İsrail’in abluka altındaki Gazze Şeridi’ne 7 Ekim’den bu yana havadan, karadan ve denizden düzenlediği ağır hücumlar 3. ayını geride bıraktı.

93 günde 22 bin 835 Filistinli hayatını yitirirken 58 binden fazlası yaralandı.

Gazze’deki hükümetin medya ofisinden yapılan açıklamada, “Şehitlerin ortasında 10 bin çocuk, 7 bin bayan, 326 sıhhat işçisi, 45 sivil savunma mensubu ve 109 gazeteci bulunuyor” tabirleri kullanıldı.

Ayrıca enkaz altında ya da kayıp kişi sayısının yaklaşık 7 bine ulaştığı bildirildi.

Benzeri görülmemiş yıkım

İsrail’in devam eden taarruzları bölgede gibisi görülmemiş bir yıkıma neden olurken şu ana kadar 29 bin konutun kısmen hasar gördüğü, 69 bin konutun ise büsbütün yıkıldığını yahut oturulamaz hale geldiği belgelendi.

İsrail hücumlarında 121 ambulans direkt amaç alındı, 30 hastane, 53 sıhhat merkezi ve 150 sıhhat kuruluşu da hizmet dışı kaldı.

Birleşmiş Milletler: Gazze vefat ve çaresizlik yerine dönüştü

Birleşmiş Milletler İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Martin Griffiths’in son değerlendirmesine nazaran dördüncü ayına girerken savaş, 2 milyon 300 bin insanın yaşadığı Gazze Şeridi’ni 2 milyon insanın yerinden koparıldığı yaşamaya elverişli olmayan bir coğrafik alana dönüştürdü.

Griffiths, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, “Korkunç 7 Ekim akınlarının akabinde geçen 3 ayda Gazze vefat ve çaresizlik yerine dönüştü” tabirini kullandı.

İsrail ordusunun 27 Ekim 2023’te başlattığı kara işgaliyle eşzamanlı devam eden hava bombardımanları bu süreçte Gazze Şeridi’nin orta vilayeti, güneydeki Han Yunus kenti ve kuzeydeki birtakım bölgelerde yoğunluk kazandı.

Askeri uzmanların Gazze’de ‘sert’ olarak nitelendirdiği bir direnişle şoka uğrayan İsrail ordusu bilhassa ve İslami Cihad hareketlerinin silahlı kanatlarının ortaya koyduğu çaba sonucunda çok sayıda askerini kaybederken kentin içlerine hakikat ilerleyişinde de büyük pürüzlerle karşılaştı.

Askeri alanda sahada yaşananlar

İsrail ordusu geçen müddet zarfında Gazze Şeridi’nin kuzeyinde girdiği birtakım bölgelerden çekilirken artık de araçlarını bilhassa kentin batı ve doğu eteklerindeki kimi bölgelere konuşlandırıyor.

Yerel kaynaklara nazaran İsrail ordusu kentteki kimi yerleşim yerlerine taarruzlar ve süratli baskınlar düzenliyor lakin silahlı kümelerin direnişiyle karşılaşınca geri çekiliyor.

Cumartesi günü Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki birçok noktada ve Cialiya’nın batı bölgelerinde çatışmalar yaşandı.

Bu bağlamda kelam konusu kaynaklar son günlerde İsrail’in mahallelere yönelik yüksek yoğunluktaki hava bombardımanlarının seviyesinde bir azalma görüldüğünü ve daha evvel çok fazla can kaybına neden olan hücumların yerini daha az kaybın olduğu dronlu atakların aldığını aktardı.

İsrail medyası aralık ayı başında ordu kuvvetlerinin Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki askeri vazifesini tamamlamaya yakın olduğunu belirtirken yılın son günü Gazze’nin kuzeyindeki 5 tugayını kara savaşından çekmeye karar verdiğini aktardı.

İsrail ordusu aralık ayının başında Han Yunus’un kuzeyine, doğu bölgelerine ve kentin merkezine ulaşacak formda kara operasyonlarına başladığını ilan etmesine karşın silahlı kümelerin direnişi karşısında birlikleri ilerleme kaydedemedi ve denetimi sağlayamadı.

Gazze’de derinleşen insani felaket

Geçen 3 ay boyunca Gazze Şeridi 3 sefer yerinden edilme dalgasına şahit oldu.

İlki Gazze Şeridi’nin kuzeyindeki kentlerden ve Gazze kentinden güneye, ikincisi Han Yunus’un doğusundan batıya ve Refah kentine, üçüncü ve son göç dalgası da bir hafta evvel Gazze Şeridi’nin merkez vilayetinden Refah kentine hakikat gerçekleşti.

Bu durum Gazze Şeridi’nde yerinden edilmiş Filistinlilerin sayısının 2 milyona ulaştığını ortaya koyuyor.

Yerinden edilmiş bu beşerler besin, pak içme suyu ve paklık için gerekli su dahil yaşamsal zarurî gereksinimlerin eksikliği göz önüne alındığında insan hakları ve milletlerarası raporların ‘felaket’ olarak tanımladığı şartlarda hayat uğraşı veriyor.

Sağlık sisteminin çöküşü, hastanelerin ve sıhhat merkezlerinin hizmet dışı kalmasıyla temaslı olarak kısmen faaliyet gösteren az sayıdaki hastane ise ağır yaralı ve cenaze akışının yanı sıra yerinden edilenlerin sığınma merkezi haline gelmesinden ötürü büyük dert yaşıyor.

Yüz binlerce yerinden edilmiş insan, Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı’nın (UNRWA) denetimindeki merkezlerde güç hayat şartları altında hayatta kalmaya çalışıyor.

Yüzbinlerce Filistinli ise düşen sıcaklıklar ve yağan yağmur nedeniyle açıkta kurdukları çadırlarda bir öteki dram yaşıyor.

Yetersiz beslenmeye bağlı hastalıkların yanı sıra, barınma merkezlerinde bulaşıcı hastalıkların da yayıldığı konusu mahallî ve milletlerarası sıhhat kuruluşlarının açıklamalarında sıklıkla yer alıyor.

Bu insani felakete ait hazırlanan memleketler arası raporlarda Gazze Şeridi’nde bilhassa çocuklar ve gebe bayanlar başta olmak üzere insanların açlık ve susuzluk riskiyle karşı karşıya olduğu vurgulanıyor.

Siyasi süreç

Askeri alandaki süratli gelişmelerle birlikte son birkaç haftadır Mısır ve Katar’ın teklifleri ve yürütülen diplomasiye karşın yakın gelecekte süreksiz yahut kapsamlı bir ateşkes ya da takas mutabakatına dair rastgele bir işaret görünmüyor.

Hamas önderi İsmail Haniye, Orta Doğu ziyaretine Türkiye’den başlayan ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken’a İsrail’in Gazze’ye yönelik ataklarını durdurmaya ağırlaşması ve topraklarının işgaline son veren, başşehri Kudüs olan bağımsız bir Filistin devleti kurulması yolunda çalışması daveti yaptı.

Hamas’ın önder takımından Sami Ebu Zuhri de “Hamas her türlü teşebbüse açıktır ve hücumları durdurmaya çalışmaktadır. İşgal güçleri, elimizdeki esirleri bedelini ödemeden ve canlı olarak oradan çıkarmaya imkan bulamayacaktır” tabirlerini kullandı.

Mısır ve Katar, Gazze Şeridi’nde ikinci bir süreksiz ateşkes sağlanması tarafında gayret sarf ediyor.

Aralık ayının başından bu yana İsrail medyası, İsrail ile Hamas ortasında Mısır ve Katar’ın nezaretinde Gazze’de tutulan İsrailli esirlerin özgür bırakılmasına yönelik dolaylı müzakerelerin olduğuna işaret ediyor.

Mısır Enformasyon Kurumu Lideri Dıya Raşvan da aralık sonunda yaptığı açıklamada ülkesinin ilgili taraflara Gazze’de ateşkesle sonuçlanacak birbiriyle temaslı 3 evreyi içeren bir teklifin çerçevesini sunduğunu aktardı.