmesinin yanı sıra Batılı ülkelerdeki iç siyaset dinamiklerinin de yardımları etkileyen bir öge olduğunu belirtti.
Ukrayna Büyükelçisi, ABD’de yaklaşan başkanlık seçimi, Macaristan ve Slovakya hükümetlerinin tavrı ile Polonya’da çiftçilerin hudut kapılarında Ukrayna tırlarına uyguladığı ablukaları, bu dinamikler ortasında gösterdi.
14 milyon ton besin taşındı
Karadeniz Tahıl Koridoru Muahedesi’nin uzatılmamasının akabinde Ukrayna yük gemilerinin kullandığı yeni rotaya ait de değerlendirmede bulunan Bodnar, bu koridordan eylül ayından bu yana 500’den fazla geminin geçtiğini aktardı. Ukrayna Büyükelçisi, yalnızca Odessa’dan yola çıkan gemilerin, bu müddet içinde 14 milyon ton besin taşıdığını söyledi.
Bodnar, Ukrayna’nın teşebbüsü olan yeni koridordan yalnızca besin değil öteki malzemelerin taşınmasının, avantajlı bir durum olduğuna dikkati çekerek, koridorun oluşturulması için bölgenin mayınlardan temizlendiğini ve gemiler için bir İngiliz firmasından sigorta alındığını belirtti.
Nakliyatın Tuna Irmağı’nda de hiç durmadan devam ettiğini anlatan Bodnar, buradaki 3 limandan hareket eden gemilerin yıllık taşıdığı yük hacminin 6 milyon ton olduğunu kaydetti. Ukrayna Büyükelçisi, Avrupa’ya da eserlerin çoğunlukla demir yolu aracılığıyla ulaştırıldığını aktardı.
Rusya ile görüşme şartı
Ukrayna-Rusya savaşının nedenlerine de değinen Bodnar, Rusya’nın Sovyetler Birliği devrine dönmeyi arzuladığını, savaştan evvel Moldova, Çeçenistan ve Suriye üzere ülkelerde işlediği savaş hatalarının cezasız kaldığını, Slav nüfusunun gitgide azalması nedeniyle Rusya’nın Ukrayna’yı işgal ederek, Slav nüfus istikrarını yine sağlamayı amaçladığını savundu.
Son devirde Rusya’nın Ukrayna’ya füze hücumlarının arttığını belirten Bodnar, Rusya ile muhtemel ateşkes ve barış için “Ordusunu Ukrayna topraklarından çıkarmadıkça Rusya ile rastgele bir mevzuyu görüşmeyiz.” dedi.
Bodnar, 2014’teki Maidan olaylarını hatırlatarak, “Rusya ile barışıyoruz” demenin, Ukrayna toplumunda büyük bir bölünmeye ve sıkıntılara yol açabileceğini vurguladı.
“Boğazlar kapalı olduğu için Odessa’yı koruyabiliyoruz”
Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ne de değinen Bodnar, şu ifadeyi kullandı:
Rus gemilerinin Karadeniz’e girip çıkamaması bizim için büyük bir yardım. Boğazlar kapalı olduğu için Odessa’yı koruyabiliyoruz.
“Ukrayna, öteki ülkelere ders olmalı”
Bodnar, Rusya’nın, Ukrayna ile değil Batı ve NATO ile savaştığını düşündüğü; Batılı ortaklarının da en çok Ukrayna-Rusya savaşından korktuğu değerlendirmesini yaparak, Batı’da “Kendimiz savaşmaktansa Ukrayna’ya yardım etmek daha ucuz” telaffuzunun gözlendiğini kaydetti.
Batılı ülkelerde Ukrayna’ya yardım konusunda farklı fikirlerin varlığından dar olduklarına vurgu yapan Bodnar, bu nedenle silah üretme kapasitelerini genişletmeye başladıklarını bildirdi.
Bodnar, bir ülkenin kendi silahlarını üretmesinin değerine dikkati çekerek, “Ukrayna, öteki ülkelere ders olmalı.” dedi.
Türkiye ile dış ticaret hacmindeki hedef
Türkiye ile Ukrayna ortasındaki işbirliğine de değinen Bodnar, dış ticaret hacminin yıllık 8 milyar dolara yaklaşmasını, hür ticaret mutabakatının onaylanmasının akabinde ise bu sayının katbekat üstüne çıkılmasını beklediklerini kaydetti.
Ukrayna’da açılması planlanan fabrika
Ukrayna’nın Türkiye’nin insansız hava aracı ve helikopter projeleri için motor temin ettiğini hatırlatan Bodnar, Baykar’ın Ukrayna’da açmayı planladığı fabrikanın ise nerede yapılacağına ve ne vakit açılacağına ait güvenlik nedeniyle bilgi veremeyeceğini söyledi.
“(Esir değişimi) Burada dezavantajlı durumdayız”
Bodnar, Türkiye’nin Azov kumandanlarının Ukrayna’ya iadesinde kıymetli rol oynadığına işaret ederek, esir takasıyla ilgili yeni bir mutabakat için önderler seviyesinde görüşmelerin sürdüğünü, ombudsmanların da bahisle ilgilendiğini söyledi ve ekledi:
Burada dezavantajlı durumdayız. Bizde yalnızca savaş esirleri var. Rusya’da ise hem savaş esirleri hem siyasi tutsaklar hem de çocuklar var.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
